نشر تاریخ ایران کتاب «حلقه‌های گمشده: برگ‌هایی از تاریخ اقتصادی و اجتماعی ایران عصر صفوی» [Missing Links Leaves of the social and economic history of Iran in the Safavid era ‭(collection of articles).‬‬] اثر رودی متی [Rudolph P. Matthew] (شرقشناس شهیر هلندی) و ترجمه سمیه خانی‌پور را منتشر کرد.

حلقه‌های گمشده: برگ‌هایی از تاریخ اقتصادی و اجتماعی ایران عصر صفوی» [Missing Links Leaves of the social and economic history of Iran in the Safavid era ‭(collection of articles).‬‬]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، کتاب «حلقه‌های گمشده» در ۳۹۸ صفحه و بهای ۲۶۰ هزار تومان توسط نشر تاریخ ایران منتشر شد.

سمیه خانی پور دکترای تاریخ دارد و هم‌اکنون عضو هیأت علمی گروه ایرانشناسی دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان است. به قلم او پیشتر کتاب «ایران و بحران اقتصادی: تحولات اقتصادی ایران قرن دوازدهم قمری» نیز توسط نشر تاریخ ایران منتشر شده که معرفی آن در این نشانی قابل دسترسی است.

اما «حلقه‌های گمشده» شامل مجموعه مقالات رودی متی شرق‌شناس و ایران‌شناس بنام هلندی است که خدمات شایان توجهی به فرهنگ و تاریخ ایران ارائه کرده است. موضوع آن تاریخ اقتصادی و اجتماعی ایران عصر صفوی است که شوربختانه محققان ایرانی آنچنان که بایسته و شایسته است نتوانسته‌اند در این حوزه از تاریخ تولید محتوایی ارزنده داشته باشند که بخش اعظم آن مربوط به نداشتن تخصص لازم و نیز نبود داده و عدم دسترسی به اسناد است.

متی در این مجموعه اوضاع اقتصادی ایران به‌ویژه بحث تعامل و تبادلات بازرگانی ایران با کمپانی‌های هند شرقی انگلیس، هلند و فرانسه و میزان واردات و صادرات ایران در عصر صفوی را با تأکید بر اقتصاد تک‌محصولی مبتنی بر ابریشم، بخوبی توصیف و تبیین کرده است.

«حلقه‌های گمشده» همچنین سیاست‌های اقتصادی ایران و عملکرد اقتصادی شاهان صفوی را نیز مورد بررسی قرار داده و نقش آنها در رونق و شکوفایی و رکود اقتصادی کشور را در این دوره بخوبی نشان داده است. متی همچنین توانسته است وضعیت اجتماعی، از جمله آداب و رسوم ایرانیان و دیدگاه آنها درباره غربیان را بخوبی برای خواننده و مخاطب شرح دهد. این امر در شناسایی نگاه ایرانیان به غرب و غربیان بسیار کمک کننده و مفید است. نباید فراموش کرد این آگاهی‌ها در منابع دسته اول ایران صفوی به هیچ‌وجه ثبت نشده است.

کتاب شامل ۹ مقاله (فصل) به ترتیب با این عناوین است:

فصل اول: دیدگاه‌های صفویه نسبت به غرب: علاقه یا بی‌میلی
فصل دوم: بازرگان عصر صفوی: بررسی شرکای تجاری آنان و تحلیل برداشت حاکمیت از آنها
فصل سوم: قهوه در دوران صفویه: تجارت و مصرف
فصل چهارم: سیاست‌های ضدعثمانی و حقوق ترانزیتی تجارت ابریشم در قرن هفدهم بین ایران صفوی و مسکو
فصل پنجم: ضیافت شیرینی برای شاه رقابت انگلستان و هلند در دربار شاه سلطان حسین (سلطنت ۱۷۲۲- ۱۶۹۴م/۱۱۳۵-۱۰۰۵ ق)
فصل ششم: کمپانی هند شرقی هلند و ابریشم خام آسیایی: از ایران تا بنگال از طریق چین و ویتنام
فصل هفتم: تجارت طلا بین ونیز و سورات در اواخر دوران صفویه
فصل هشتم: شکوفایی و افول بندر بصره در قرون شانزدهم و هفدهم میلادی / دهم و یازدهم قمری
فصل نهم: روایت یک شاهد عینی از سقوط سلسله صفویه

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...