چاپ سوم کتاب کتاب «ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران» تالیف محسن روستایی توسط نشر ندای تاریخ منتشر شد. این پژوهش از ادبیات دیوانی عهد مغول تا آغاز دولت صفویه را دربر می‌گیرد.

ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران محسن روستایی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از  مهر، نشر ندای تاریخ چاپ سوم کتاب «ادبیات تاریخی و دیوانسالاری ایران: «عهد مغول تا سرآغاز دولت صفویه» با تکیه بر متون نثر فارسی و اسناد مکتوب تاریخی و محوریت بررسی لغات و اصطلاحات دیوانی- اجتماعی و سندشناسی (قرن هفتم تا پایان قرن نهم هجری)» تالیف محسن روستایی را در ۷۲۸ صفحه و بهای ۲۰۰ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب سال ۱۳۹۵ با شمارگان هزار نسخه و بهای ۶۵ هزار تومان منتشر شده بود.

آثار ادبی ما، در ادوار مختلف، از نظم و نثر گرفته تا گروه‌های واژگانی و سایر علوم ادبی، دارای مختصاتی است که از آداب و سنن و رسوم اجتماعی، طرز تفکر و معتقدات دینی و مذهبی و اندیشه‌های فلسفی، مبانی اخلاقی و دیگر عوامل متأثر است و از میان اسلوبِ سبک‌های گوناگون این آثار و ترقی و تنزل آن، می‌توان خصوصیات روحی و معنوی و مدارج و تبدلات فکری و عقلی افراد و صاحبان علم و مناصب را تجزیه و تحلیل و نتایج مفیدی را دریافت کرد. کتاب «ادبیات تاریخ و دیوانسالاری ایران» گرایش‌ها و علوم و فنون مختلف تاریخ و به طور اخص، علم سندشناسی را دربر دارد، مولف کتاب سعی دارد واژگان، اصطلاحات دیوانی و نیز تاریخ اجتماعی دوره سیصد ساله پس از حمله مغول را، به قلم تحریر درآورد.

کتاب هفت فصل به ترتیب با این عناوین، دارد: «روزشمار تاریخ مغول و تیموری»، «ادبیات ایران عصر مغول و تیموری: تا پایان قرن نهم»، «دانش تاریخ نگاری و پیوند آن با مکتوبات و متون نثر فارسی: عهد ایلخانی و تیموری»، «تاریخ دیوان سالاری - اجتماعی ایران و تجمیع لغات دیوانی - اجتماعی و سیاقیه در کتاب المرشد»، «لغات و اصطلاحات وقفنامه ربع رشیدی: این سند ملی ایرانیان»، «لغات و اصطلاحات دیوانی، اجتماعی و سندشناسی» و «سایر لغات دیوانی - اجتماعی: عهد ایلخانی و تیموری».

در فصل ششم و هفتم لغات و اصطلاحات دیوانی به ترتیب حروف الفبای فارسی با تعاریف و تاریخ آنها آمده است که برای سندشناسی دوره تاریخی ایلخانی و تیموری مهم و مورد نیاز است. فصل‌ها و باب‌های کتاب، در عین اینکه، مجزا و مستقل هستند؛ اما تمامی بخش‌های آن، مکمل یکدیگرند و تلاش نویسندگی این کتاب بر آن بوده است که شرایط ادبی تاریخی، لغت‌شناسی و تاریخ‌نگاری مستند را با تکیه بر منابع نثر فارسی و اسناد مکتوب تاریخی به‌نحو گسترده‌ای تأمین و پوشش دهد تا برای اهل ادب و تاریخ مفید فایده باشد.

محسن روستایی متولد سال ۱۳۴۲ در شهر درود لرستان است. او از پژوهشگران و کارشناسان ارشد اسناد تاریخی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. 

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...