آلن کلهیر [Allan Kellehear] نویسنده کتاب «تاریخ اجتماعی مردن» [A social history of dying] مرگ را به مسئله­ و پدیده­‌ای اجتماعی بدل کرده که قابلیت بررسی تاریخی و اجتماعی دارد.

آلن کلهیر [Allan Kellehear] تاریخ اجتماعی مردن» [A social history of dying]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از آنا، کتاب «تاریخ اجتماعی مردن» با ترجمه قاسم دلیری منتشر شده است. کلهیر، دکتر داروساز و متخصص سلامت اجتماعی است. این شاید دلیل نوع نگرش او به موضوع مرگ و تأکیدش بر اسناد علوم انسانی در جریان نگارش این کتاب اثرگذار باشد.

او مرگ را به مسئله و پدیده‌ای اجتماعی بدل کرده است که قابلیت بررسی تاریخی و اجتماعی دارد. کلهیر از این طریق نگاه انسان مدرن به مرگ را به بازی می‌گیرد تا بتواند غبارزدایی، تصویری شفاف از مرگ ایجاد کند یا دست کم مخاطب را وادارد تا برای نگرشی نوین به مرگ به تلاشی سترگ دست یازد.

چنانچه در مقدمه این کتاب آمده است، این اثر تلاشی است برای اینکه از تصاویر شکننده و موقت فردی فاصله بگیریم، نسبت به داستان مرگ انسان‌ها زاویه دید گسترده‌تری اتخاذ کنیم و الگوهای عمده مردن را در سرتاسر تاریخ خود بشناسیم و توصیف کنیم.

این خود نشان می‌دهد نویسنده چه موضوع جذاب و معماگونه‌ای را برای نوشتن انتخاب کرده است. مرگ؛ معمای بزرگی است که ذهن آدمی هنوز در پیچاپیچ آن گنگ و مبهم است.

کلهیر معتقد است مطالعه مرگ همچون خیره شدن به استخر، انعکاسی از تصویر را می‌نمایاند. از منظر وی، تصورات باستانی از مرگ و مسئولیت اجتماعی در پایان زندگی به شکل‌گیری تجربیات انسان از مردن می‌انجامد. وی در چهار بخش کتاب از دوران سنگ، عصر یکجانشینی، عصر شهرنشینی و عصر جهانشهری خواننده را با خود به سفری در عمق تاریخ می‌برد و چالش‌های عمده بشر را درباره مرگ می‌کاود.

هر بخش این کتاب نیز به سه فصل تقسیم شده است که هر فصل به مؤلفه‌ای خاص آن مقطع از منظر نویسنده اختصاص دارد. بخش نخست شامل سه فصل ظهور آگاهی از مرگ، سفرهای آن‌جهانی: مرگ به مثابه مردن، چالش اول: پیش‌بینی مرگ است. بخش دوم نیز از سه فصل ظهور یکجانشینی، تولد مرگ خوب، چالش دوم: آماده‌ شدن برای مرگ تشکیل شده است.

سه فصل بعدی این کتاب نیز ظهور و گسترش شهرها، تولد مرگ خوب مدیریت‌ شده، چالش سوم: رام کردن مرگ هستند. بخش آخر نیز به گسترش فزاینده مدرنیته، تولد مرگ شرم‌آور، چالش نهایی: زمان‌بندی مرگ می‌پردازد.

کلهیر با رویکردی تاریخی اجتماعی در این کتاب پیش می‌رود و با سندمحوری چگونگی تحولات فکری نسبت به مردن را در هر مقطع می‌کاود و این تغییر را در زمینه‌ای تاریخی و اجتماعی بررسی می‌کند. نویسنده در این کتاب، به مطالعه‌ای جامع درباره اسناد علوم انسانی و بالینی درباره مرگ انسان می‌پردازد و بر مبنای رویکرد تاریخی خود، تصاویر امروزین مرگ بر اثر سرطان و مراقبت‌های پزشکی را در متن وسیع تاریخی، پزشکی و جهانی تحلیل می‌کند.

کلهیر می‌اندیشد اغلب مرگ‌های امروزی، خوب مدیریت شده نیستند، آنچه امروزه رواج یافته است انواع مرگ‌های شرم آور است، سرطان، بیماری قلبی یا علم پزشکی هیچ کدام معرف مرگ در دوره مدرن و بزرگ‌ترین آزمون‌های اخلاقی‌ آن محسوب نمی‌شوند بلکه فقر، سالمندی و طردشدگی اجتماعی به مهم‌ترین و اصلی‌ترین مؤلفه‌های مرگ در این روزگار تبدیل شدند.

این کتاب در ۴۲۴ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۴۲ هزار تومان توسط انتشارات ققنوس منتشر و روانه بازار شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

او «آدم‌های کوچک کوچه»ــ عروسک‌ها، سیاه‌ها، تیپ‌های عامیانه ــ را از سطح سرگرمی بیرون کشید و در قامت شخصیت‌هایی تراژیک نشاند. همان‌گونه که جلال آل‌احمد اشاره کرد، این عروسک‌ها دیگر صرفاً ابزار خنده نبودند؛ آنها حامل شکست، بی‌جایی و ناکامی انسان معاصر شدند. این رویکرد، روایتی از حاشیه‌نشینی فرهنگی را می‌سازد: جایی که سنت‌های مردمی، نه به عنوان نوستالژی، بلکه به عنوان ابزاری برای نقد اجتماعی احیا می‌شوند ...
زمانی که برندا و معشوق جدیدش توطئه می‌کنند تا در فرآیند طلاق، همه‌چیز، حتی خانه و ارثیه‌ خانوادگی تونی را از او بگیرند، تونی که درک می‌کند دنیایی که در آن متولد و بزرگ شده، اکنون در آستانه‌ سقوط به دست این نوکیسه‌های سطحی، بی‌ریشه و بی‌اخلاق است، تصمیم می‌گیرد که به دنبال راهی دیگر بگردد؛ او باید دست به کاری بزند، چراکه همانطور که وُ خود می‌گوید: «تک‌شاخ‌های خال‌خالی پرواز کرده بودند.» ...
پیوند هایدگر با نازیسم، یک خطای شخصی زودگذر نبود، بلکه به‌منزله‌ یک خیانت عمیق فکری و اخلاقی بود که میراث او را تا به امروز در هاله‌ای از تردید فرو برده است... پس از شکست آلمان، هایدگر سکوت اختیار کرد و هرگز برای جنایت‌های نازیسم عذرخواهی نکرد. او سال‌ها بعد، عضویتش در نازیسم را نه به‌دلیل جنایت‌ها، بلکه به این دلیل که لو رفته بود، «بزرگ‌ترین اشتباه» خود خواند ...
دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...