كتاب «کارنامه نئولیبرالیسم در ایران» هم ناكارآمدی دستور كار نئولیبرالی را مفصلا بررسی می‌كند و هم اعتبار علمی آن براساس پژوهش های متعدد را به چالش می كشد.

کارنامه نئولیبرالیسم در ایران؛ خصوصی سازی در آیینه پژوهش مسعود امیدی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، «کارنامه نئولیبرالیسم در ایران؛ خصوصی سازی در آیینه پژوهش» کتابی است به قلم مسعود امیدی که به همت انتشارات «گل آذین» وارد بازار نشر شده است. همانطور که از عنوان این اثر برمی‌آید ارزیابی برنامه‌های نئولیبرالیستی اقتصادی در سه دهه اخیر نقطه تمرکز این اثر پژوهشی است و البته این نگاه انتقادی است، همانطور که در توضیح پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «بی تردید شرایط نابسامان اقتصادی و اجتماعی امروز كشور را بیش از هر چیز باید نتیجه پیاده‌‌سازی دستور كار نئولیبرالی تحت عناوینی چون تعدیل اقتصادی، خصوصی سازی، آزادسازی بازارها و... طی سه دهه گذشته دانست. این باور به هیچ وجه نافی نقش فساد، سوء مدیریت و تحریم اقتصادی نیست. فقر و محرومیت فزاینده، افزایش شدید فاصله طبقاتی، تورم لگام گسیخته و بی سابقه در کنار تعطیلی گسترده واحدهای تولیدی و صنعتی که از نظر اقتصاددانان مستقل با بیکاری چند ده میلیون نفر همراه بوده است، در آمارهای رسمی کشور نیز عمدتا مشهود بوده و حقیقتی غیر قابل انکار است.»

به صورت کلی كتاب «کارنامه نئولیبرالیسم در ایران» هم ناكارآمدی دستور كار نئولیبرالی را مفصلا بررسی می‌كند و هم اعتبار علمی آن براساس پژوهش‌های متعدد را به چالش می‌كشد و به خواننده جویای حقیقت نشان داده می‌دهد كه دفاع از نئولیبرالیسم اساساً در تقابل با یافته‌های معتبر علمی و پژوهشی در این زمینه است.

کتاب از سه بخش عمده و اصلی تشکیل شده است؛ کارنامه نئولیبرالیسم در ایران، آیا کارایی در بخش خصوصی بیشتر از بخش دولتی است؟ و نئولیبرالیسم و نابودی دستاوردهای طبقه کارگر در ایران. فصل نخست کتاب که نام این اثر نیز از آن گرفته شده است به ضرورت موضوع حجم عمده کتاب را به خود اختصاص داده است، در این بخش موضوعات متنوعی مورد بحث قرار گرفته است. از تعریف نئولیبرالیسم و مهم‌ترین مبانی نظری این اندیشه تا توضیح مواردی مانند پیامدهای اجتماعی پیاده‌سازی دستور کار نئولیبرالی و نتایجی مانند افزایش تعداد معتادان، افزایش تعداد کودکان کار، افزایش میزان طلاق، افزایش افسردگی، تخریب محیط زیست و ... حاصل از آن.

در بخشی از نتیجه این بخش می‌خوانیم: «تنها با توقف رویکرد نئولیبرالی و هدایت اقتصاد در یک مسیر اجتماعی مبتنی بر توسعه انسانی و عادلانه همراه با توسعه ساز و کارهای نظارت گسترده دموکراتیک می‌توان به غلبه بر ویرانی‌های ناشی از لیبرالیسم امیدوار بود.»

بخش دوم کتاب با یک پرسش آغاز می‌شود، آیا کارایی در بخش خصوصی بیشتر از بخش دولتی است؟ این بخش در واقع ترجمه یک فراپژوهش بین‌الملی مبتنی بر یکصد پژوهش معتبر در زمینه ارزیابی پیامدهای خصوصی‌سازی و ارزیابی علمی ادعاهای مدافعان نئولیبرالیسم درباره افزایش کارایی در نتیجه خصوصی‌سازی است. در بخشی از این فصل می‌خوانیم: «این بررسی نشان داد که ادعاهای لفاظانه در مورد کارایی بیشتر بخش خصوصی توسط هیچ مدرکی پشتیبانی نمی‌شود. آنچه که از اهمیت اساسی برخوردار است، این است که خدمات دولتی به گونه‌ای سازمان‌دهی شوند که اهداف عمومی خود را به صورت اثر بخش تحقق بخشند. بر خلاف بخش خصوصی، سیستم‌های خدمات دولتی نمی‌توانند کورکورانه در جهت عملکرد مالی سازمان‌های فردی(خصوصی) هدایت شوند. این اهداف عمومی همچنین باید تا حد امکان به صورت کارا حاصل شوند و بنابراین کارایی قنی سازمان‌های دولتی از اهمیت زیادی برخوردار است.»

بخش سوم و پایانی کتاب با عنوان «نئولیبرالیسم و نابودی دستاوردهای طبقه کارگر در ایران» تلاش می‌کند تا پیامدهای نئولیبرالیسم بر دستاوردهای اجتماعی، قانونی، معیشت و زندگی طبقه کارگر و فرودستان جامعه ایران به ویژه در حوزه روابط کار در قالب مقالات پژوهشی که در این حوزه نوشته شده است را مورد بررسی قرار دهد.

«کارنامه نئولیبرالیسم در ایران؛ خصوصی‌سازی در آیینه پژوهش» به قلم مسعود امیدی در 248 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 55 هزار تومان به همت انتشارات گل آذین در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...