کتاب «کارنامه‌ی خورش»: دستور غذاهای نادرمیرزا قاجار️، به کوشش نازیلا ناظمی و توسط نشر اطراف منتشر شد.

کارنامه‌ی خورش: دستور غذاهای نادرمیرزا قاجار️

به گزارش کتاب نیوز، «کارنامه‌ی خورش» دستور کامل غذاهای مختلف ایرانی و گاهی غیر ایرانی است که به همت نادرمیرزا و همراهی همسرش نوشته شده است. تسلط نویسنده به ادبیات، تاریخ و طب دوره خودش و دقت او در نگارش باعث شده کتاب کارنامه خورش تنها دستور طبخ غذاهای مختلف نباشد. این کتاب فرهنگ‌نامه‌ای از غذاهای ایرانی است به همراه شرح حوادث تاریخی، خاطرات نویسنده، قصه و شعر که همه با نظمی درونی کنار هم نشسته‌اند. توصیفات و ابداعات زبانی برای طعم‌ها و تاریخچه‌ی غذاهای محلی ایران، همراه گزارش آداب و رسوم روابط اجتماعی و خانوادگی آن دوره کاری کرده که این متن در گذر زمان همچنان خواندنی و تازه باشد.

نادرمیرزا قاجار یکی از نوادگان فتحعلی شاه است که برخلاف خیلی از شاهزادگان قاجاری قدر ندید و بخشی از عمرش را به خاطر درگیری‌های سیاسی در زندان گذراند. او را می‌توان یکی از شاهزادگان فرهیخته‌ی قاجاری دانست که سال‌های آخر عمرش را به مطالعه و نویسندگی گذراند. «تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز»، «نوادرالامثال» و «لغات تشریح انسان» از آثار اوست.

ناشر درباره تفاوت این کتاب با نسخه چاپ دانشگاه تهران توضیح داده است:
خوانش دیگری از نسخه‌ی این دستورات غذایی را انتشارات دانشگاه تهران قبلا به چاپ رسانده است. اما در آماده‌سازی «کارنامه خورش» علاوه بر خوانش دوباره و دقیق نسخه‌ی خطی و رفع ابهام‌ها تلاش کردیم که با ویرایش و خوش‌خوان‌سازی، لذت خواندن این کتاب تاریخی را به طیف گسترده ای از خوانندگان پیشکش کنیم. تغییراتی که برای خوش‌خوانی و وضوح متن اعمال شده در پی‌نوشت کتاب آمده‌اند و همه با دقت فراوان و وفاداری به متن اصلی اعمال شده‌اند. علاوه بر این نکات و اطلاعاتی که دانستن آن خواندن متن را برای مخاطب آسان‌تر می‌کند در بخش پی‌نوشت و بخش واژگان و اصطلاحات ضمیمه‌ی کتاب شده است.

نازیلا ناظمی دانش‌آموخته‌ی تاریخ معاصر و تاریخ و تمدن و زبان‌های باستان است. ۵ سال در مؤسسه‌ی مطالعات تاریخ معاصر ایران کارشناس اسناد و پژوهشگر تاریخ معاصر بوده و در سال‌های ۱۳۹۵و ۱۳۹۶ مسئولیت شناسایی، جمع‌آوری و طبقه‌بندی اسناد را در مجموعه‌ی تاریخی دارالفنون بر عهده داشت. از این پژوهشگر کتاب‌های «نوروز ایرانیان»، «مردان قاجار، زندگی صدیق‌الدوله» و «نجوم ایرانی، بررسی تاریخ نجوم در ایران از اسطوره تا امروز» منتشر شده است و همکاری در تصحیح و پژوهش «ماثرالسلطانیه»، «تاریخ ذوالقرنین»، «رسائل مشروطیت»، «سیاست‌نامه‌های قاجار»، «روزشمار تاریخ قاجار» و دو جلد «تاریخ قاجاریه» نیز در کارنامه اوست.

«کارنامه‌ی خورش»: دستور غذاهای نادرمیرزا قاجار️، به کوشش نازیلا ناظمی در 272صفحه دورنگ و با قیمت 55هزار تومان توسط نشر اطراف منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...