به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، روزنامه نیویورک‌تایمز به رسم هر سال، در روزهای انتهایی سال جاری میلادی، فهرست برترین کتاب‌های سال 2022 را منتشر کرد:

کتاب‌های داستان

«خانه آب‌نباتی» نوشته جنیفر ایگان
[The Candy House by Jennifer Egan]
برای اینکه دنباله کتاب «ملاقات با خوجه آدم‌کش» اثر ایگان، برنده جایزه پولیتزر را بخوانید، مجبور نیستید ابتدا این کتاب را خوانده باشید. این بار شخصیت‌های این کتاب، خالقان و زندانیان جهانی هستند که در آن، از طریق شگفتی‌های فناوری، مردم می‌توانند به همه بانک‌های حافظه خود دسترسی داشته باشند و از محتویات آنها به عنوان موجودیِ رسانه‌های اجتماعی استفاده کنند. نتیجه این وضعیت، یک خانه سرگرم‌کننده باشکوه و در عین حال، مخوف است که یکی از جذاب‌ترین آثار ایگان را خلق کرده است.

«ایست بازرسی شماره 19» نوشته کلر لوییس بنت [Checkout 19 by Claire-Louise Bennett]

«ایست بازرسی شماره 19» نوشته کلر لوییس بنت
[Checkout 19 by Claire-Louise Bennett]
بنت، نویسنده بریتانیایی که در ایرلند زندگی می‌کند، نخستین بار در سال 2015 با رمان اول خود با عنوان «برکه» وارد عرصه نویسندگی شد. «ایست بازرسی شماره 19» دومین کتاب اوست که شامل همه ظرایف زبانی و کمدی‌های سیاه کتاب اول بوده و در عین حال، اثری هیجان‌انگیزتر است. این کتاب که داستان زنی جوان را روایت می‌کند که در یک شهر کارگری در حاشیه لندن، به زبان علاقه‌مند می‌شود، فضایی غیرعادی دارد: ذهن انسان؛ ذهنی درخشان، شگفت‌انگیز، عجیب و بسیار خنده‌دار. همه کلماتی که ممکن است کسی برای توصیف این کتاب استفاده کند- تجربی، ناشی از تخیل شخصی و سوررئالیستی- نمی‌توانند لذت محض ناشی از خواندن این کتاب را بیان کنند.

«شیطان مو قرمز» اثر باربارا کینگ سالوِر
[Demon Copperhead by Barbara Kingsolver]
رمان جدید و تاثیرگذار کینگ سالور، به عنوان بازگویی دقیقی از «دیوید کاپرفیلد» اثر چارلز دیکنز که در آپالاشیای فعلی اتفاق می‌افتد، مسائلی از جمله فقر دوران کودکی، اعتیاد به مواد مخدر و محرومیت روستایی را مورد کنکاش قرار می‌دهد، در حالی که تمرکز بیشتر آن بر این پرسش است که چگونه آگاهی یک هنرمند در او شکل می‌گیرد. کینگ سالور نیز مانند دیکنز، آشکارا سیاسی است و در مقیاس گسترده‌ای کار می‌کند و صفحات کتاب خود را با جذابیت فراوان و حضور احتمالا هر موجود خزنده‌ای که تا به حال بر روی زمین وجود داشته است، متحرک می‌کند.

«شیارها» اثر ناموالی سرپل 
[The Furrows by Namwali Serpell]
یکی از راویان رمان دوم ناموالی سرپل پس از از دست دادن برادرش در سن 12 سالگی، مدام با مردانی روبه‌رو می‌شود که شبیه برادرش هستند، به طوری که او تا مدت‌ها در بزرگسالی با آسیب روحی زندگی می‌کند. او با یکی از این مردها که او نیز در گذشته‌اش گیر کرده است، وارد رابطه صمیمی می‌شود. این کتاب لایه‌ لایه غنی، به بررسی ماهیت غم و اندوه می‌پردازد، اینکه اندوه چگونه می‌تواند زمان را طولانی یا فشرده کند، خاطرات را تغییر دهد و ما را وادار کند واقعیت‌های دیگری را تصور کنیم. راوی می‌گوید: «نمی خواهم به شما بگویم چه اتفاقی افتاد، می‌خواهم بگویم شما چه چیزی حس کردید.»

«اعتماد» اثر هرنان دیاز
[Trust by Hernan Diaz]
هرنان دیاز اسرار یک ثروت آمریکایی را در اوایل قرن بیستم کشف کرده و جزئیات ظهور یک سرمایه‌دار نیویورکی و استعدادهای مرموز همسرش را شرح می‌دهد. هر یک از چهار بخش رمان که از دیدگاه‌های متفاوتی روایت می‌شوند، روایت را تغییر جهت می‌دهند (و انتظارات خوانندگان را بالا می‌برند) و در عین حال به غول‌های ادبی از هنری جیمز تا خورخه لوئیس بورخس ادای احترام می‌کنند. به کدام روایت از رویدادها می‌توانیم اعتماد کنیم؟ دیاز در این داستان‌های تو در تو، به دنبال آثار تاریک پشت سرمایه‌داری و همچنین چهره‌های بی‌اعتبار پشتِ به‌اصطلاح مردان بزرگ تاریخ است. این یک تعقیب و گریز هیجان‌انگیز است.

«دنیای بیکران: چگونه حواس حیوانی، اسرار قلمروهای پنهان اطراف ما را فاش می‌کند» نوشته اِد یونگ [An Immense World: How Animal Senses Reveal the Hidden Realms Around Us by Ed Yong]

کتاب‌های غیرداستانی

«دنیای بیکران: چگونه حواس حیوانی، اسرار قلمروهای پنهان اطراف ما را فاش می‌کند» نوشته اِد یونگ
[An Immense World: How Animal Senses Reveal the Hidden Realms Around Us by Ed Yong]
یونگ با نوشتن این کتاب، وظیفه بزرگی را متوجه خود کرده است: وادار کردن انسان‌ها به بیرون رفتن از «حباب حسی» خود و بررسی اینکه حیوانات چگونه جهان را تجربه می‌کنند. اما دشواری بزرگ در درک حس‌هایی که ما نداریم، یادآور این است که هر یک از ما فقط ذره‌ای از واقعیت، سهم داریم. یونگ قصه‌گوی فوق‌العاده‌ای است و حقایق شگفت‌انگیز حیوانی زیادی وجود دارد که این کتاب را به سوی نتیجه‌گیری عمیق خود سوق می‌دهد: وسعت این دنیای عظیم باید ما را وادار کند که بفهمیم واقعا چقدر کوچکیم.

«صادق بمان: خاطرات» نوشته هوآ هسو
[Stay True: A Memoir by Hua Hsu]
در این خاطرات تو در تو، هسو به یاد می‌آورد که در اواسط دهه 1990 به عنوان یک فرد آشنا با موسیقی کار خود را آغاز کرده است، شخصی که به سختی سلیقه‌های خود را کنترل و بی‌رحمانه سلیقه دیگران را قضاوت می‌کرد. در ادامه وی با کن، پسر دبیرستانی آمریکایی ژاپنی آشنا شد. دوستی آنها عمیق اما کوتاه بود. کمتر از سه سال بعد، کن در یک حادثه سرقت خودرو کشته شد. هسو دوستی خود با آن پسر را مرور می‌کند، دوستی‌ای که ابتدا غیرمحتمل به نظر می‌رسید اما در نهایت، به بخشی ثابت از زندگی او تبدیل شد، جایی که هر دو مرد جوان می‌توانستند در امتداد آن، رشد کنند.

«با خود غریبه‌ها: ذهن‌های ناآرام و داستان‌هایی که ما را می‌سازند» اثر راشل آویو
[Strangers to Ourselves: Unsettled Minds and the Stories That Make Us by Rachel Aviv]
در این کتاب غنی و ظریف، آویو درباره افرادی که دارای پریشانی روانی شدیدند، می‌نویسد، با تجربه خود مبنی بر اینکه در 6 سالگی به او گفته‌اند که دچار بی‌اشتهایی است. این تجربه شخصی باعث شد که او با این مساله که چگونه داستان‌ها می‌توانند آنچه را که یک شخص تجربه می‌کند، روشن یا تحریف کند، آشنا شود. کتاب آویو، کتابی ضد روانپزشکی نیست، کاری که او انجام می‌دهد این است که فضایی را برای همدلی و عدم قطعیت نگه می‌دارد و به جای اینکه انگیزه توضیح دادن داستان‌ها را برانگیزد، در بسیاری از آنها کاوش می‌کند.

«زیر پوست: عوارض پنهان نژادپرستی بر زندگی و سلامت آمریکایی‌ها» نوشته لیندا ویلاروسا
[Under the Skin: The Hidden Toll of Racism on American Lives and on the Health of Our Nation by Linda Villarosa]
سومین کتاب قابل توجه ویلاروسا با استفاده از موارد مستند و همچنین گزارش‌های مستقل، به زیبایی تاثیر میراث برده‌داری- و دکترین ضد سیاهی را که برای توجیه فلسفی آن ظهور کرد- بر سلامت سیاهپوستان شامل تولید مثل، سلامت محیطی، سلامت ذهنی و غیره را بررسی می‌کند. این روزنامه‌نگار با تکیه بر تاریخ آگاهی شخصی خود درباره این نابرابری‌های ساختاری، روایت‌های مختلفی درباره نژاد و پزشکی را به گونه‌ای دیگر روایت می‌کند: نرخ مرگ‌ومیر مادران سیاهپوست، افزایش بیماری قلبی و فشار خون؛ این ادعای تکراری که سیاهپوستان درمان روان‌شناختی را رد می‌کنند. او از این مسائل به‌عنوان اسنادی یاد می‌کند که نشان‌دهنده نژادپرستی در نظام مراقبت‌های بهداشتی هستند.

«خودمان را نمی‌شناسیم» اثر فینتان اوتول
[We Don’t Know Ourselves by Fintan O’Toole]
اوتول، مقاله‌نویس و منتقد پرکار، این روایت مبتکرانه را «تاریخ شخصی ایرلند مدرن» می‌نامد، پروژه‌ای جاه‌طلبانه و در عین حال، اثری که خواننده آن را با اشتیاق به پایان می‌‌رساند. اوتول با ترسیم شش دهه از تاریخ ایرلند در برابر زندگی شخصی خود، موفق می‌شود هم به طرز ماهرانه‌ای کشوری را که در نوسانات شدید است، به تصویر بکشد، هم یک زندگی‌نامه عجیب و خود تحقیرکننده ارائه دهد که شناخت او را با ترحم همراه می‌کند. شاید شما درباره افزایش سکولاریسم، اقتصاد و حقوق بشر آموزش دیده باشید، اما با این کتاب، به طرز اعجاب‌آوری به وسیله یک قصه‌گوی با استعداد در اوج قدرتش سرگرم خواهید شد.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...