کتاب «مدخل شعر معاصر فارسی»، اثر شهریار خسروی که چاپ اول آن در سال 1396 منتشر شده بود، از سوی انتشارات فاطمی به چاپ دوم رسید.

مدخل شعر معاصر فارسی شهریار خسروی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «مدخل شعر معاصر فارسی» از مجموعه کتاب‌های حوزه مسائل نظری ادبیات در انتشارات فاطمی است که به بررسی شعر معاصر ایران از سال 1285 تا 1392 می‌پردازد و به تازگی چاپ دوم آن منتشر و روانه بازار شده است.

آن طور که در مقدمه کتاب مطرح شده است، هدف از آن تهیه مدخلی مختصر و منظم به «شعر معاصر فارسی» بوده است که تا حد امکان اشاره‌ای، هر چند کوتاه، به همه جریان‌های شعری معاصر داشته باشد؛ اما موضوع را با توجه به حجم و کارکرد مقدماتی کتاب کمی محدود کرده‌اند. مثلا در این کتاب مخاطب درباره جریان‌های ترانه‌‌نویسی معاصر (از تصنیف‌سازی عصر مشروطه تا رپ فارسی) و یا جریان‌های شعری در سرزمین‌های فارسی‌زبان دیگر مانند افغانستان، تاجیکستان و ... چیزی نخواهد دید. این‌ها، موضوعات مهم و بر زمین‌مانده‌ای است که هر یک پژوهش مستقل دیگری می‌طلبد.

تمرکز این کتاب بر معرفی «ایده‌»های موجود در شعر معاصر بوده است. یعنی، بر خلاف معمول، به جای «شاعران»، «مفاهیم» مورد توجه قرار گرفته‌اند.

این کتاب از سه بخش به نام‌های «روایت معیار شعر معاصر فارسی»، «جریان شناسی شعر معاصر فارسی» و «شعر معاصر فارسی: یک مرور تاریخی»‌ تشکیل شده است.

مخاطب در بخش نخست این کتاب با «بیداری ایرانیان و پیدایش آگاهی تاریخی»، «روایت معیار شعر نو» و «مشکلات و کاستی‌های روایت معیار» آشنا می‌شود. بخش دوم این کتاب شامل سه فصل است که به ترتیب در فصل اول به «محافظه‌کاران»، فصل دوم به «نیمایی‌ها» و فصل سوم به «رادیکال‌ها» می‌پردازد.

بخش سوم این کتاب نیز که مروری تاریخی دارد به مباحثی مانند: از شروع جنبش مشروطه تا تاسیس حکومت پهلوی، پهلوی اول، آغاز پهلوی دوم تا فروپاشی حزب توده و سقوط مصدق، ار کودتای سیا تا انقلاب سفید، از انقلاب سفید تا آغاز مبارزه مسلحانه، اقتدار و سقوط پهلوی دوم، وضعیت استثنایی، دهه شصت، گردش به راست، اصلاحات سیاسی و ضد اصلاحات می‌پردازد.

در پایان این کتاب نیز واژه‌نامه توصیفی، کتابنامه و نمایه آمده است.

در پشت جلد این کتاب آمده است:

«این کتاب کوششی است برای معرفی منسجم و نظام‌مند شعر فارسی در یک قرن اخیر. مؤلف ضمن عبور از کلیشه‌های رایج، روایتی از شعر معاصر ایران به دست می‌دهد که اساس آن را ایده‌ها و مفاهیم موجود در شعر و نقد ادبی معاصر ایران و نسبت آن‌ها با یک‌دیگر برمی‌سازد. در این کتاب، ابتدا «روایت معیار»، شعر معاصر ایران معرفی و نقد شده است، سپس با اصلاح روایت رسمی و معیار، روایت جدیدی عرضه شده که هم مبتنی بر داده‌ها و شواهد تاریخی و هم مبتنی بر دیدگاهی‌ منسجم است. این اثر یک جریان‌شناسی توصیفی و مفهومی از شعر ایران است که در پایان، گزارشی تاریخی از شعر معاصر ایران هم به آن افزوده شده است. مزیت کتاب حاضر آن است که «شعر معاصر» را منحصر در «شعر نو» دانسته و به انواع شعر قدمایی در دوره معاصر نیز می‌پردازد. همچنین کتاب تصویری از تحولات شعر معاصر، پس از انقلاب اسلامی هم ترسیم کرده‌ است که در اغلب آثار دیگر مغفول مانده است.»

چاپ دوم کتاب «مدخل شعر معاصر فارسی» اثر شهریار خسروی در 332 صفحه، شمارگان 1000 نسخه و به‌ بهای 55 هزار تومان توسط انتشارات فاطمی راهی بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...
داستان خانواده شش‌نفره اورخانی‌... اورهان، فرزند محبوب پدر است‌ چون در باورهای فردی و اخلاق بیشتر از همه‌ شبیه‌ اوست‌... او نمی‌تواند عاشق‌ شود و بچه‌ داشته‌ باشد. رابطه‌ مادر با او زیاد خوب نیست‌ و از لطف‌ و محبت‌ مادر بهره‌ای ندارد. بخش‌ عمده عشق‌ مادر، از کودکی‌ وقف‌ آیدین‌ می‌شده، باقی‌مانده آن هم‌ به‌ آیدا (تنها دختر) و یوسف‌ (بزرگ‌‌ترین‌ برادر) می‌رسیده است‌. اورهان به‌ ظاهرِ آیدین‌ و اینکه‌ دخترها از او خوش‌شان می‌آید هم‌ غبطه‌ می‌خورد، بنابراین‌ سعی‌ می‌کند از قدرت پدر استفاده کند تا ند ...
پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...