شعر معاصر زنان ایران، عمدتاً در مقام کالبدشکافی ساختارهای سرکوبگرانه‌ی زنانه در بستر جامعه مردسالار عمل کرده است. این بازنمایی، به زعم من، در دو سطح متمایز متجلی شده است: سطح شخصی و سطح جمعی. در سطح اول، شاعر صرفاً به مثابه یک سوژه‌ی منفرد (سوژه‌ی زنانه) ایفای نقش می‌کند و این تجربه‌ی زیسته‌ی فردی است. اما در سطح اجتماعی، شاعر با به چالش کشیدن هویت واحد و متمرکز، و از طریق سازوکاری نظیر چندصدایی (پلی‌فنی)، در صدد است تا کلیت صداهای متمایز زنانه‌ی جامعه را بازتاب دهد.
در اغلب مجموعه‌های شعر دو دهه‌ی اخیر، شاهد غلبه‌ی لحن عاشقانه‌ی ملانکولیک و تمرکز بر مضامینی چون سلب آزادی، تبعیض جنسیتی، و محدودیت‌های فضای خانگی (همچون تصویر زن خانه‌دار منفعل) بودیم.
با این حال، شعر زنان در جریان‌های آوانگارد اخیر، جهشی کیفی را تجربه کرده است. این جریان‌ها شاهد پرداختن به سوژه‌هایی چون بدن، آزادی و تعامل با اجتماع متراکم بوده‌اند. با اتکا به این مقدمه، به سراغ مجموعه‌ی «شکوفه‌هایم گنجشک می‌شوند» اثر لیلا پیکری‌فر (نشر ایهام) می‌رویم.
پیکری‌فر از همان خطوط آغازین نخستین شعر، با حرکتی اعلامی، تنهایی و وجود زنانه خود را به گونه‌ای رادیکال به نمایش می‌گذارد تا در فضای اجتماعی «تکثیر» شود:
_تنهایی‌ام جمهوری خودمختاری است که از فروپاشی‌ام شکل گرفته/ هر روز از بقایای شکسته‌‌ام زنی می‌سازم
پیکری‌فر، با این کار، سوژه‌ی پیشین زن ایرانی را فرو می‌ریزد و به دنبال بازتعریف و سازه‌ای نو از آن است.
او نه تنها به امر زمان (تاریخی بودن وضعیت زن)، بلکه به امر مکان (فضا و جغرافیا) نیز آگاه است. گاه رنج زن، هیئت یک زن کُردِ کولبر به خود می‌گیرد و گاه، زن بختیاری:
_دستم زن کردی‌ست که کولبر جهان است
_زنان تفنگدار بختیاری مادام در سرم رژه می‌روند
و در نهایت، خود شاعر مستقیماً به استراتژی پلی‌فنی‌اش اشاره می‌کند:
_من وصله‌های زنان زیادی‌ام/ باید چند نفر می‌شدم/ تا بتوانم نامی برای دلتنگی‌های جهان بیایم
پیکری‌فر هوشمندانه به عدم انسجام و ناهمگونی وضعیت کنونی اشاره دارد:
_مساحت تنهایی زنی را که چندضلعی نامنظمی دارد چگونه می‌توان محاسبه کرد؟
و سپس به ریشه‌های تاریخی ستم بازمی‌گردد و خود را مولود ستم تاریخ معرفی می‌کند:
_من از چشمان دختری زنده به گور سبز شده‌ام
اما نکته‌ی حائز اهمیت این است که شاعر مجموعه‌ی «شکوفه‌هایم گنجشگ می‌شوند»، با وجود تمام تاریکی‌ها و ساختارهای تبعیض‌آمیز، روایتی امیدوارانه را ارائه می‌دهد:
_روزی می‌آید که با قلب من خودت را دوست خواهی داشت
اگر مخاطب را همان زن جامعه‌ی ایرانی بگیریم، این «دوست داشتن خود» به مثابه‌ی مسیری برای دستیابی به عزت نفس و جوهره‌ی وجودی او تعبیر می‌شود.
پیکری‌فر به دلیل سابقه‌ی‌اش در هنر نقاشی، دارای شعر بصری است و ویژگی دیگر شعر او، استفاده‌ی دقیق از ظرفیت‌های معنایی کلمات است که در این مجال مختصر امکان تحلیل عمیق هر یک از این دو ویژگی (بصری بودن و دقت زبانی) وجود ندارد و مستلزم مقالاتی مستقل است. نگارنده به همین بسنده می‌کند که مجموعه «شکوفه‌هایم گنجشگ می‌شوند» به حق شایسته‌ی تقدیر دومین جایزه‌ی سهراب بوده است و بی‌شک این شاعرِ کتاب اولی در آینده حرف‌های بسیاری برای گفتن خواهد داشت.
برای خانم لیلا پیکری‌فر آرزوی موفقیت دارم.
................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............
