«فرهنگ شفاهی سخن» را که از سوی نشر سخن منتشر شده، می‌توان به دلیل پرداختن به زبان عامیانه مردم، از جمله آثار مهم در بررسی هویت اجتماعی ایرانیان معرفی کرد.

فرهنگ شفاهی سخن حسن انوری

به گزارش کتاب نیوز به نقل از تسنیم، کتاب «فرهنگ شفاهی سخن» پانزدهمین عنوان در مجموعه «فرهنگ بزرگ سخن» است که به کوشش زنده‌یاد محب‌الله پرچمی و یوسف عالی زیر نظر استاد حسن انوری تدوین و منتشر شده است. کتاب حاضر همانند دیگر عناوین مجموعه «فرهنگ سخن» با در نظر گرفتن نیاز مخاطبان تدوین و ارائه شده است.

زبان فارسی در دو سطح زبان رسمی و معیار و زبان عامیانه قابل بررسی است. زبان معیار که آن را برابر زبان استاندارد در زبان انگلیسی قرار می‌دهند، زبان گفتار و نوشتار است که افراد کشور با لهجه‌ها و زبان‌های مختلف از آن برای برقراری ارتباط با یکدیگر به کار می‌برند. اما زبان عامیانه یا زبان کوچه بازاری، زبانی است که مردم در گفت‌وگوهای روزانه خود به کار می‌برند. این زبان از محدودیت‌های زبان معیار رها است و هم مردم عامی و هم فرهیختگان از آن برای محاوره و گفت‌وگو با خود به کار می‌برند.

زبان عامیانه به دلایل مختلف مانند ورود مستقیم برخی از واژگان و اصطلاحات از دیگر زبان‌ها، گرته‌برداری‌ها، ورود زبان و اصطلاحات برخی از اقشار جامعه و ... در خود واژگانی دارد که تشخیص آنها از زبان معیار ساده است.

زنده‌یاد پرچمی ابتدا در اثری با عنوان «پس کوچه‌های فرهنگ» که در سال 82 در انتشارات فرهنگ ماهرخ منتشر شده بود، بیش از 15 هزار اصطلاح، کنایه و تکیه کلام‌های عامیانه و شفاهی را گردآوری کرده بود. او پس از انتشار این اثر و با مطالعه برخی از فرهنگ‌ها مانند فرهنگ سخن به اصلاح کتاب «پس کوچه‌های فرهنگ» پرداخت و برای انتشار کتاب جدید با انتشارات سخن وارد مذاکره شد. اما روزگار به او فرصت انتشار این اثر را نداد. کار تدوین و به ثمر رسیدن کتاب برعهده یوسف عالی عباس‌آباد قرار گرفت. در نهایت با اصلاحات برخی امور، تکمیل پاره‌ای از مباحث، بررسی موضوعات در منابع متعدد، بهره بردن از آثار مطرح در این زمینه چون فرهنگ فارسی عامیانه اثر زنده‌یاد ابوالحسن نجفی، دقت در رسم‌الخط و تدوین اثر بر شیوه فرهنگ‌نویسی توسط عالی کتاب «فرهنگ شفاهی سخن» شکل گرفت.

«فرهنگ شفاهی سخن» را می‌توان به دلیل پرداختن به زبان و فرهنگ عامیانه مردم ایران، از جمله آثار حائز اهمیت در بررسی فرهنگ و هویت اجتماعی مردم این سرزمین معرفی کرد.

انتشارات سخن چاپ سوم کتاب «فرهنگ شفاهی سخن» را به تازگی با قیمت 85 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است.

................ هر روز با کتاب ...............

کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...