حمیدرضا مدقق، منتقد سینما و استاد علوم ارتباطات در این مطلب به معرفی کتاب «تعمق در فیلم» [Thinking about Movies: Watching, Questioning, Enjoying] اثر پیتر لمان و ویلیام لور [Peter Lehman and William Luhr] پرداخته است.

تعمق در فیلم» [Thinking about Movies: Watching, Questioning, Enjoying]  پیتر لمان و ویلیام لور [Peter Lehman and William Luhr]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ مدقق در ابتدا درباره پیشینه مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه سینما گفت: مطالعات میان‌رشته‌‌ای در زمینه سینما هنوز در کشور ما جوان است. منظور از مطالعات میان‌رشته‌ای سینما یعنی تلفیق دانش، روش و تجربه‌های دو یا چند حوزه علمی و تخصصی مثل جامعه‌شناسی، روان‌کاوی، علوم ارتباطات و نظایر آن برای شناخت و فهم یک فیلم است؛ یعنی ما فقط از زاویه زیبایی‌شناسی یک فیلم را بررسی نکنیم بلکه از حوزه‌های دیگر دانش و مطالعات هم به آن فیلم بپردازیم.

او به کتاب‌های این حوزه اشاره کرد و گفت: ما کتاب‌های زیادی از خیلی سال‌ها پیش داریم. سابقه انتشار کتاب‌هایی که فقط از منظر زیبایی‌شناسی به بررسی فیلم‌ها پرداخته‌اند، در ایران زیاد است و کتاب‌های خوبی هم هستند؛ اما در حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه سینما کتاب‌های زیادی منتشر نشده است. پژوهش‌هایی در دانشگاه‌ها انجام شده است و کتاب‌هایی هم بوده، اما تعدادشان آن‌قدر نیست یا تعداد کتاب‌های مفید و مؤثر آن کم است.

این منتقد سینما کتاب پیشنهادی خود را این‌طور معرفی کرد: یکی از کتاب‌هایی که در چندسال اخیر منتشر شده است و از منظر مطالعات میان‌رشته‌ای به سینما پرداخته، کتابی است با عنوان «تعمق در فیلم» نوشته پیتر لمان و ویلیام لور با ترجمه حمیدرضا احمدی لاری که انتشارات ساقی آن را منتشر کرده است. این کتاب برنده جایزه قلم زرین از چهارمین دوره کتاب سال سینمای ایران شده است و ویژگی اصلی‌اش این است که به حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه سینما و سایر رسانه‌ها می‌پردازد. کتابی است تقریبا حجیم حدود 800 صفحه ولی بسیار خواندنی با عنوان فرعی «تماشا کنید، بگویید و بشنوید، لذت ببرید». این اثر به رابطه سینما با زمینه‌های دیگر می‌پردازد؛ مثل سینما و سایر هنرها، سینما و مقوله بازیگری، سینما و مخاطب، سینما و مسئله جنسیت، نژاد، طبقه و حوزه‌هایی که در کتاب‌های دیگر کمتر به آن پرداخته شده است.

وی از ویژگی‌های خوب آن این است که در پایان هر فصل، یک یا دو فیلم را مبتنی بر مطالبی که در فصل بیان شده، بررسی می‌کند؛ از جمله فیلم‌های «جدال در اوکی کرال»، «همشهری کین»، «دکتر جکیل و آقای هاید»، «نوسفراتو» و برخی دیگر از فیلم‌های شناخته‌شده سینما و حتی فیلم‌های گمنام‌تر.

حمیدرضا مدقق درباره طیف خوانندگان این کتاب گفت: مطالعه کتاب «تعمق در فیلم» را به علاقه‌مندان سینما، دانشجویان سینما و دانشجویان حوزه‌های دیگر مثل جامعه‌شناسی، علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی پیشنهاد می‌کنم. اثر مفیدی برای آن‌هاست.

این روزنامه‌نگار و مجری تلویزیون ضمن تشکر از ناشر کتاب و مترجم آن بیان کرد: از انتشارات ساقی می‌خواهم و درواقع مفید می‌دانم که نسخه جدید این کتاب را که سال 2018 منتشر شده است، به فارسی ترجمه و منتشر کنند، زیرا نسخه‌ی فعلی قدیمی‌تر است. خیلی خوب است که آقای احمدی لاری زحمت ترجمه و بازترجمه آن را بکشند و انتشارات ساقی منتشر کند. همچنین امیدوارم در چاپ بعدی کتاب از کاغذ بهتری استفاده کنند و در انتشار و نشر عکس‌های فراوانی که در کتاب کار شده است، دقت بیشتری شود که آن‌ها با کیفیت بیشتر و بهتری چاپ شوند. به‌هرحال مطالعه این کتاب را بسیار مفید و درس‌آموز می‌دانم.

وی در پایان گفت: این کتاب آموزشی و علمی است با فصل‌بندی‌های خیلی خوب، ترجمه خوب و قابل‌فهم و نقدهای خوبی که نویسندگان کتاب که استاد دانشگاه هستند از منظر مطالعات میان‌رشته‌ای درباره فیلم‌ها نوشته‌اند.

................ هر روز با کتاب ...............

عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...