یاسر نوروزی | شهروند


تصویرگری جذاب، داستان پرتعلیق، روایت خلاقانه هر آنچه در رمانی تصویری به دنبال آن هستید در کتاب «راز عروسکهای حلق‌آویز شده» پیدا می.کنید این نوع آثار در گروه کمیک استریپ یا رمان تصویری طبقه بندی می‌شوند و سابقه‌ای به درازای چندین دهه در جهان دارند. هرچند در سالهای اخیر مانگاهای ژاپنی گوی سبقت از آنها ربوده‌اند و تمام مخاطبان را در سراسر جهان به خود جذب کرده‌اند؛ انیمه‌های ژاپنی هم در این قضیه بی تأثیر نبوده‌اند.

خلاصه راز عروسکهای حلق‌آویز شده بهاره جابری

بهاره جابری کاری فوق العاده با کیفیت در سطح جهانی و قابل رقابت با کمیک استریپ‌ها یا مانگاهای خواندنی قدرتمند خارجی ارائه داده است. قصه برمی‌گردد به عصر قاجار و سرقت خلعت پادشاه و ماجرای قتلی که قرار است کارآگاه داستان آن را پی بگیرد. تصاویر کتاب به قدری جذاب هستند که خواننده قصه را رها نمی‌کند. به همین مناسبت گفت‌وگویی با مؤلف انجام دادیم:

تصاویری بسیار جذاب خلق کرده اید و قصه‌ای خواندنی نوشته اید چه رشته‌ای خوانده اید؟
خیلی ممنون رشته کارشناسی گرافیک و ارشد کارگردانی انیمیشن.

متولد چه سالی هستید و اهل کجا؟
سال ۶۶. اهل تهران هستم.

از چه زمانی کار تصویرگری را شروع کردید؟ اولین کارهای چاپی تان کدام‌ها بودند و چه زمانی منتشر شدند؟
کار طراحی داستان را از همان بچگی یعنی حتی قبل از اینکه خواندن و نوشتن را شروع کنم انجام می‌دادم. ۱۸ سالم بود که برای ویژه نامه «دنیای تصویر» یک داستان کوتاه کمیک کار کردم که پولی هم از این بابت نگرفتم. بعد از آن مشغول تصویرگری کتابهای درسی و کار متحرک سازی انیمیشن شدم و داستان‌هایم را در قالب مانگا در فضای نت منتشر می‌کردم.

فضای مجازی عرصه خوبی برای ارائه کارهای تصویری امثال شما که در این حوزه کار می‌کنند در اختیار قرار می‌دهد؟
از نظر حجم بالای مخاطب و راههای متنوعی که برای کسب درآمد و ارتباط بی‌واسطه با مخاطب در اختیار مولف می‌گذارد عالی است. اما خب، فضای مجازی هم نیاز به تبلیغات دارد که توانایی مجزایی است از کار هنری برای همین اگر نتوانی درست تبلیغ کنی مخاطب کارت را پیدا نمی‌کند و نمی‌خواند. از طرف دیگر با این محدودیت‌هایی که در ایران برای شبکه‌های اجتماعی ایجاد شده و وجود تحریم که مانع تراکنشهای اقتصادی بین‌المللی می‌شود، عملا نمی توان استفاده درستی از این پتانسیل بالا انجام داد.

چرا برای خلق قصه‌تان به عصر قاجار رفتید؟
می‌خواستم درباره ماجراهای کاراگاه قدیمی ایرانی بنویسم برای شروع کتاب خاطرات عبدالله بهرامی را که می‌دانستم در قدیم کارآگاه بوده خواندم و متوجه شدم اولین کارآگاه‌ها در ایران از دوره احمدشاه کارشان را شروع کرده اند. خواندن خاطرات باعث شد اولین لایه‌های شخصیت کارآگاهم شکل بگیرد. من هیچ چیز خاصی از دوره قاجار نمی‌دانستم برایم چالش جالبی شد که بروم بیشتر درباره این دوره کتاب بخوانم. منبع مکتوب و حتی تصویری که به وفور پیدا می‌شد. این شد که توانستم به برداشتی شخصی از این دوره برسم و آن را مناسب برای روایت داستانهای رازآلود و ترسناک یافتم که در عین حال از زیبایی شناسی خاصی هم برخوردار بود.

برای خلق کارآگاه قصه تان از شخصیتی الهام گرفتید یا صرفا زاده و پرداخته تخیل‌تان بود؟
شروع خلق این کاراکتر واقعا با الهام از عبدالله بهرامی بود. اما بعد لایه‌های دیگری به او اضافه شد و الان بعید می‌دانم هیچ شباهتی به ایشان داشته باشد.

چند سال برای کتاب راز عروسکهای حلق آویز شده وقت گذاشتید؟ احتمال دارد جلد دوم آن هم چاپ شود؟
چهار سال زمان برد. ۱۰۰ صفحه از جلد دوم را هم تا الان کار کرده‌ام و ناشر هم متعهد شده جلد دوم را هم چاپ کند.

راز عروسک‌های حلق‌آویز شده

چقدر آثار تصویری تحت عنوان «مانگا» را دنبال می‌کنید؟ به این نوع کارها علاقه دارید؟ اگر بخواهید بهترینشان را مثال بزنید، به چه کتاب یا کتابهایی اشاره می‌کنید؟
من تاثیر خیلی زیادی از این مکتب گرفته‌ام نه فقط من خیلی از مکتب‌ها و هنرمندان کمیک در سراسر دنیا تحت تاثیر نوآوری‌ها و پتانسیل‌های مکتب مانگا قرار دارند که می‌توانم با اطمینان بگویم تحولی در دنیای داستانهای مصور ایجاد کرده است. در درجه اول آقای اور اساوا با آثاری چون مانستر، پسران قرن بیستم و پلوتو جزو الگوهای من در این زمینه هستند. خانم تاکاهاشی با مانگای اینویاشا خانم هوشینو با مانگای دیگری من و خانم آراکاوا با مانگای کیمیاگر تمام فلزی از دیگر الگوهای من هستند که بسیار سبک کارشان را دوست دارم.

برای یافتن ناشر سختی‌هایی داشتید یا به راحتی چاپ کتاب‌تان را قبول کردند؟
سخت بود در درجه اول چون معرف نداشتم، خودم خلاصه داستان و چند صفحه از کتاب را که تصویرسازی کرده بودم برای ناشرهایی که فکر می‌کردم کمیک چاپ می‌کنند، فرستادم و جوابی نگرفتم بعد همین طوری نشستم به کشیدن صفحات. ۱۳۰ صفحه را کار کردم روزی هفت ساعت وقت می‌گذاشتم. بعد چشمانم طوری ناراحت شد که مجبور شدم کار را چند ماه کنار بگذارم. دوباره با ناشرهای دیگری تماس گرفتم. خیلی‌ها می‌گفتند کمیک چاپ نمی‌کنند؛ یا بعضی می‌گفتند کمیک تالیفی کار نمی‌کنند. «مانا کتاب» تنها ناشری بود که با من قرار ملاقات گذاشت. آنجا بود که صفحات کار را دیدند و خوششان آمد. به خصوص وقتی متوجه شدند کار قابلیت چاپ تک رنگ دارد و هزینه‌ها کمتر می‌شود.

با وجود مشکلات کارتان امکان دارد دوباره به فکر انتشار کمیک استریپ دیگری در قالب کتاب باشید؟
من الان دارم با دو ماهنامه «هوپا» کمیکی را کار می‌کنم که احتمال دارد تبدیل به کتاب شود. داستان راز عروسکها هم یک ماجرا از مجموعه داستانهای تیری بر باد است که در صورت موفقیت ماجرای اول حتما به سراغ چاپ قسمتهای بعد خواهم رفت.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...
هنگام خواندن، با نویسنده‌ای روبه رو می‌شوید که به آنچه می‌گوید عمل می‌کند و مصداق «عالِمِ عامل» است نه زنبور بی‌عسل... پس از ارائه تعریفی جذاب از نویسنده، به عنوان «کسی که نوشتن برای او آسان است (ص17)»، پنج پایه نویسندگی، به زعم نویسنده کتاب، این گونه تعریف و تشریح می‌شوند: 1. ذوق و استعداد درونی 2. تجربه 3. مطالعات روزآمد و پراکنده 4. دانش و تخصص و 5. مخاطب شناسی. ...