عشق خالص زنی نسبت به یک مرد... گیشاست... با عشقی شدید اما بی‌هیچ امیدی یکدیگر را دوست می‌دارند... در رؤیاهای او، یکی تماماً حاضر و زنده و نفسانی است؛ حال آنکه دیگری صرفاً در نظرش یک صداست و یک چهره یا حتی بازتاب چشمی در شیشه... عشقش «تفریحی» اعلاست و صرفاً با حضور جسمانی این زن، واقعیت می‌یابد... درماندگی دو زن را تجسم می‌بخشد که درگیر بازی شده‌اند

سرزمین برفی (یا سرزمین برف) [Yukiguni یا snow country] رمانی از یاسوناری کاواباتا1 (1899-1972)، نویسنده‌ی ژاپنی، که بین سال‌های 1935 و 1948 منتشر شد. قطعاتی که بایستی این اثر را تشکیل می‌داد، از سال 1935 تحت عنوان‌های گوناگون در نشریه‌های ادبی مختلف به چاپ رسید. نویسنده این قطعات را در 1937 گردآوری و تجدیدنظر کرد تا به شکل رمان درآیند و بدین‌ترتیب نخستین نسخه‌ی سرزمین برفی به‌وجود آمد.

 سرزمین برفی [Yukiguni یا snow country] رمانی از یاسوناری کاواباتا

از این تاریخ و تا سال 1947، پی‌درپی دنباله‌هایی بر آن نسخه افزوده شد و سرانجام در 1947 با تجدیدنظر دیگری نسخه‌ی نهایی اثر انتشار یافت. یعنی سیزده سال برای به‌پایان‌بردن کتابی دویست و پنجاه صفحه‌ای! از نظر نویسنده، این مهلت برای روشن‌شدن اثری که او میل داشت کاملاً قابل درک باشد لازم بود. وانگهی موضوع اثر ساده بود: عشق خالص زنی نسبت به یک مرد.

مرد، که شیمامورا2 نام دارد، شهرنشینی است که در سرزمین برف رهگذر است. زن، کوماکو3 نام دارد و گیشایی است اهل این سرزمین. این دو موجود که از حساسیتی نادر برخوردارند، با عشقی شدید اما بی‌هیچ امیدی یکدیگر را دوست می‌دارند. مرد سه بار در سرزمین برف اقامت می‌کند. و سه بار آن دو عشقی کامل را تجربه می‌کنند و هربار، زمان گویی متوقف می‌شود. ولی دیر یا زود مرد باید زن را ترک گوید و زندگی واقعی سیر عادی خود را از سرگیرد. اما این زندگی واقعی تلویحاً مطرح می‌شود؛ مثلاً همسر شیمامورا فقط یک‌بار در داستان حضور می‌یابد، آن هم به شکلی کاملاً فرعی.

همه‌ی مسائل عمده در «سرزمین برفی» می‌گذرد؛ سرزمینی که سرمای شدید آن همه‌ی حس‌ها را چنان تغییر می‌دهد که انسان به محض عبور از تونلی که بدان راه می‌برد، گمان می‌کند که به دنیایی غیر از دنیای «شهر»ی که از آن آمده است قدم می‌گذارد. دنیایی غیرواقعی و سرشار از تصاویر و تجسم‌های متفاوتی که گویی از حساسیت متداول جدایند. بدین‌ترتیب، حال و هوایی آفریده می‌شود که در آن شیمامورا خوش دارد که کوماکو در چهره‌ی زن دیگری تحول یابد؛ چهره‌ی یوکو4ی جوان که گویی همراه کوماکو و مستقل از او پیش می‌رود. با این‌حال، در رؤیاهای او، یکی تماماً حاضر و زنده و نفسانی است؛ حال آنکه دیگری صرفاً در نظرش یک صداست و یک چهره یا حتی بازتاب چشمی در شیشه.

در نظر شیمامورای طالبِ لذت، اقامت‌های فاصله‌دار در سرزمین برفی و عشق گاهگاهی‌اش به کوماکو «تفریحی» اعلاست و صرفاً با حضور جسمانی این زن در محدوده‌ی «توقف‌های زمان» که او می‌تواند به میل خود تنظیم کند، واقعیت می‌یابد. اما فاجعه در این نکته است که از نظر آن زن، یعنی کوماکو، زمان یکسان جریان دارد و عشق او به هیچ‌روی پذیرای گسستگی نیست و در نتیجه میان دو همراه ناهماهنگی حاصل می‌شود و در پایان تجربه‌ای که مقاومت روحی آنان را به انتها می‌رساند، هنگامی که از نقطه‌ی گسیختگی پا فراتر می‌گذارند، این ناهماهنگی به فاجعه منجر می‌شود. آتش‌سوزی معروف پایان ماجرا فقط یکی از نشانه‌های این فاجعه است.

سرزمین برفی [Yukiguni یا snow country]  یاسوناری کاواباتا

این صحنه، درماندگی آن دو زن را تجسم می‌بخشد که چنان درگیر بازی شده‌اند که هردو، یکی روحاً و دیگری جسماً، خود را در برابر چشمان شیمامورا نابود می‌کنند و او خیره از این صحنه، در برف تلوتلو می‌خورد. وانگهی تمامی رمان توالی نشانه‌هایی از این دست است: تصاویری که به شیوه‌ی سکانس‌های فیلم جریان می‌یابند و زمان و مکان را به مبارزه می‌طلبند. اگر نویسنده‌ای مهارت کاواباتا را نداشته باشد، شیوه‌ای این‌چنین ممکن است ناهمگونی بیافریند. اما در رمان کاواباتا چنین نیست. هربخش داستان و هرنشانه، به راستی ریشه در واقعیت دارد: «سرزمین برفی»»بر روی نقشه‌ی ژاپن جایی دارد و سرمایی که بر آن حاکم است، هرقدر نمادین باشد، متعلق به دنیای حس‌های ظاهر است.

چشم‌اندازها و چهره‌ها و حرکات با استحکام و قدرتی چنان تجسم‌بخش توصیف شده‌اند که مبتنی بر کلاسیسمی جاافتاده است. در نتیجه، مجموعه‌ای از اشعار منثور به دست می‌آید که خط اصلی آن همان حساسیت همیشه حاضر نویسنده است و این حساسیت به او امکان می‌دهد که در عین توصیف حس‌هایی در خود نامستحکم، حقیقت روانی نیرومندی را آشکار سازد.

مهشید نونهالی. فرهنگ آثار. سروش

[این رمان در ایران با عنوان «قلمرو رویایی سپید» نیر ترجمه شده است.]


1. Yasunari Kawabata 2. Shimamura 3. Komako
4. Yôko

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...
نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...
داستان خانواده شش‌نفره اورخانی‌... اورهان، فرزند محبوب پدر است‌ چون در باورهای فردی و اخلاق بیشتر از همه‌ شبیه‌ اوست‌... او نمی‌تواند عاشق‌ شود و بچه‌ داشته‌ باشد. رابطه‌ مادر با او زیاد خوب نیست‌ و از لطف‌ و محبت‌ مادر بهره‌ای ندارد. بخش‌ عمده عشق‌ مادر، از کودکی‌ وقف‌ آیدین‌ می‌شده، باقی‌مانده آن هم‌ به‌ آیدا (تنها دختر) و یوسف‌ (بزرگ‌‌ترین‌ برادر) می‌رسیده است‌. اورهان به‌ ظاهرِ آیدین‌ و اینکه‌ دخترها از او خوش‌شان می‌آید هم‌ غبطه‌ می‌خورد، بنابراین‌ سعی‌ می‌کند از قدرت پدر استفاده کند تا ند ...