برای همگام شدن با تغییرات تکنولوژیک و اجتماعی جهان امروز باید آموزش هم بین‌المللی و پویا شود، این جان کلام دکتر حسین چناری پژوهشگر در عرصه آموزش و استاد دانشگاه است.
حسین چناری در کتاب «تحول آموزش عالی در عصر جامعه ۵.۰: آغاز راه آموزش عالی بین‌المللی» می‌کوشد ضمن تشریح دقیق شرایط زیستی و آموزشی در دنیای امروز خوانندگان را با لزوم همگرایی همه نوآوریهای علمی و فنی برای آموزش و زندگی بهتر آشنا کند.



اصطلاح جامعه ۵.۰ در این کتاب کلیدواژه‌ای است که ما را با طرحی جامع برای حل مشکلات اجتماعی با ادغام کامل فناوری دیجیتال در دنیای فیزیکی آشنا می‌کند. این طرح که با نام جامعه ۵.۰ به جهان معرفی شد به دنبال آن است که همه‌ی بازیگران اجتماعی از دولت گرفته تا دانشگاه و کارآفرینان و درنهایت عموم مردم را برای تحقق والاترین هدف آن بسیج کند که آن هدف ضمن حفظ اهداف توسعه‌ی اقتصادی، رفاه عمومی است.

در این کتاب می‌خوانیم که دولت ژاپن در سال ۲۰۱۶ طرحی را معرفی کرد که هدف آن استفاده و توسعه‌ی فناوری‌های صنعت برای بازآفرینی جامعه، حل مسائل، معضلات اجتماعی و همچنین ایجاد برابری در بهره‌گیری از منابع و درآمدهای ملی برای همه‌ی طبقات اجتماعی است.

اصطلاح جامعه ۵.۰ نخستین بار در سندی با عنوان پنجمین طرح اساسی علم و فناوری استفاده شد. این واژه را شورای علم، فناوری و نوآوری دولت ژاپن تدوین کرد و در ماه ژانویه ۲۰۱۶ هیئت وزرای ژاپن، این طرح را اجرا کرد. از آن زمان تاکنون گسترش این اصطلاح و شکل‌گیری مفاهیم بنیادین آن را شاهد بوده‌ایم. جامعه ۵.۰ جامعه‌ای انسان‌محور است که در آن دستاوردهای اقتصادی و مسائل اجتماعی همگام بوده و فضای سایبری و فیزیکی در هم آمیخته است. با شکل‌گیری و رشد انقلاب صنعتی چهارم و در سایه اقتصاد چرخشی، جوامع متحول شده و نسل جدیدی از جامعه در آینده قابل تصور است.

جامعه ۵.۰ پس از جامعه شکارچی، جامعه کشاورزی، جامعه صنعتی و جامعه اطلاعاتی ظهور کرد. این جامعه بر انسان‌ها متمرکز است. عدد ۵.۰ به نوع جدیدی از جامعه اشاره دارد که جایگاه مهمی برای نوآوری‌های علمی و فناورانه قائل است و هدفش حل‌و‌فصل مشکلات اجتماعی و هم‌زمان تضمین توسعه اقتصادی است. هدف جامعه۵.۰ این است که تکنولوژی، طبیعت و مردم در تعادل عمل کنند. جامعه ۵.۰ سخت تلاش خواهد کرد تا آینده‌نگر باشد، احساس رکود موجود را از بین ببرد، جامعه‌ای که اعضای آن برای یکدیگر احترام متقابل قائل باشند و جامعه‌ای که در آن هر فرد زندگی خوبی داشته باشد.

اگر به داستان‌های موفقیت ژاپن در گذشته نگاه کنید: در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ این کشور تازه در مرحله نزدیک شدن به ایالات متحده و کشورهای اروپایی بود و شرکت‌های ژاپنی موفق شدند فناوری‌هایی را توسعه دهند که با آوردن پیچیدگی و عملکرد بیشتر، ارزش بیشتری ایجاد کردند. این توسعه به‌معنای محصولات بهتر و قیمت پایین در مقایسه با شرکت‌های اروپایی بود. به این ترتیب ژاپنی‌ها رقابتی شدند و این باعث رشد اقتصادی در ژاپن شد. پیشرفت تکنولوژیک باعث رشد اقتصادی شد و موفقیت‌آمیز بود. با این حال امروزه در سطح معینی از کیفیت زندگی آن‌ها از خودشان می‌پرسند: من فناوری بیشتری نمی‌خواهم بلکه چیزی که می‌خواهم ارزش اجتماعی است، که به همان اندازه یا حتی مهم‌تر از ارزش اقتصادی است و بنابراین ما صحبت در مورد مفاهیم پایدار می‌کنیم. در این روش منابع اجتماعی و اقتصادی که کشف می‌شوند باید با پایداری سازگار باشند. دیگر تکنولوژی در اولویت نیست. با توسعه محصولات جدید، فرد باید تصویر بزرگ جامعه آینده را ببیند و سپس شناسایی کند که کدام حوزه‌های تکنولوژیکی کلیدی باید توانمند شوند.

هدف برنامه جامعه ۵.۰ حل بسیاری از چالش‌های مدرن با ترکیب نوآوری‌هایی مانند رباتیک، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، قابلیت‌های جدید ارتباطی و کلان‌داده است. ما به سمت همگرایی اتصال، محاسبات، کنترل و محتوا حرکت می‌کنیم. هدف همگرایی همه این نوآوری‌ها فراهم کردن کیفیت زندگی بهتر برای انسان است. در جامعه‌۵.۰ مشکلات اجتماعی با ادغام کامل فناوری دیجیتال در دنیای فیزیکی حل می‌شوند. انتشار کربن توسط وسایل نقلیه بدون راننده که کوتاه‌ترین مسیر خانه را انتخاب می‌کنند کاهش می‌یابد. ربات‌ها از سالمندان مراقبت می‌کنند و از حسگرهای بدن برای نشان دادن وضعیت آنان و در صورت نیاز به کمک اضافی انسانی استفاده می‌کنند. هوش مصنوعی تاریخچه آنلاین و سوابق سلامتی شما را غربال می‌کند تا برنامه سفری عالی متناسب با سلیقه و توانایی‌های شما و پیش‌بینی آب و هوا را برای راحتی در شهر برای شما بسازد.

مقالات این کتاب بر اساس نتیجه یک کنفرانس بین‌المللی با عنوان "اهمیت جنبه‌های بین‌رشته‌ای برنامه‌های دانشگاه: مواجهه با چالش صلاحیت‌های جهانی برای علوم اجتماعی و انسانی " است که در ابتدا قرار بود در دانشگاه دوشیشا در کیوتو ژاپن در مارس ۲۰۲۰ برگزار شود. اما به دلیل بیماری همه‌گیر کووید۱۹ محتوای کنفرانس به صورت مجازی از ۱۴ نوامبر تا ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰ برگزار شد. هر ارائه‌دهنده پس از مطالعه محتویات جلسه یک گزارش تحقیقی ارسال کرد. مقاله مفهومی هر یک از دو ارائه کنفرانس مجازی آنلاین شامل یک بحث پیگیری فشرده بود که در آن شرکت‌کنندگان استدلال‌های بیشتری را در مورد تعریف نقش‌های نوظهور دانشگاه برای دانشجویان و تغییر آموزش عالی آسیا-اقیانوسیه در پویایی انقلاب صنعتی چهارم و عصر جامعه ۵.۰ ارائه کردند. فصل‌های جداگانه با موضوع اصلی مرتبط هستند و در عین حال دیدگاه‌های مقایسه‌ای بین آسیا و اقیانوسیه مانند ژاپن، تایوان، کره جنوبی و ایالات متحده ارائه می‌دهند. این استدلال‌ها در نمونه‌هایی از ایالات متحده، اسلوونی، ژاپن، کره و تایوان به صورت مقایسه‌ای تحلیل می‌شوند.

تا زمانی که مشاهدات مندرج در فصول این کتاب به دست خوانندگان برسد، رابطه هم‌افزایی منحصر به فرد عواملی که در حال حاضر بر آموزش عالی در سراسر جهان تأثیر می‌گذارند، تغییر اجتناب‌ناپذیر آن‌ها را به یک رابطه کلی دیگر آغاز کرده است. وظیفه این کتاب این است که خوانندگان را تشویق کنند تا در به روزرسانی و ارتقای این محیط دائماً دگرگون‌کننده شرکت کنند.

کتاب «تحول آموزش عالی در عصر جامعه ۵.۰ : آغاز راه آموزش عالی بین‌المللی» تالیف حسین چناری را در ۲۷۰ صفحه و با قیمت 1500000 ریال انتشارات چاپار رهسپار بازار کتاب کرده است.

ایبنا