«دیوان ابوطیاره»؛ شامل منتخبی از آثار زنده‌یاد عمران صلاحی، از مشاهیر حوزه ادبیات طنز، از سوی انتشارات مروارید منتشر و روانه کتابفروشی‌ها شد.

دیوان ابوطیاره عمران صلاحی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از تسنیم، این اثر که به کوشش بهاره و یاشار صلاحی، فرزندان او، گردآوری و منتشر شده، در واقع گزیده‌ای است از آثار این طنزپرداز مطرح معاصر که یا در مجلاتی پیش از این منتشر شده بود و یا هرگز مجال انتشار نیافت. گردآورندگان «دیوان ابوطیاره» برای این منظور هزار و 300 عنوان از اشعار منتشر شده از صلاحی در مجلات مختلفی چون گل آقا و توفیق را بررسی کرده و از آن میان، آثاری را انتخاب کردند که در درجه نخست، لبخند را بر لب مخاطب بنشاند. از سوی دیگر، توجه به اینکه اثر درباره موضوعی عمومی نوشته شده باشد و لزوماً مرتبط با فرد یا مسئول خاصی نباشد نیز مد نظر بوده است. در نتیجه آثاری که مرتبط با موضوعات قدیمی‌تر بوده و به اصطلاح تاریخ مصرف داشته‌اند، از ذکر در این مجموعه کنار گذاشته شدند.

در بخشی از مقدمه این کتاب به چرایی انتشار این اثر اشاره شده است: این کتاب، مجموعه‌ای است منتخب از طنزهای منظوم عمران صلاحی که با اسامی مستعار مختلف او در نشریات چاپ شده‌اند یا در جمع دوستان یا در مجامعی خوانده و شنیده شده‌اند، اما تاکنون در کتابی به طور مستقل به چاپ نرسیده‌اند. او در مورد اینگونه آثار گفته است: «ما یک طنز منظوم داریم که من اسم شعر روی آن نمی‌گذارم. به فرض، کارهایی که از من در مجلۀ توفیق یا نشریات گل‌آقا چاپ شده، یا اصلاً چاپ نشده، طنز منظوم است».

عمران صلاحی در نظر داشت منتخبی از این آثار را در مجموعه‌ای با عنوان «دیوان ابوطیاره» به چاپ برساند که روزگار امان نداد. در ادامۀ تلاش فرزندان او برای انسجام و ارائۀ آثار باقی‌مانده و چاپ‌نشده او، این کتاب شکل گرفته است.

کتاب از سه بخش تشکیل شده است؛ بخش نخست آن به ارائه آثاری می‌پردازد که در مجله توفیق منتشر شده بود. صلاحی از سال 45 کار در مجله توفیق را آغاز کرد و پس از آن، وارد دنیای پژوهش در عرصه طنز رفت که حاصل آن، انتشار کتابی با عنوان «طنزآوران امروز ایران» بود که در سال 49 منتشر شد. بخش بعدی کتاب به ارائه اشعار طنز صلاحی در مجله گل آقا که یکی از مجلات معتبر و تأثیرگذار در حوزه طنز بود، اختصاص دارد. او در این مجله با نام‌های مستعاری چون ابوقراضه، بلاتکلیف، کمال تعجب، زرشک، تمشک، ابوطیاره، پیت حلبی و... فعالیت می‌کرد. صلاحی در مجلات دیگری همچون خوشه به سردبیر شاملو نیز فعالیت کرده است. بخش سوم کتاب نیز به «سایر اشعار» اختصاص داده شده است.

مهمترین ویژگی و قدرت ادبیات صلاحی، چه از دید همکاران و همراهان او و چه از نگاه عموم مردم، زبان بی‌پیرایه، ساده و به‌دور از تکلف او در کنار طنز گزنده‌اش به ویژه در مورد مسائل اجتماعی بود. گویی عمران صلاحی مانند یک قلندر در حوزه نقد اجتماع با قلمی گیرا و در عین حال ساده و بی‌تکلف توانسته بود نبض شریان مخاطبان اجتماعی را که در آن زیست می‌کند، به دست گیرد. او توانست نام خود در سه دهه از درخشان‌ترین دوره ادبیات طنز کشورمان ثبت کند.

انتشارات مروارید کتاب حاضر را در 550 نسخه و در 196 صفحه روانه کتابفروشی‌ها کرده است.

................ هر روز با کتاب ...............

زمانی که برندا و معشوق جدیدش توطئه می‌کنند تا در فرآیند طلاق، همه‌چیز، حتی خانه و ارثیه‌ خانوادگی تونی را از او بگیرند، تونی که درک می‌کند دنیایی که در آن متولد و بزرگ شده، اکنون در آستانه‌ سقوط به دست این نوکیسه‌های سطحی، بی‌ریشه و بی‌اخلاق است، تصمیم می‌گیرد که به دنبال راهی دیگر بگردد؛ او باید دست به کاری بزند، چراکه همانطور که وُ خود می‌گوید: «تک‌شاخ‌های خال‌خالی پرواز کرده بودند.» ...
پیوند هایدگر با نازیسم، یک خطای شخصی زودگذر نبود، بلکه به‌منزله‌ یک خیانت عمیق فکری و اخلاقی بود که میراث او را تا به امروز در هاله‌ای از تردید فرو برده است... پس از شکست آلمان، هایدگر سکوت اختیار کرد و هرگز برای جنایت‌های نازیسم عذرخواهی نکرد. او سال‌ها بعد، عضویتش در نازیسم را نه به‌دلیل جنایت‌ها، بلکه به این دلیل که لو رفته بود، «بزرگ‌ترین اشتباه» خود خواند ...
دوران قحطی و خشکسالی در زمان ورود متفقین به ایران... در چنین فضایی، بازگشت به خانه مادری، بازگشتی به ریشه‌های آباواجدادی نیست، مواجهه با ریشه‌ای پوسیده‌ است که زمانی در جایی مانده... حتی کفن استخوان‌های مادر عباسعلی و حسینعلی، در گونی آرد کمپانی انگلیسی گذاشته می‌شود تا دفن شود. آرد که نماد زندگی و بقاست، در اینجا تبدیل به نشان مرگ می‌شود ...
تقبیح رابطه تنانه از جانب تالستوی و تلاش برای پی بردن به انگیره‌های روانی این منع... تالستوی را روی کاناپه روانکاوی می‌نشاند و ذهنیت و عینیت او و آثارش را تحلیل می‌کند... ساده‌ترین توضیح سرراست برای نیاز مازوخیستی تالستوی در تحمل رنج، احساس گناه است، زیرا رنج، درد گناه را تسکین می‌دهد... قهرمانان داستانی او بازتابی از دغدغه‌های شخصی‌اش درباره عشق، خلوص و میل بودند ...
من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...