چاپ سوم کتاب کتاب «ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران» تالیف محسن روستایی توسط نشر ندای تاریخ منتشر شد. این پژوهش از ادبیات دیوانی عهد مغول تا آغاز دولت صفویه را دربر می‌گیرد.

ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران محسن روستایی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از  مهر، نشر ندای تاریخ چاپ سوم کتاب «ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران: «عهد مغول تا سرآغاز دولت صفویه» با تکیه بر متون نثر فارسی و اسناد مکتوب تاریخی و محوریت بررسی لغات و اصطلاحات دیوانی- اجتماعی و سندشناسی (قرن هفتم تا پایان قرن نهم هجری)» تالیف محسن روستایی را در ۷۲۸ صفحه و بهای ۲۰۰ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب سال ۱۳۹۵ با شمارگان هزار نسخه و بهای ۶۵ هزار تومان منتشر شده بود.

آثار ادبی ما، در ادوار مختلف، از نظم و نثر گرفته تا گروه‌های واژگانی و سایر علوم ادبی، دارای مختصاتی است که از آداب و سنن و رسوم اجتماعی، طرز تفکر و معتقدات دینی و مذهبی و اندیشه‌های فلسفی، مبانی اخلاقی و دیگر عوامل متأثر است و از میان اسلوبِ سبک‌های گوناگون این آثار و ترقی و تنزل آن، می‌توان خصوصیات روحی و معنوی و مدارج و تبدلات فکری و عقلی افراد و صاحبان علم و مناصب را تجزیه و تحلیل و نتایج مفیدی را دریافت کرد. کتاب «ادبیات تاریخ و دیوانسالاری ایران» گرایش‌ها و علوم و فنون مختلف تاریخ و به طور اخص، علم سندشناسی را دربر دارد، مولف کتاب سعی دارد واژگان، اصطلاحات دیوانی و نیز تاریخ اجتماعی دوره سیصد ساله پس از حمله مغول را، به قلم تحریر درآورد.

کتاب هفت فصل به ترتیب با این عناوین، دارد: «روزشمار تاریخ مغول و تیموری»، «ادبیات ایران عصر مغول و تیموری: تا پایان قرن نهم»، «دانش تاریخ نگاری و پیوند آن با مکتوبات و متون نثر فارسی: عهد ایلخانی و تیموری»، «تاریخ دیوان سالاری - اجتماعی ایران و تجمیع لغات دیوانی - اجتماعی و سیاقیه در کتاب المرشد»، «لغات و اصطلاحات وقفنامه ربع رشیدی: این سند ملی ایرانیان»، «لغات و اصطلاحات دیوانی، اجتماعی و سندشناسی» و «سایر لغات دیوانی - اجتماعی: عهد ایلخانی و تیموری».

در فصل ششم و هفتم لغات و اصطلاحات دیوانی به ترتیب حروف الفبای فارسی با تعاریف و تاریخ آنها آمده است که برای سندشناسی دوره تاریخی ایلخانی و تیموری مهم و مورد نیاز است. فصل‌ها و باب‌های کتاب، در عین اینکه، مجزا و مستقل هستند؛ اما تمامی بخش‌های آن، مکمل یکدیگرند و تلاش نویسندگی این کتاب بر آن بوده است که شرایط ادبی تاریخی، لغت‌شناسی و تاریخ‌نگاری مستند را با تکیه بر منابع نثر فارسی و اسناد مکتوب تاریخی به‌نحو گسترده‌ای تأمین و پوشش دهد تا برای اهل ادب و تاریخ مفید فایده باشد.

محسن روستایی متولد سال ۱۳۴۲ در شهر درود لرستان است. او از پژوهشگران و کارشناسان ارشد اسناد تاریخی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. 

................ هر روز با کتاب ...............

نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...