غلامحسین میرزاصالح، پژوهشگر و مترجم در ۷۷ سالگی از دنیا رفت. وی نوه‌ی میرزاصالح شیرازی ناشر روزنامه کاغذ اخبار (نخستین روزنامه ایران) بود.

غلامحسین میرزاصالح

به گزارش کتاب نیوز، غلامحسین میرزاصالح، متولد ۱۳۲۴ در تهران بود. او پس از دریافت لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه ملی به انگلستان رفت و از دانشگاه آکسفورد با دکترای علوم سیاسی فارغ‌التحصیل شد. میرزاصالح سپس مشغول تحصیل در رشته ادبیات دانشگاه لوزان در سوئیس شد و با درجه دکترا به کشور بازگشت و به عنوان استاد علوم سیاسی در دانشگاه ملی(شهید بهشتی) استخدام و تا تسویه از دانشگاه به بهانه انقلاب فرهنگی به تدریس پرداخت.

برخی از آثاری که دکتر میرزاصالح تألیف، تصحیح و ترجمه کرده عبارتند از: «رضاشاه»، «مذاکرات مجلس اول»، «بحران و دموکراسی در مجلس اول»، «سفرنامه میرزا صالح شیرازی»، «جنبش میرزا کوچک‌خان»، «خاطرات شیخ ابراهیم زنجانی»، «خاطرات ارباب کیخسرو شاهرخ»، «خاطرات سیاسی احمد آرامش»، «خاطرات سیدمحمدعلی شوشتری»، «خاطرات سیاسی قوام‌السلطنه»، تصحیح «ژیل بلاس» (رنه لوساژ، ترجمه میرزا حبیب اصفهانی)، «روشنفکران و عالیجنابان خاکستری» (ویتالی شنتالینسکی)، «برخورد تمدن‌ها» (برنارد لوئیس)؛ «سرزمین گوجه‌های سبز» (هرتا مولر)؛ «آنا آخماتووا» (ایلین فاینشتاین)، «نامه‌هایی از تهران» (خاطرات سر ریدر بولارد)، «قتل در تهران» (لارنس کلی)، «باخ» (دنیس آرنولد)، «نانکینگ» (شرح جنایت‌های ژاپن در چین در خلال جنگ جهانی دوم، ایریس چانگ) و «فروپاشی قاجار و برآمدن پهلوی» (اسناد وزارت خارجه انگلیس)، «کلاوزوتس»(مایکل هاوارد)، «بچه‌های ژیواگو» (ولادیسلاو زوبوک) و «فقط برایم نامه بنویس» (اورلاندو فیجز).

................ هر روز با کتاب ................

دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...
من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...