اورهان پاموک برنده جایزه نوبل ادبیات توسط دولت ترکیه به اتهام «توهین به بنیانگذار ترکیه مدرن و تمسخر پرچم این کشور در رمان جدیدش» مورد بازجویی قرار گرفته است.

شب‌های طاعون» [veba geceleri]  اورهان پاموک

به گزارش کتاب نیوز به نقل از اعتماد، پاموک این اتهامات را رد کرده است. او رمان «شب‌های طاعون» [veba geceleri]  را در ماه مارس در ترکیه منتشر کرد که داستان آن در جزیره‌ای خیالی در عثمانی در جریان شیوع طاعون در اوایل دهه ۱۹۰۰ میلادی می‌گذرد. اولین شکایت علیه پاموک برای رمان جدیدش در ماه آوریل مطرح شد و یک وکیل پاموک را به «تحریک نفرت و خصومت با توهین به مصطفی کمال آتاتورک و تمسخر پرچم ترکیه» متهم کرد. دادگاهی در استانبول تصمیم گرفت به دلیل کمبود مدارک رسیدگی این ادعا را دنبال نکند، اما «تارکان اولوک» وکیل مطرح‌کننده این پرونده، علیه این تصمیم تجدیدنظر کرد و تحقیقات در این باره دوباره آغاز شده است.

پاموک پیش‌تر پس از مطرح کردن قتل‌ ارمنی‌ها و کردها در سال ۱۹۱۵ در مصاحبه‌ای، به دلیل «توهین به ملیت ترکیه» تحت تعقیب قرار گرفته بود. این اتهامات در سال ۲۰۰۶ کنار گذاشته و در همان سال او موفق به کسب جایزه نوبل ادبیات شد. قانون ۵۸۱۶ که براساس آن پاموک اکنون تحت بازجویی قرار دارد، با هدف محافظت از یاد آتاتورک در برابر توهین توسط هر شهروند ترکیه تدوین شده است و در صورتی که پاموک مجرم شناخته شود، با سه سال زندان مواجه خواهد شد. اورهان پاموک با انتشار بیانیه‌ای که در خبرگزاری ترکیه‌ای «بیانت» منتشر شد، ضمن رد این اتهامات عنوان کرده است: «در شب‌های طاعون که من پنج سال روی آن کار کردم، هیچ بی‌احترامی به بنیانگذاران قهرمان دولت‌های ملی که از خاکستر امپراتوری‌ها برپا شده‌اند یا به آتاتورک وجود ندارد. برعکس، این رمان با احترام و تحسین برای این رهبران آزادی‌خواه و قهرمان نوشته شده است.»

«برهان سونمز»، رییس انجمن جهانی قلم (پِن) با حمایت از این نویسنده مطرح ترک در بیانیه‌ای اعلام کرد: «اورهان پاموک گنجینه ملی ترکیه است، یک دارایی ادبی که واژگانش در سراسر جهان طنین‌انداز است و باید از آن تجلیل شود، اما او بار دیگر خود را هدف نوشته‌هایش می‌بیند. مقامات ترکیه بارها از قوانین افترا برای ساکت کردن کسانی که جرات می‌کنند صحبت کنند، استفاده کرده‌اند و این مورد نیز از این قاعده مستثنی نیست.» براساس گزارش انجمن قلم امریکا، حداقل ۲۵ نویسنده در سال گذشته توسط دولت ترکیه زندانی شدند که از این لحاظ در رده سوم سطح جهان قرار دارد. انجمن ناشران ترکیه نیز از دادستان‌ها خواست تا تحقیقات و چنین مداخلاتی را که به ممنوعیت کتاب‌ها و خدشه به اصل جامعه دموکراتیک منجر می‌شود، متوقف کنند.

................ هر روز با کتاب ...............

کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...