کتاب «دنیای پنهان نفت» [The secret world of oil] نوشته کِن سیلورستین [Ken Silverstein] با ترجمه پیروز اشرف توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شد.

دنیای پنهان نفت» [The secret world of oil]کن سیلورستین [Ken Silverstein]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۱۴ توسط انتشارات ورسو در نیویورک چاپ شده است.

کِن سیلورستین نویسنده این‌کتاب متولد سال ۱۹۵۸ در آمریکاست و سابقه گزارشگری تحقیقی ارشد موسسه فرست لوک مدیا و پژوهشگری مرکز علم اخلاق ادموند جی سفرا در دانشگاه هاروارد را دارد. او همچنین از همکاران بنیادهای جامعه باز بوده و در سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ سردبیری مجله هارپرز در واشنگتن را به عهده داشته است. او نوشته‌ها و کتاب‌های مختلفی دارد و کتاب «دنیای پنهان نفت» اش، گزارشی از یافته‌های اوست که در آن سعی کرده از آنچه در پشت پرده صنعت نفت و گاز جهان جریان دارد، پرده‌برداری کند.

این‌مولف می‌گوید بیشتر مردم، نفت را چیزی تصور می‌کنند که از داخل زمین استخراج می‌شود یا برای تولید بنزین ماشین‌شان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما بین این دو نقطه و فراتر از آن‌ها، گستره وسیعی از بازیگران سهمی از سودهای به‌دست آمده را نصیب خود می‌کنند؛ از واسطه‌ای که معامله میان شرکت‌های انرژی و مقامات دولتی را در کشورهایی که روی ذخایر نفتی جهان نشسته‌اند جوش می‌دهد تا افراد دانشگاهی، لابی‌کننده‌ها و کارگزاران و کارچاق‌کن‌هایی که درآمدشان ناشی از ترویج اقتصاد سوخت فسیلی است.

سیلورستین می‌گوید نفت مایه حیات تمدن مدرن است. از همین‌رو‏، صنعتی که فراهم آورنده آن است موضوع مطالعات و کتاب‌های بی‌شمار بوده است. با این همه، تاکنون به افراد کمتر شناخته‌ای که دست در دست دولت‌ها و شرکت‌های چند ملیتی بقای این صنعت را تضمین می‌کنند، چندان توجهی نشده است: یعنی دلالان، کارچاق‌کن‌ها، لابیگران، گنگسترها و دیکتاتورها. کمابیش تمام مراحل فرآوری نفت، از کشف تا مصرف، از طریق روابط مخفی و فساد و خشونت تسهیل می‌شود، هرچند که عموم مردم چندان چیزی از این همه ندانند.

نویسنده کتاب «دنیای پنهان نفت» در این‌اثر تلاش کرده با سفر به نقاط مختلف جهان و انجام مصاحبه‌ با دست‌اندرکاران و مطلعین صنعت نفت اعم از واسطه‌ها، مدیران، سیاست‌پیشگان، لابیگران، بانکداران، کارشناسان و وکلای پرونده‌های نفتی، چهره جهان پشت‌پرده نفت را برای مخاطب ترسیم کند. او همچنین برای تهیه مطالب این‌کتاب، سوابق رسمی و گزارش‌های منابع چاپی و دیجیتالی را هم مورد جست‌وجو و کندوکاو قرار داده است.

کتاب پیش‌رو به‌جز مقدمه‌اش با عنوان «دنیای پنهان نفت»، ۷ فصل یا گفتگو دارد که با اسم افرادی که با آن‌ها گفتگو شده به این‌ترتیب‌اند:

«کارچاق‌کن‌ها: الی کالیل»، «دیکتاتورها: تئودورین اوبیانگ»، «معامله‌گران: گلنگور»، «پرده‌داران: برتون سیارونی»، «کارگزاران غیررسمی: تونی بلر»، «لابیگران: لوییزیانا» و «تکمله: کلّاش: نیل بوش».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

معامله‌گران مستقل نیز حضور سنگینی در سوییس دارند. ویتول، که اتهام پرداخت کمیسیون‌های غیرقانونی به دولت صدام حسین در زمان اجرای برنامه نفت در برابر غذایی سازمان ملل را در دادگاه پذیرفت، هنگامی هم که نوبت به اتهام استخدام واسطه‌های مشکوک می‌رسد سابقه درخشانی ندارد. این شرکت در اواسط دهه ۱۹۹۰ به ژلکو راژناتویچ - که بیشتر به آرکان معروف است و از مجرمان سابقه‌دار صرب و رهبر گروهی شبه‌نظامی بود که بعدها سازمان ملل به خاطر جنایت علیه بشریت علیه وی کیفرخواست صادر کرد - یک‌میلیون دلار پرداخت نمود تا به‌عنوان مشاور در مورد معامله‌ای در یوگسلاوی سابق خدمت کند.

در زمان افزایش شدید قیمت انرژی در ۲۰۰۸، «کمیسیون معاملات آتی کالا» ویتول را «سوداگر»ی توصیف کرد که به‌جای آنکه اقدام به تحویل نفت کند قراردادهای نفتی را می‌خرد تا از آن به‌عنوان سرمایه‌گذاری استفاده کند. در یک مقطع در زمان جهش بهای نفت، ویتول بیش از ۱۰ درصد تمام قراردادهای خرید و فروش نفت در بورس کالای نیویورک را در اختیار داشت.

غول نفتی دیگر آداکس بود که در ژنو مستقر بود و به‌وسیله ژان کلود گاندور فرانسوی تاسیس شده بود. او طی سال‌های متمادی از طریق شراکت با افراد محلی مرتبط با خاندان‌های حاکم و رهبران کشورها برنده قراردادهای گوناگون در افریقا و خاورمیانه شده بود. میشل اِبساری، از مدیران این‌شرکت، زمانی گفته بود، «در این بخش‌های دنیا شما همواره با کسانی سر و کار دارید که با فردی قدرتمند در میان سرآمدان حاکم مرتبط‌اند. کاریش نمی‌توان کرد.» شرکت آداکس همچنین منافع عمده‌ای در کردستان عراق دارد، ازجمله میادین نفتی و یک پالایشگاه. در ۲۰۰۹، شرکت [دولتی - م] ساینوپِک چین آداکس را خرید، اقدامی که به‌عنوان نشانه‌ای از بلندپروازی‌های پکن برای تامین نیازهای رو به رشد انرژی‌اش از منابع جهانی تعبیر گردید.

این‌کتاب با ۳۲۰ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۵۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...
هنگام خواندن، با نویسنده‌ای روبه رو می‌شوید که به آنچه می‌گوید عمل می‌کند و مصداق «عالِمِ عامل» است نه زنبور بی‌عسل... پس از ارائه تعریفی جذاب از نویسنده، به عنوان «کسی که نوشتن برای او آسان است (ص17)»، پنج پایه نویسندگی، به زعم نویسنده کتاب، این گونه تعریف و تشریح می‌شوند: 1. ذوق و استعداد درونی 2. تجربه 3. مطالعات روزآمد و پراکنده 4. دانش و تخصص و 5. مخاطب شناسی. ...