مجموعه مقالات «زنان کربلا؛ نمایش آیینی و گفتمان‌های نمادین در اسلام شیعی مدرن» [The women of Karbala : ritual performance and symbolic discourses in modern Shiʻi Islam] به همت کامران اسکات آقایی و با ترجمه پرستو نیکنام منتشر شد.

زنان کربلا؛ نمایش آیینی و گفتمان‌های نمادین در اسلام شیعی مدرن» [The women of Karbala : ritual performance and symbolic discourses in modern Shiʻi Islam]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، به‌طور کلی زنان شیعه حضوری بسیار فعال در آیین‌های مذهبی داشته‌اند. نقش‌های آیینی زنان از بعضی جهات مشابه نقش مردان و در عین‌حال متفاوت از آن‌ها است. در آیین‌های شیعی، فضا و فعالیت‌ها معمولاً براساس جنسیت متمایز شده، اما هر دو جنس اغلب با هم در تعامل‌اند. بررسی دقیق الگوهای جنسیتی موجود در این آیین‌ها، مناسبات جنسیتی گسترده‌تر در جوامع شیعی را آشکار می‌کند. همچنین نمادهای شیعی به شیوه‌های مختلف از نظر جنسیتی مردانه - زنانه شده و از این نمادها برای ارائه‌ی رفتارهای مطلوب زنانه بهره‌برداری شده است. با این‌که نمادها و آیین‌های شیعی گاهی‌اوقات در جهت محدود کردن فعالیت‌ها و نقش‌های اجتماعی زنان مورد استفاده قرار گرفته، اما به‌عنوان ابزاری برای ارتقای زنان هم کاربرد داشته و به بالابردن حس هویت خاص جنسیتی زنان کمک کرده‌اند.

کتاب حاضر، ۱۱ مقاله از پژوهشگران مختلف در موضوع بررسی و تحلیل مشارکت زنان در آیین‌های عاشورایی در کشورهای ایران، عراق، لبنان، هند، پاکستان و آمریکا را شامل می‌شود. در این مقالات نشان داده شده که تجربه‌ی حضور زنان شیعه در این آیین‌ها هم با حضور سایر زنان در دیگر ادیان و فرهنگ‌ها تفاوت دارد و هم در چهارچوب فرهنگ شیعی از یک جامعه به جامعه‌ی دیگر، براساس عرف محلی، فرهنگ عامه، تفاسیر دینی و سطح تحصیلات و زمینه‌های اقتصادی اجتماعی بسیار متفاوت است.

فهرست مقالات این کتاب شامل عناوین زیر است:

وجوه جنسیتی ظهور و سیر تاریخی شعائر و نمادهای شیعه / کامران اسکات آقایی
تعزیه: چرخه‌ی تاریخ در زندگی روزمره / نگار متحده
پویایی جنسیتی نمادها و آیین‌های محرم در اواخر دوره قاجار / کامران اسکات آقایی
«آه! دلم تنگ است، محرم است، ماه زینب» نقش زیبایی‌شناسی و مجالس سوگواری زنانه در شیراز / اینویلد فلاسکرد
دختران کربلا: تصویر زن در فرهنگ عامه شیعه در ایران / فائقه شیرازی
شمایل‌نگاری زنان کربلا: کاشی، نقاشی دیواری، تمبر و پوستر / پیتر جی. چلکوفسکی
سکینه: روایتگر کربلا شرح قوم‌نگاری آیین مجلس زنانه در پاکستان / شمیم برنی عباس
سیده زینب: فاتح دمشق و فراتر از آن / سید اکبر حیدر
جنسیت و آیین محرم در فرقه اسماعیلیه مسلمانان آسیای جنوبی / ریحانا قدیالی
مهاجرت زنان کربلا به آمریکا: آیین‌های شیعی در ایران، پاکستان و کالیفرنیا / ماری ایلین هرگلند
آیین‌های مذهبی زنان در عراق / الیزابت وارناک فرنیا و باسیما کیو. بزیرگان
از سوگواری تا عمل‌گرایی: سیده زینب، زنان شیعه لبنانی و تحول عاشورا / لارا زی. دیب

کتاب «زنان کربلا» در ۳۲۶ صفحه و با قیمت ۳۵۰ هزار تومان توسط نشر آرما وارد بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...