چاپ چهارم کتاب «رساله‌ی طاق و اَزَج قرن نهم» تألیف غیاث‌الدین جمشید کاشانی (قرن نهم ه ق) با ترجمه و تحشیه‌ی سیّدعلیرضا جذبی از سوی انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شد.

رسالۀ طاق و اَزَج قرن نهم غیاث‌الدین جمشید کاشانی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، غیاث‌الدین جمشید کاشانی، ریاضیدان و اخترشناس برجسته قرن نهم هجری بنیانگذار روش علمی در دانش ریاضیات معماری است. او از جمله دانشمندانی است که نگاه‌های دقیق به معماری و صناعات از دریچه ریاضیات در لابلای برخی آثار او هم‌چون؛ مفتاح‌الحساب به‌روشنی نمایان است. مفتاح‌الحساب که به زبان عربی در قرن نهم نوشته شده یکی از مهم‌ترین آثار کاشانی است. کتاب «رسالة طاق و اَزَج» ترجمة باب نهم از مقاله چهارم کتاب مفتاح‌الحساب است.

موضوع مقاله چهارم اندازه‌گیری سطح و حجم اشکال هندسی و کاربرد آن‌ها در ساختمان‌هاست. در این مقاله کاشانی علاوه بر محاسبة دقیق سطح و حجم هر یک از اشکال هندسی دوبعدی و سه‌بعدی، و پس از تعریف گونه‌های مختلف طاق، اَزَج، گنبد و مُقَرنَس، سطح و حجم هریک را حساب کرده است. همچنین جداولی برای محاسبة سریع و راحت مساحت چندضلعی‌های منتظم برمبنای ضرب مربع در یک ضریب ثابت ارائه داده و در مورد بعضی از چندضلعی‌های منتظم که کارکردهای وسیعی در معماری داشته‌اند، روابطی (فرمول) میان ضلع (a) و مساحت (s) و شعاع دایرة محاطی (r) ارائه داده است تا بتوان آن‌ها را از روی یکدیگر حساب کرد. کاشانی برای اندازه‌گیری حجم ساختمان‌ها و عمارت‌ها، تقسیم‌بندی را از مؤلفه‌های شکل‌دهندة معماری براساس هندسة اشکال و نوع کاربرد آن‌ها ارائه داده که برای همة معماران و مهندسان سودمند است. این کتاب یکی از کتب مهم ریاضی و مورد استفادة همة بزرگان ریاضی بوده است.

چاپ چهارم این کتاب در ۱۰۸ صفحه‌ی رحلی، شمارگان ۵۰۰ نسخه و با قیمت ۶۵.۰۰۰ تومان توسط انتشارات سروش در اختیار علاقمندان به مباحث این حوزه قرار گرفته است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...