حمیدرضا مدقق، منتقد سینما و استاد علوم ارتباطات در این مطلب به معرفی کتاب «تعمق در فیلم» [Thinking about Movies: Watching, Questioning, Enjoying] اثر پیتر لمان و ویلیام لور [Peter Lehman and William Luhr] پرداخته است.

تعمق در فیلم» [Thinking about Movies: Watching, Questioning, Enjoying]  پیتر لمان و ویلیام لور [Peter Lehman and William Luhr]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا؛ مدقق در ابتدا درباره پیشینه مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه سینما گفت: مطالعات میان‌رشته‌‌ای در زمینه سینما هنوز در کشور ما جوان است. منظور از مطالعات میان‌رشته‌ای سینما یعنی تلفیق دانش، روش و تجربه‌های دو یا چند حوزه علمی و تخصصی مثل جامعه‌شناسی، روان‌کاوی، علوم ارتباطات و نظایر آن برای شناخت و فهم یک فیلم است؛ یعنی ما فقط از زاویه زیبایی‌شناسی یک فیلم را بررسی نکنیم بلکه از حوزه‌های دیگر دانش و مطالعات هم به آن فیلم بپردازیم.

او به کتاب‌های این حوزه اشاره کرد و گفت: ما کتاب‌های زیادی از خیلی سال‌ها پیش داریم. سابقه انتشار کتاب‌هایی که فقط از منظر زیبایی‌شناسی به بررسی فیلم‌ها پرداخته‌اند، در ایران زیاد است و کتاب‌های خوبی هم هستند؛ اما در حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه سینما کتاب‌های زیادی منتشر نشده است. پژوهش‌هایی در دانشگاه‌ها انجام شده است و کتاب‌هایی هم بوده، اما تعدادشان آن‌قدر نیست یا تعداد کتاب‌های مفید و مؤثر آن کم است.

این منتقد سینما کتاب پیشنهادی خود را این‌طور معرفی کرد: یکی از کتاب‌هایی که در چندسال اخیر منتشر شده است و از منظر مطالعات میان‌رشته‌ای به سینما پرداخته، کتابی است با عنوان «تعمق در فیلم» نوشته پیتر لمان و ویلیام لور با ترجمه حمیدرضا احمدی لاری که انتشارات ساقی آن را منتشر کرده است. این کتاب برنده جایزه قلم زرین از چهارمین دوره کتاب سال سینمای ایران شده است و ویژگی اصلی‌اش این است که به حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه سینما و سایر رسانه‌ها می‌پردازد. کتابی است تقریبا حجیم حدود 800 صفحه ولی بسیار خواندنی با عنوان فرعی «تماشا کنید، بگویید و بشنوید، لذت ببرید». این اثر به رابطه سینما با زمینه‌های دیگر می‌پردازد؛ مثل سینما و سایر هنرها، سینما و مقوله بازیگری، سینما و مخاطب، سینما و مسئله جنسیت، نژاد، طبقه و حوزه‌هایی که در کتاب‌های دیگر کمتر به آن پرداخته شده است.

وی از ویژگی‌های خوب آن این است که در پایان هر فصل، یک یا دو فیلم را مبتنی بر مطالبی که در فصل بیان شده، بررسی می‌کند؛ از جمله فیلم‌های «جدال در اوکی کرال»، «همشهری کین»، «دکتر جکیل و آقای هاید»، «نوسفراتو» و برخی دیگر از فیلم‌های شناخته‌شده سینما و حتی فیلم‌های گمنام‌تر.

حمیدرضا مدقق درباره طیف خوانندگان این کتاب گفت: مطالعه کتاب «تعمق در فیلم» را به علاقه‌مندان سینما، دانشجویان سینما و دانشجویان حوزه‌های دیگر مثل جامعه‌شناسی، علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی پیشنهاد می‌کنم. اثر مفیدی برای آن‌هاست.

این روزنامه‌نگار و مجری تلویزیون ضمن تشکر از ناشر کتاب و مترجم آن بیان کرد: از انتشارات ساقی می‌خواهم و درواقع مفید می‌دانم که نسخه جدید این کتاب را که سال 2018 منتشر شده است، به فارسی ترجمه و منتشر کنند، زیرا نسخه‌ی فعلی قدیمی‌تر است. خیلی خوب است که آقای احمدی لاری زحمت ترجمه و بازترجمه آن را بکشند و انتشارات ساقی منتشر کند. همچنین امیدوارم در چاپ بعدی کتاب از کاغذ بهتری استفاده کنند و در انتشار و نشر عکس‌های فراوانی که در کتاب کار شده است، دقت بیشتری شود که آن‌ها با کیفیت بیشتر و بهتری چاپ شوند. به‌هرحال مطالعه این کتاب را بسیار مفید و درس‌آموز می‌دانم.

وی در پایان گفت: این کتاب آموزشی و علمی است با فصل‌بندی‌های خیلی خوب، ترجمه خوب و قابل‌فهم و نقدهای خوبی که نویسندگان کتاب که استاد دانشگاه هستند از منظر مطالعات میان‌رشته‌ای درباره فیلم‌ها نوشته‌اند.

................ هر روز با کتاب ...............

پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...