پیدایش هوش در کودکان [The Origins of Intelligence in Children (La naissance de l'intelligence chez l'enfant)]. اثر تحقیقی از ژان پیاژه1 (1896-1980)، روان‌شناس سوئیسی فرانسوی‌زبان، که در 1932 انتشار یافت. به دنبال این اثر ساختن اشیای واقعی توسط کودکان2 (1937) منتشر شد، و با مطالعه‌ای درباره‌ی پیدایش تقلید در کودکان کامل گردید. انتشار پژوهش آخر به تأخیر افتاد، زیرا با تحلیل بازی و منشأ نماد بازنمودی رابطه‌ی نزدیکی داشت، و در 1945 در کتاب شکل‌گیری نماد در کودکان3 انتشار یافت.
![پیدایش هوش در کودکان [The Origins of Intelligence in Children (La naissance de l'intelligence chez l'enfant)]. ژان پیاژه](/files/163135988417653306.jpg)
این سه اثر مجموعه‌ی واحدی تشکیل می‌دهد که در آن به مرحله‌ی نخستین شکل‌گیری هوش پرداخته شده است؛ یعنی به تجلیات گوناگون هوش حسی- حرکتی و به شکل بسیار ابتدایی تصور و بازنمود. آرایی که در رساله‌ی نخست مطرح شد به‌ویژه به شکل‌گیری الگوهای4 حسی- حرکتی و ساز و کار5 همسان‌سازی6 ذهنی اختصاص یافته بود. این آرا مایه‌ی بحث‌ها و جدل‌های فراوانی شد، به‌ویژه، از جانب هانری والون7 در کتابش تحت عنوان سرچشمه‌های تفکر در کودکان8 پیاژه در 1947، در پیش‌گفتار چاپ دوم پیدایش هوش، به او پاسخ داد و متذکر شد که کارهای آخرش باعث کشف پیوندی بسیار بزرگتر میان عامل حسی- حرکتی و بازنمودی (تصوری) شده است که قبلاً به نظرش نرسیده بود. این به آن دلیل است که نوزاد، با هماهنگ‌کردن اعمال خود، ساختن الگوهایی مانند شیء پایدار و سوارکردن دو چیز بر روی هم در دو بعد یا سه بعد و چرخش و روی هم‌انداختن و غیره را آغاز می‌کند که از این طریق بالأخره موفق می‌شود فضای ذهنی خود را سازمان دهد.
پس از آن و به‌ویژه ثابت‌های9 ادراکیِ شکل و اندازه به ساختمان حسی- حرکتی شیء پایدار بستگی دارد. بدون شک الگوهای حسی- حرکتی از نوع مفاهیم نیستند و خویشاوندی کارکردی که پیاژه بر آن تأکید دارد، تقابل ساختاری میان این دو حد افراطی را نفی نمی‌کند. ولی بدون الگوهای قبلی، تفکر در حال تولد به گفتار خالص کاهش می‌یابد و این چه‌بسا تداعی‌کننده‌ی بسیاری از شواهد باشد که والون در کتاب خود گفته است. ولی بچه‌ی کوچک دقیقاً در سطح ملموس کنش‌ها هوش خود را بهتر نشان می‌دهد و سپس در حدود هفت یا هشت سالگی کنش‌های هماهنگ به اعمالی منتهی می‌شوند که می‌توانند تفکر زبانی را سازمان دهند و آن را بر پایه‌ی سازوکار منسجمی استوار کنند.
علی اسدی نیک. فرهنگ آثار. سروش
1. Jean Peaget 2. La Construction du réel chez l’enfant
3. La Formation du Symbole chez l’enfant 4. Schémes
5. Mécanisme 6. Assimilation 7. Henri Wallon
8. Les Origines de la pensée chez l’enfant 9. constances
................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............
