مجموعه مباحثی که آیت‌الله جوادی آملی درباره انسان، تطورات آفرینشی او، خصایص و ویژگی‌های انسان نظیر؛ کرامت، حریت، آزادگی، اختیار و اراده،‌ بیان کرده یا نوشته‌‌اند، در کتابی با عنوان «انسان از آغاز تا انجام» منتشر شد.

به گزارش ایبنا به نقل از روابط عمومی موسسه انتشاراتی اسراء، شناخت هر پدیده و راهیابی به کنه وجود و حقیقت آن آسان نیست. با این وجود در انسان، این آگاهی و دانش به مراتب دشوارتر و سخت‌تر است و بخشی از غفلت انسان از حقیقت خود، از همین نکته، یعنی عدم آگاهی و ناشناخته بودن ذات انسانی سرچشمه می‌گیرد.

آیت‌الله جوادی آملی، استاد حوزه و نویسنده فلسفی، در این اثر مطالب فراوانی را درباره «آفرینش انسان، جهان و جهانیان»، «جایگاه آدم و حوا در انتقال نسل بشری»، «جنسیت در خلقت انسان»، «هدف خلقت انسان»، «تعریف انسان»، «فطرت و طبیعت»، «انسان خلیفة الله»، «جمال انسان»، «جایگاه اراده در رفتار انسان»، «آزادی انسان» و ... بیان می‌کند.
 
مرکز پژوهش‌های علمی فرهنگی موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسراء که به انتشار آرا و افکار این مرجع تقلید شیعی اهتمام دارد، نخستین چاپ کتاب «انسان از آغاز تا انجام» را در 252 صفحه و قطع رقعی منتشر کرده است.

مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...