کتاب «در دفاع از خدا» [The Case for God] نوشته کارن آرمسترانگ [Karen Armstrong] با ترجمه مسعود سنجرانی توسط نشر تگ در مشهد منتشر شد.

در دفاع از خدا» [The Case for God]  کارن آرمسترانگ [Karen Armstrong]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، آرمسترانگ، در «مقدمه» بر این اثر، هدفش از تالیف آن را به‌روشنی بیان کرده است: «در بخش نخست این کتاب تلاش کرده‌ام نشان دهم انسان‌ها در جهان پیشامدرن چگونه درباره خدا اندیشیده‌اند. ... در بخش دوم ظهور «خدای مدرن» را دنبال می‌کنم که بسیاری از پیش‌انگاره‌های دینی متداول را باطل کرد.» گفتنی است که کتاب اخیر یک «مقدمه» و دو «بخش» و یک «پی‌گفتار» دارد؛ هریک از دو «بخش» هم متشکل از 6 فصل است.

«بخش اول» ذیل عنوان «خدای ناشناخته (از ۳۰۰۰۰ سال پیش از میلاد تا ۱۵۰۰ میلادی)»، شامل این فصول است: «اول: انسان دین‌خو»، «دوم: خدا»، «سوم: خرد»، «چهارم: ایمان»، «پنجم: سکوت»، «ششم: ایمان و خرد»؛ «بخش دوم»، ذیل عنوان «خدای مدرن (از ۱۵۰۰ میلادی تا عصر حاضر)»، نیز این فصول را دربردارد: «هفتم: علم و دین»، «هشتم: دین علمی»، «نهم: روشن‌اندیشی»، «دهم: خداناباوری»، «یازدهم: شناخت‌ناپذیری»، «دوازدهم: آینده خدا». «در دفاع از خدا»، ضمناً، یک «واژه‌نامۀ توصیفی» هم دارد که در حکم یک فرهنگ‌اصطلاحات جمع‌وجور است. نمایه‌های متعدد و متنوعِ راهگشایی نیز در پایان کتاب درج‌اند.

در بخشی از این اثر می‌خوانیم:
«امروزه اغلب چنین پنداشته می‌شود که علم جدید همواره با دین در تصادم بوده است. کپلر ریاضی‌دانی با نبوغ خارق‌العاده به ما یادآور می‌شود که علم ابتدای عصر مدرن ریشه در ایمان داشت. این دانشمندانِ پیش‌گام میل نداشتند از دست دین خلاص شوند. آن‌ها برعکس الهیاتی سکولار ایجاد کردند که توسط و برای غیرروحانیان نگاشته ‌شده بود؛ زیرا کشف‌هایشان باعث می‌شد به‌گونه‌ای متفاوت درباره خدا بیندیشند. در قرن‌های شانزدهم و هفدهم میلادی، علم، فلسفه و دین، پیوندی تنگاتنگ با هم داشتند. کپلر مدعی بود در پژوهش‌های ریاضی خود از جهان «مشتاق و بی‌قرار، ردِپای آفریدگار را دنبال کرده است.»

دانشمندان مجبور بودند هرآنچه را که فکر می‌کردند می‌دانند رها کنند و با ناشناخته مواجه شوند؛ همان‌گونه که معاصر آن‌ها یوحنّای صلیبی به رویارویی با خدای ناشناخته برخاست و به خوانندگانش گفت: «برای رسیدن به دانش باید به‌ راهی بروید که آن را نمی‌شناسید.» اگر عارفان و دانشمندان شجاعت گذار از مفاهیم اطمینان‌بخش متداول را نداشتند، هردو به‌ یک‌اندازه در تله نظریه‌هایی می‌افتادند که دیگر کارآمد نبودند.»

آرمسترانگ، دین‌پژوه نامدار بریتانیایی، نویسنده‌ای محبوب و تأثیرگذار نیز هست که به‌ویژه در دو دهه اخیر، یعنی از زمان واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۲، به این سو با پژوهش‌های تاریخی و تطبیقی‌اش توجه بسیاری را به خود معطوف کرده و جوایز و عناوین بین‌المللی پرشماری دریافت داشته است؛ این ازآن‌روست که او مطالعات دامنه‌داری درباب «بنیادگرایی دینی» انجام داده است، یعنی همان مساله‌ای که آن را ریشه بسیاری از اتفاقات خونبار این سال‌ها، ازجمله حملات پیش‌گفته، می‌دانند و هم در ادیان ابراهیمی و هم در ادیان غیرابراهیمی نمود دارد. اما آرمسترانگ آثار عام‌تری نیز پدید آورده است که البته حاصل همان تحقیقات دین‌مدارانه هستند. ازجمله کتاب‌های این نویسنده که آن‌ها را به فارسی نیز برگردانده‌اند می‌توان به «از دل تو تا دل من» و «بنیادگرایی» و «تاریخ مختصر اسطوره» و «محمد، پیامبری برای زمانه ما» اشاره کرد.

مسعود سنجرانی، مترجم، ویراستار و مدرس زبان و ادبیات فرانسه و انگلیسی در مشهد پیش از کتاب «در دفاع از خدا»، رمان «نویسنده» نوشته یاسمینا خضراء رمان‌نویس پرمخاطب الجزایری در فرانسه و کتاب «با آن‌ها از جنگ‌ها، شاه‌ها و فیل‌ها بگو» اثر ماتیاس انار را نیز منتشر و نخستین‌بار این نویسنده فرانسوی را به جامعه‌ فارسی زبان معرفی کرده است. دیگر اثر وی «کافکا و فلسفه: جستاری درباره محاکمه کافکا» ترجمه‌ای گروهی است.

کتاب «در دفاع از خدا»، نوشته کارن آرمسترانگ، از سوی نشر «تگ» در ۵۶۴ صفحه و به‌قیمت ۱۹۵هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ................

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...