کتاب «مرثیه یک ریاضیدان»  [A mathematician's lament] نوشته پل لاکهارت [Paul Lockhart] با ترجمه روح‌الله مفید توسط انتشارات فاطمی منتشر و راهی بازار نشر شد.

مرثیه یک ریاضیدان»  [A mathematician's lament] نوشته پل لاکهارت [Paul Lockhart

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «کتاب‌های فانوس» است که کتاب‌های علمیِ عمومی این‌ناشر را شامل می‌شود.

پل لاکهارت نویسنده این‌کتاب، ریاضیدان است و زندگی خود را صرف آموزش ریاضی به بچه‌ها کرده است. نسخه اصلی این‌کتاب او سال ۲۰۰۹ توسط دانشگاه نیویورک منتشر شده است. او در کتاب‌های خود و البته این‌کتابش، نشان می‌دهد ریاضی، علمی زیبا و خلاقانه است. لاکهارت همچنین روش‌های متداول و معمول اضطراب‌زا را مردود می‌داند و حل مسائل ریاضی را همراه با شادی می‌بیند. این‌ریاضیدان که در دانشگاه‌های براون و کالیفرنیاسانتاکروز به تدریس مشغول بود، از سال ۲۰۰۰ خود را وقف آموزش ریاضی به دانش‌آموزان مدرسه سنت آن در بروکلین نیویورک کرد.

کتاب «مرثیه یک ریاضیدان» در ۲ بخش اصلی «سوگواری»‌ و «شادمانی» تدوین شده که بخش اول، ۴ فصل با این‌عناوین دارد: ریاضیات و فرهنگ، ریاضیات در مدرسه، برنامه درسی ریاضی، هندسه دبیرستان: دستاویز شیطان.

«مرثیه یک ریاضیدان» بحث‌های زیادی بین ریاضیدان‌ها و عموم مردم به راه انداخت و نقدهای مثبت زیادی برای آن نوشته شد. این‌کتاب سال ۲۰۱۰ به زبان ایتالیایی، سال ۲۰۱۷ به فرانسوی و سال ۲۰۱۹ به زبان چینی ترجمه شد.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

آیا چیزی می‌تواند ناگیراتر و نازیباتر از این باشد؟ آیا استدلالی می‌تواند آشفته‌تر و ناخواناتر از این باشد؟ این ریاضیات نیست! اثبات باید همچون تجلیِ الهی باشد، نه همچون پیامی کدگذاری‌شده از پنتاگون. این چیزی است که از دقت منطقی نابجا به‌دست می‌آید: زشتی. روح این استدلال، زیر توده‌ای از صورت‌گراییِ گیج‌کننده مدفون شده است.
هیچ ریاضیدانی این‌گونه عمل نمی‌کند. هرگز هیچ ریاضیدانی این‌گونه عمل نکرده است. این بدفهمی تمام‌وکمال روحیه ابداعی ریاضی است. ریاضیات مرزبندی بین خودمان و شهودمان، و پیچیده‌کردن چیزهای ساده نیست. ریاضیات برداشتن موانع پیش رویِ شهودمان، و چیزهای ساده را ساده نگه‌داشتن است.
این اثباتِ اشتهاکورکُنِ آشفته را با استدلال زیر مقایسه کنید، استدلالی که یکی از دانش‌آموزان پایه‌هفتمیِ من طرح‌ریزی کرده است...

این‌کتاب با ۱۰۸ صفحه مصور، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۳۲ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...