مجسمه‌ساز و سنگ‌تراش اهل سوریه است که با بهره‌گیری از سنگ‌های «جبل صافون» سوریه، دست به خلق آثاری زده که بنا به گفته خودش نماد وضعیت ملت اوست... جایگاه رب‌النوع «حدد»، یکی از مهمترین خدایان سوریه باستان به شمار می‌رود... این سنگ‌ها امانت پیشینیان هستند... اولین الفبا را آنان به انسان‌ها اعطا کردند... دختربچه­‌ای روستایی به نام «راما» در آرزوی رسیدن به سرزمینی که در آن خبری از بمب و مرگ بی‌گناهان نباشد


خواستِ رسیدن به آینده | الف


«جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey] از آن دسته کتاب‌هایی است که تصاویر آن باعث خلق داستانش شده‌اند؛ درست مانند قطعه‌ای موسیقی که ابتدا آهنگساز آن را می‌سازد و بعد به ترانه‌سُرا می‌سپرد تا شعری هم‌نوای آن بسُراید.  «مارگریت روزز» ­[Margriet Ruurs] نویسنده‌ی هلندی مقیم کانادا که تا کنون آثار زیادی را برای گروه‌های سنی کودک و نوجوان نوشته، داستان این کتاب را بر اساس آفرینش‌های هنری نزار علی بدر نوشته است.

جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey] مارگریت روزز» ­[Margriet Ruurs]  نزار علی بدر

نزار علی بدر، مجسمه‌ساز و سنگ‌تراش اهل سوریه است که با بهره‌گیری از سنگ‌های «جبل صافون» سوریه، دست به خلق آثاری زده که بنا به گفته خودش نماد وضعیت ملت اوست. او آثارش را بعد از خلق و عکاسی از بین می‌برد تا بتواند به وسیله‌ی همان سنگ‌ها اثری جدید بسازد و عرضه کند. نزار علی بدر با استفاده از سنگ‌های «جبل صافون» قصه زندگی سخت روزانه مردم کشورش را زیر آتش جنگی چندساله، مهاجرت دسته‌جمعی، مرگ و سرگردانی را به نمایش می‌گذارد. «جبل صافون» با نام محلی «الجبل الأقرع» 50 کیلومتر با لاذقیه فاصله دارد و جایگاه رب‌النوع «حدد»، یکی از مهمترین خدایان سوریه باستان به شمار می‌رود؛ خدایی که مردم سوریه‌ی باستان آن را می‌پرستیده‌اند.

جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey]

نزار علی بدر کارهایش را منتسب به اوگاریت می‌داند. اوگاریت سرزمینی باستانی در سوریه است که ویرانه‌های آن در تپه‌ای باستانی واقع در استان ساحلی لاذقیه کشف شد. این شهر نماد تمدن بشری است که اهالی سوریه معتقدند اولین الفبا را آنان به انسان‌ها اعطا کرده‌اند. اوگاریت در یک کیلومتری کرانه دریای مدیترانه واقع شده و جامعه‌ای «باسواد» بوده که با دنیای خارج ارتباط داشته است. نزار علی بدر می‌گوید کارهایش را با امانت‌داری منتشر می‌کند. او معتقد است این سنگ‌ها امانت پیشینیانش، اوگاریت‌ها هستند و کسی جز او در دنیا نمی‌تواند چنین مجموعه‌هایی بسازد؛ زیرا عشق او به سنگ‌های صافون بی‌حد و مرز است.

جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey]

آثار بدر با استفاده از این سنگ‌ها کشتن و ویرانی در سوریه امروز و همچنین عشق، دوستی، خانواده و بچه‌ها را نیز به تصویر می‌کشد. بدر کارهایش را جز برای پنج هزار دنبال‌کننده‌اش در فیس‌بوک در هیچ نمایشگاهی به فروش نمی‌گذارد. او به گفته‌ی خودش فقیر و بیکار است ولی سرمایه‌اش را ابتکارها و ریشه‌اش در خاک سوریه می‌داند. کارهایی هنری که پر معنا و از نمودهای بقا و مقاومت است.

جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey]

آنچه مارگریت رورز بر اساس آفرینش‌های بدر نوشته موجب تکمیل این آثار خلاقانه و پدید آمدن کتابی متفاوت شده است. رورز در این اثر با زبانی شاعرانه، به بیان روایتی درباره‌ی پناه‌جویان سوری پرداخته است. صدها هزار زن و مرد و کودکی که برای فرار از جنگ، زادگاه خود را ترک کرده و با آرزوی رسیدن به سرزمینی که در آن خبری از بمب و مرگ بی‌گناهان نباشد، به راه افتادند و چه بسا که در این مسیر جان خود را از دست دادند. راوی ماجرا، دختربچه­‌ای روستایی به نام «راما»ست که از ابتدای کتاب زندگی خانواده‌ی کوچک خود را برای مخاطب شرح می­دهد. او از خاطره‌ی بیداری هر صبح در خانه و بازی در مزرعه‌ی آفتابگردان و قصه‌­های زیر درخت پرتقال تعریف می‌کند تا جنگ و تغییر زندگی و کمبود غذا و ترک سرزمین. کتاب، توصیف رنج‌­ها و جملاتی درباره‌ی آخرین شب اقامت در خانه است.

جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey]

اهمیت صلح هیچ‌وقت بر کسی پوشیده نیست و بدون آرامش ناشی از صلح تداوم زندگی بشر غیرممکن است. لازمه‌ی داشتن دنیایی بهتر پرورش انسان‌هایی است که با خود و دنیای خود در صلح باشند. در روزگاری که ناظر جنگ‌ها و حق‌کشی‌های بسیار و شاهد کم‌رنگ‌شدن صلح و عدالتیم، تلفیق هنر تصویرگر و نویسنده و مترجم برای انتقال صحیح پیام صلح به کودکان و نوجوانان جهان کاری سخت و بسیار ارزشمند است. از سوی دیگر آموزش امیدواری در زندگی به کودکان نیز در شرایط کنونی این جهان آشفته از اهمّ سرفصل‌های زندگی است. به ویژه برای کودکانی که در شرایط تشویش و اضطراب ناشی از اخبار جنگ و عدم آرامش و صلح زندگی کرده یا می‌کنند، چنین کتابی پیام‌آور امید در سخت‌ترین مسیرهای زندگی است.

جاده سنگی صلح» [Stepping stones : a refugee family's journey]

کودکان همیشه پیش از گشودن یک کتاب جدید آماده‌ی رویارویی با جهان تازه‌ای که تصویرگر برایشان ساخته و پرداخته هستند. آنها سپس متن را می‌خوانند تا با شرح و تصویر کتاب را به هم بیامیزند و با آن همراه و همدل شوند. آنان اغلب به تصویرهای تکراری یا نزدیک به شیوه‌ی نقاشی خودشان توجه چندانی ندارند و تقلید چیزی را که خودشان بر آن چیره و مسلط‌اند از بزرگترها نمی‌پذیرند. اینکه تمام آموزه‌های لازم و مفاهیمی چون صلح و امید را بتوان از طریق تصاویری بکر و خاص و به یاد ماندنی به کودک آموخت ویژگی کتاب «جاده سنگی صلح» به شمار می‌رود.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

«بالاخره به آینده‌مان رسیدیم. همسایگان جدیدمان با آغوش باز از ما استقبال کردند. صدایشان را می‌شنیدم اما نمی‌فهمیدم که چه می‌گویند. وقتی لبخندشان را دیدم معنی حرف‌هایشان را هم فهمیدم. آنها می‌گفتند: "پیش ما بمانید! اینجا جنگی نیست. شما در امانید. کنار ما بمانید!" آنها هر چه داشتند را با ما قسمت کردند. لباس، غذا و حتی یک عروسک نو.»

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...