ایرنا- همزمان با رونمایی از دو کتاب حوزه کودک و نوجوان از «فرهاد حسن‌زاده» نویسنده نام‌آشنای این حوزه و یکی از شش نامزد نهایی جایزه «هانس کریستین آندرسن» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تجلیل شد.

موش سر به هوا و آسمان و پرنده‌ها

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، سالن غدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری شامگاه سه‌شنبه (۲۹ بهمن) پذیرای مراسم رونمایی از کتاب‌های موش سر به هوا نوشته فرهاد حسن‌زاده (نویسنده و روزنامه‌نگار، متولد ۱۳۴۱) و آسمان و پرنده‌ها نوشته فریده فرجام، به همراه نکوداشت حسن‌زاده یکی از شش نامزد نهایی جایزه هانس کریستین اندرسن ۲۰۲۰ بود.

حسن‌زاده با نویسندگانی چون ماریا کریستینا راموس (آرژانتین) María Cristina Ramos، بارت مویرت (بلژیک)Bart Moeyaert، مَری اودِ موری (فرانسه)Marie-Aude Murail، پیتر اسوتینا (اسلوانی)Peter Svetina و ژاکلین وودسون (آمریکا) Jacqueline Woodson رقابت خواهد کرد.  نویسنده و تصویرگر برگزیده امسال جایزه هانس کریستین آندرسن، به عنوان مهم ترین جایزه حوزه ادبیات کودک و نوجوان، در نشست خبری IBBY در نمایشگاه بین المللی کتاب بولونیا ۳۰ مارس ۲۰۲۰ (۱۱ فروردین ۱۳۹۹) اعلام می شود و جایزه آنها در کنگره بین المللی IBBY در مسکو ۶ سپتامبر ۲۰۲۰ (۱۶ شهریور ۱۳۹۹) اهدا می شود. 

این مراسم با حضور فاضل نظری مدیرعامل کانون پرورش فکری و نویسندگان و مترجمانی همچون عباس جهانگیریان، محسن هجری، شهرام اقبال‌زاده، فریدون عموزاده خلیلی، محمدکاظم اخوان، داود امیریان، مهدی حجوانی، مجید عمیق و مینو کریم‌زاده برگزار شد.

در بخش دیگری از برنامه، شکوه حاج‌نصرالله درباره دلایل انتخاب حسن‌زاده از سوی شورای کتاب کودک برای جایزه هانس کریستین اندرسن توضیح‌هایی ارائه داد.

حاج‌نصرالله یادآور شد: حسن‌زاده یک ربع قرن در زمینه ادبیات کودک فعالیت می‌کنند و آثارشان کیفیت بالایی دارند. ایشان ۳۰ جایزه ملی دریافت کرده‌اند. حاصل کارش در ۷۰ مقاله و ۱۵ پایان‌نامه در سطح کشور بازتاب داشته است. زیست متنوعی که داشتند باعث شکل‌گیری فرم‌ها و زبان شده است.

وی تأکید کرد: او از تابوهای مختلف عبور کرده است. اقلیم‌های مختلف نیز در آثارشان دیده می‌شود و خلاقیت فرمی ایجاد شده در آثارش مخاطب را جذب می‌کند. حسن‌زاده ترویج کتاب‌خوانی می‌ کند. ساعت‌ها در کانون اصلاح تربیت با بچه‌ها کتاب‌خوانی داشت و ماحصل این تجربیات در قالب یک کتاب درآمده است. کسانی که می‌خواهند پرونده یک نویسنده یا تصویرگر را جمع کنند و به عنوان نامزد نهایی معرفی کنند، نگاه اجتماعی دارند.

تصویرگری کتاب پرنده‌ها و آسمان بعد از مدت‌ها

در ادامه از کتاب پرنده‌ها و آسمان با حضور فریده فرجام‌ نویسنده اثر رونمایی شد. سپس فریده فرجام و محمدعلی بنی‌اسدی تصویرگر کتاب پرنده‌ها و آسمان روی صحنه حضور پیدا کردند.

بنی‌اسدی در این بخش گفت: سال‌هاست کم تصویرگری می‌کنم. بیش از ۱۰۰ کتاب کودک و بزرگ‌سال را تصویرگری کرده‌ام ولی هیچکدام حتی جلد مناسبی ندارد و از این رو تمایل به انجام تصویرگری پرنده‌ها و آسمان را نداشتم. وقتی کتاب را خواندم دیدم که ادبیاتی قدرتمند دارد. وقتی طرح‌ها را ارائه دادم، گفتند خانم فرجام از کار من خوش‌شان آمده بود.

فرجام اظهار کرد: من از زیبایی تصویرگری بنی‌اسدی اشک از چشمانم سرازیر شد. او روح اسطوره‌ای، مدرن و طنز اثر را فهمیده و به شکلی شخصیت‌ها را نقاشی کرده که کاراکترهای انسانی‌شان نیز قابل درک است. در این بخش از مراسم، نوجوانان حاضر در سالن که پرنده‌ها و آسمان را خوانده‌اند به بیان سؤال‌هایی از فریده فرجام پرداختند.

فرجام یادآور شد: من وقتی می‌نویسم به سن فکر نمی‌کنم. من برای نگارش این کتاب به این موضوع فکر می‌کردم که در مدرسه و دبیرستان برخی بچه‌ها، بچه‌های دیگر را مسخره می‌کنند که این موضوع تأثیر منفی دارد. این موضوع را در قالب فانتزی و درباره پرندگان نوشتم.

در بخش‌ پایانی نکوداشت فرهاد حسن‌زاده با حضور فاضل نظری مدیرعامل کانون، محمدرضا زمردیان معاون فرهنگی کانون، روح‌الله کاظمی‌زاده مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون و فریدون عموزاده‌خلیلی رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان برگزار شد. 

سپس شهرام اقبال‌زاده نویسنده و مترجم ادبیات کودک و نوجوان در سخنانی گفت: حسن‌زاده یک گفتمان روایی و یک جهان ساخته است، جهانی که کودکان شخصیت اول و سوژه اصلی آن هستند. سوژه‌ای که کنش و خلاقیت و توانایی دارند.

او افزود: حسن‌زاده از خشونت نمی‌نویسد. او از جنگ و فقر می‌نویسد و آن‌ها را برجسته می‌کند. او اگر از جنگ می‌نویسد به این دلیل است که جهانی می‌خواهد که به این شکل نباشد. حسن‌زاده در داستان رئال هم جهانی دیگر درست می‌کند. جهانی که سرشار از دوستی و عبور از تابوهاست.

به گفته اقبال‌زاده، ادبیات کودک محورش عشق، صلح و دوستی است. او تصویر شگفتی‌ها را پیش چشم می‌کشد. ویژگی‌های آثار او اقلیمی، ایرانی، انسانی و جهانی است.

او ادامه داد: حسن‌زاده تأثیری از کسی نگرفته است. ردپای نویسنده هم‌اقلیمش احمد محمود را می‌توان در آثار او دید. حسن‌زاده جهان بدیهی می‌آفریند که ویژگی اقلیمی و انسانی بودن آن در جهان، مهم است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...