حمیدرضا مدقق، منتقد سینما و استاد علوم ارتباطات در این مطلب به معرفی کتاب «تعمق در فیلم» [Thinking about Movies: Watching, Questioning, Enjoying] اثر پیتر لمان و ویلیام لور [Peter Lehman and William Luhr] پرداخته است.

تعمق در فیلم» [Thinking about Movies: Watching, Questioning, Enjoying]  پیتر لمان و ویلیام لور [Peter Lehman and William Luhr]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ مدقق در ابتدا درباره پیشینه مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه سینما گفت: مطالعات میان‌رشته‌‌ای در زمینه سینما هنوز در کشور ما جوان است. منظور از مطالعات میان‌رشته‌ای سینما یعنی تلفیق دانش، روش و تجربه‌های دو یا چند حوزه علمی و تخصصی مثل جامعه‌شناسی، روان‌کاوی، علوم ارتباطات و نظایر آن برای شناخت و فهم یک فیلم است؛ یعنی ما فقط از زاویه زیبایی‌شناسی یک فیلم را بررسی نکنیم بلکه از حوزه‌های دیگر دانش و مطالعات هم به آن فیلم بپردازیم.

او به کتاب‌های این حوزه اشاره کرد و گفت: ما کتاب‌های زیادی از خیلی سال‌ها پیش داریم. سابقه انتشار کتاب‌هایی که فقط از منظر زیبایی‌شناسی به بررسی فیلم‌ها پرداخته‌اند، در ایران زیاد است و کتاب‌های خوبی هم هستند؛ اما در حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه سینما کتاب‌های زیادی منتشر نشده است. پژوهش‌هایی در دانشگاه‌ها انجام شده است و کتاب‌هایی هم بوده، اما تعدادشان آن‌قدر نیست یا تعداد کتاب‌های مفید و مؤثر آن کم است.

این منتقد سینما کتاب پیشنهادی خود را این‌طور معرفی کرد: یکی از کتاب‌هایی که در چندسال اخیر منتشر شده است و از منظر مطالعات میان‌رشته‌ای به سینما پرداخته، کتابی است با عنوان «تعمق در فیلم» نوشته پیتر لمان و ویلیام لور با ترجمه حمیدرضا احمدی لاری که انتشارات ساقی آن را منتشر کرده است. این کتاب برنده جایزه قلم زرین از چهارمین دوره کتاب سال سینمای ایران شده است و ویژگی اصلی‌اش این است که به حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه سینما و سایر رسانه‌ها می‌پردازد. کتابی است تقریبا حجیم حدود 800 صفحه ولی بسیار خواندنی با عنوان فرعی «تماشا کنید، بگویید و بشنوید، لذت ببرید». این اثر به رابطه سینما با زمینه‌های دیگر می‌پردازد؛ مثل سینما و سایر هنرها، سینما و مقوله بازیگری، سینما و مخاطب، سینما و مسئله جنسیت، نژاد، طبقه و حوزه‌هایی که در کتاب‌های دیگر کمتر به آن پرداخته شده است.

وی از ویژگی‌های خوب آن این است که در پایان هر فصل، یک یا دو فیلم را مبتنی بر مطالبی که در فصل بیان شده، بررسی می‌کند؛ از جمله فیلم‌های «جدال در اوکی کرال»، «همشهری کین»، «دکتر جکیل و آقای هاید»، «نوسفراتو» و برخی دیگر از فیلم‌های شناخته‌شده سینما و حتی فیلم‌های گمنام‌تر.

حمیدرضا مدقق درباره طیف خوانندگان این کتاب گفت: مطالعه کتاب «تعمق در فیلم» را به علاقه‌مندان سینما، دانشجویان سینما و دانشجویان حوزه‌های دیگر مثل جامعه‌شناسی، علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی پیشنهاد می‌کنم. اثر مفیدی برای آن‌هاست.

این روزنامه‌نگار و مجری تلویزیون ضمن تشکر از ناشر کتاب و مترجم آن بیان کرد: از انتشارات ساقی می‌خواهم و درواقع مفید می‌دانم که نسخه جدید این کتاب را که سال 2018 منتشر شده است، به فارسی ترجمه و منتشر کنند، زیرا نسخه‌ی فعلی قدیمی‌تر است. خیلی خوب است که آقای احمدی لاری زحمت ترجمه و بازترجمه آن را بکشند و انتشارات ساقی منتشر کند. همچنین امیدوارم در چاپ بعدی کتاب از کاغذ بهتری استفاده کنند و در انتشار و نشر عکس‌های فراوانی که در کتاب کار شده است، دقت بیشتری شود که آن‌ها با کیفیت بیشتر و بهتری چاپ شوند. به‌هرحال مطالعه این کتاب را بسیار مفید و درس‌آموز می‌دانم.

وی در پایان گفت: این کتاب آموزشی و علمی است با فصل‌بندی‌های خیلی خوب، ترجمه خوب و قابل‌فهم و نقدهای خوبی که نویسندگان کتاب که استاد دانشگاه هستند از منظر مطالعات میان‌رشته‌ای درباره فیلم‌ها نوشته‌اند.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...