کتاب «فرم، فضا و طراحی (از تجربه ایرانی تا اروپایی)» [Form, Space and Design : From the Persian to the European Experience] نوشته محمود توسلی به ترجمه حمیدرضا تلخابی و امین شهسوار از سوی طحان گستر به تازگی روانه بازار نشر شده است.

فرم، فضا و طراحی (از تجربه ایرانی تا اروپایی)» [Form, Space and Design : From the Persian to the European Experience] محمود توسلی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، طراحی شهری به مفهوم امروزی آن قدمت چندانی ندارد و ریشه‌های آن را می‌توان در اندیشه‌های مدرنیسم جستجو کرد. فارغ از جنبه‌های معمارانه و زیبایی شناسانه که در زمان­های گذشته در برخی شهرها در قالب تک بناها و کاخ‌های سلطنتی و یا آثار خاص نظیر میدان‌ها، پل‌ها و فضاهای عمومی، توسط افراد نخبه طراحی و ساخته شده است، رشته‌­ها و حرفه‌های جدید اکادمیک نظیر مهندسی شهر، برنامه‌­ریزی و طراحی شهری به مفهوم جدید آن، تحت تأثیر رشد شهرهای اصلی اروپایی و آمریکای شمالی در اواسط قرن نوزدهم شکل گرفت که رویکردی کل­نگر نسبت به توسعه شهری داشتند.

«مدرنیسم»، «پست ­مدرنیسم» و «توسعه پایدار»، جریانات و رویکردهای اصلی در فرایند سیر تکاملی شهر معاصر و علوم مرتبط با طراحی شهری هستند. اغلب از مدرنیسم به دلیل چارچوب‌های خشک، فضاهای فاقد تنوع و اصول فولادی و بتنی که از معماری و طراحی شهر ارائه می‌دهد، به "وحشی­گری نو" یاد می‌کنند. ظهور پست‌مدرنیسم در پرکتیس طراحی شهری در دهه­ 1970، به‌مثابه‌ واکنش سیاسی به تجویزهای دیکتاتوری کنگره­ بین‌­المللی معماری مدرن (سیام) است. از این دوره به بعد است که مفاهیم زیست‌محیطی، ارتقای کیفیت محیط و ساخت مکان پایدار، هدف برنامه‌ریزی و طراحی شهری تعریف می‌شود. در این خوانش متفاوت از طراحی شهری، حق به شهر و برخورداری از شهر زیست پذیر هدفی است تا از طریق آن، همه­ افراد بتوانند در آن زندگی شایسته و خلاقانه‌ای داشته باشند.

قصه­ شهر معاصر در ایران همانند بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه، بسیار شتابان، هولناک و عمدتاً به تبعیت از پیشران‌­های سیاسی، اقتصادی و شبه مدرنیستی است، به همین خاطر، شهرسازی و طراحی شهری در تمامی دوره­‌های 50 ساله­ خود رنگ و بوی مدرنیستی/سرمایه دارانه به خود گرفته و کمتر مجالی برای پرداختن به مفاهیم انسانی‌­تر داشته است. امروزه در همه­ شهرهای جهان و از جمله شهرهای ایران، به جرات می‌­توان گفت که سرمایه در مفهوم عام و تبدیل سرمایه­­ نقدی به سرمایه­ ثابت، نقش محوری در طراحی و ساخت شهرها دارد، به همین خاطر است که سیاست‌های مرتبط با آمایش، برنامه‌ریزی و طراحی شهرها نیز بیش‌ازپیش باعث جدایی گزینی اجتماعی و تبدیل شهرها به فضاهای امن برای گردش سرمایه می‌شود.

کتاب حاضر «فرم، فضا و طراحی» اثر ارزشمند محمود توسلی است که در سال 2020 توسط انتشارات اشپرینگر نیچر منتشر شده است. ترجمه و انتشار این اثر به زبان فارسی از دو حیث دارای اهمیت است، اول اینکه نویسنده فردی شناخته‌شده، استادی بنام و صاحب سبک در حوزه­ طراحی شهری و به‌ویژه مطالعات معماری و شهرسازی مناطق گرم و خشک محسوب می‌شود و دوم اینکه؛ نویسنده در این کتاب افزون بر جنبه‌های کیفی در طراحی محیط شهری؛ نظیر اقلیم، جنبه‌های هنری و شرایط اجتماعی- فرهنگی، به مقایسه­ تجربه­ ایران و اروپا در شکل‌دهی به فرم و فضای شهری در کلیتی یکپارچه پرداخته است.

این کتاب بنا به ماهیت موضوعی خود می­‌تواند راهنمای خوبی درزمینه‌ شناخت و درک تجربه‌­های طراحی شهری در کشور و مناطق گرم و خشک باشد و مورداستفاده‌ رشته‌­های مرتبط با شهر نظیر شهرشناسی، طراحی شهری و برنامه‌­ریزی شهری قرار بگیرد.

................ هر روز با کتاب ...............

هنر |
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...