کتاب «مدخل شعر معاصر فارسی»، اثر شهریار خسروی که چاپ اول آن در سال 1396 منتشر شده بود، از سوی انتشارات فاطمی به چاپ دوم رسید.

مدخل شعر معاصر فارسی شهریار خسروی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «مدخل شعر معاصر فارسی» از مجموعه کتاب‌های حوزه مسائل نظری ادبیات در انتشارات فاطمی است که به بررسی شعر معاصر ایران از سال 1285 تا 1392 می‌پردازد و به تازگی چاپ دوم آن منتشر و روانه بازار شده است.

آن طور که در مقدمه کتاب مطرح شده است، هدف از آن تهیه مدخلی مختصر و منظم به «شعر معاصر فارسی» بوده است که تا حد امکان اشاره‌ای، هر چند کوتاه، به همه جریان‌های شعری معاصر داشته باشد؛ اما موضوع را با توجه به حجم و کارکرد مقدماتی کتاب کمی محدود کرده‌اند. مثلا در این کتاب مخاطب درباره جریان‌های ترانه‌‌نویسی معاصر (از تصنیف‌سازی عصر مشروطه تا رپ فارسی) و یا جریان‌های شعری در سرزمین‌های فارسی‌زبان دیگر مانند افغانستان، تاجیکستان و ... چیزی نخواهد دید. این‌ها، موضوعات مهم و بر زمین‌مانده‌ای است که هر یک پژوهش مستقل دیگری می‌طلبد.

تمرکز این کتاب بر معرفی «ایده‌»های موجود در شعر معاصر بوده است. یعنی، بر خلاف معمول، به جای «شاعران»، «مفاهیم» مورد توجه قرار گرفته‌اند.

این کتاب از سه بخش به نام‌های «روایت معیار شعر معاصر فارسی»، «جریان شناسی شعر معاصر فارسی» و «شعر معاصر فارسی: یک مرور تاریخی»‌ تشکیل شده است.

مخاطب در بخش نخست این کتاب با «بیداری ایرانیان و پیدایش آگاهی تاریخی»، «روایت معیار شعر نو» و «مشکلات و کاستی‌های روایت معیار» آشنا می‌شود. بخش دوم این کتاب شامل سه فصل است که به ترتیب در فصل اول به «محافظه‌کاران»، فصل دوم به «نیمایی‌ها» و فصل سوم به «رادیکال‌ها» می‌پردازد.

بخش سوم این کتاب نیز که مروری تاریخی دارد به مباحثی مانند: از شروع جنبش مشروطه تا تاسیس حکومت پهلوی، پهلوی اول، آغاز پهلوی دوم تا فروپاشی حزب توده و سقوط مصدق، ار کودتای سیا تا انقلاب سفید، از انقلاب سفید تا آغاز مبارزه مسلحانه، اقتدار و سقوط پهلوی دوم، وضعیت استثنایی، دهه شصت، گردش به راست، اصلاحات سیاسی و ضد اصلاحات می‌پردازد.

در پایان این کتاب نیز واژه‌نامه توصیفی، کتابنامه و نمایه آمده است.

در پشت جلد این کتاب آمده است:

«این کتاب کوششی است برای معرفی منسجم و نظام‌مند شعر فارسی در یک قرن اخیر. مؤلف ضمن عبور از کلیشه‌های رایج، روایتی از شعر معاصر ایران به دست می‌دهد که اساس آن را ایده‌ها و مفاهیم موجود در شعر و نقد ادبی معاصر ایران و نسبت آن‌ها با یک‌دیگر برمی‌سازد. در این کتاب، ابتدا «روایت معیار»، شعر معاصر ایران معرفی و نقد شده است، سپس با اصلاح روایت رسمی و معیار، روایت جدیدی عرضه شده که هم مبتنی بر داده‌ها و شواهد تاریخی و هم مبتنی بر دیدگاهی‌ منسجم است. این اثر یک جریان‌شناسی توصیفی و مفهومی از شعر ایران است که در پایان، گزارشی تاریخی از شعر معاصر ایران هم به آن افزوده شده است. مزیت کتاب حاضر آن است که «شعر معاصر» را منحصر در «شعر نو» دانسته و به انواع شعر قدمایی در دوره معاصر نیز می‌پردازد. همچنین کتاب تصویری از تحولات شعر معاصر، پس از انقلاب اسلامی هم ترسیم کرده‌ است که در اغلب آثار دیگر مغفول مانده است.»

چاپ دوم کتاب «مدخل شعر معاصر فارسی» اثر شهریار خسروی در 332 صفحه، شمارگان 1000 نسخه و به‌ بهای 55 هزار تومان توسط انتشارات فاطمی راهی بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...