كتاب «کارنامه نئولیبرالیسم در ایران» هم ناكارآمدی دستور كار نئولیبرالی را مفصلا بررسی می‌كند و هم اعتبار علمی آن براساس پژوهش های متعدد را به چالش می كشد.

کارنامه نئولیبرالیسم در ایران؛ خصوصی سازی در آیینه پژوهش مسعود امیدی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، «کارنامه نئولیبرالیسم در ایران؛ خصوصی سازی در آیینه پژوهش» کتابی است به قلم مسعود امیدی که به همت انتشارات «گل آذین» وارد بازار نشر شده است. همانطور که از عنوان این اثر برمی‌آید ارزیابی برنامه‌های نئولیبرالیستی اقتصادی در سه دهه اخیر نقطه تمرکز این اثر پژوهشی است و البته این نگاه انتقادی است، همانطور که در توضیح پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «بی تردید شرایط نابسامان اقتصادی و اجتماعی امروز كشور را بیش از هر چیز باید نتیجه پیاده‌‌سازی دستور كار نئولیبرالی تحت عناوینی چون تعدیل اقتصادی، خصوصی سازی، آزادسازی بازارها و... طی سه دهه گذشته دانست. این باور به هیچ وجه نافی نقش فساد، سوء مدیریت و تحریم اقتصادی نیست. فقر و محرومیت فزاینده، افزایش شدید فاصله طبقاتی، تورم لگام گسیخته و بی سابقه در کنار تعطیلی گسترده واحدهای تولیدی و صنعتی که از نظر اقتصاددانان مستقل با بیکاری چند ده میلیون نفر همراه بوده است، در آمارهای رسمی کشور نیز عمدتا مشهود بوده و حقیقتی غیر قابل انکار است.»

به صورت کلی كتاب «کارنامه نئولیبرالیسم در ایران» هم ناكارآمدی دستور كار نئولیبرالی را مفصلا بررسی می‌كند و هم اعتبار علمی آن براساس پژوهش‌های متعدد را به چالش می‌كشد و به خواننده جویای حقیقت نشان داده می‌دهد كه دفاع از نئولیبرالیسم اساساً در تقابل با یافته‌های معتبر علمی و پژوهشی در این زمینه است.

کتاب از سه بخش عمده و اصلی تشکیل شده است؛ کارنامه نئولیبرالیسم در ایران، آیا کارایی در بخش خصوصی بیشتر از بخش دولتی است؟ و نئولیبرالیسم و نابودی دستاوردهای طبقه کارگر در ایران. فصل نخست کتاب که نام این اثر نیز از آن گرفته شده است به ضرورت موضوع حجم عمده کتاب را به خود اختصاص داده است، در این بخش موضوعات متنوعی مورد بحث قرار گرفته است. از تعریف نئولیبرالیسم و مهم‌ترین مبانی نظری این اندیشه تا توضیح مواردی مانند پیامدهای اجتماعی پیاده‌سازی دستور کار نئولیبرالی و نتایجی مانند افزایش تعداد معتادان، افزایش تعداد کودکان کار، افزایش میزان طلاق، افزایش افسردگی، تخریب محیط زیست و ... حاصل از آن.

در بخشی از نتیجه این بخش می‌خوانیم: «تنها با توقف رویکرد نئولیبرالی و هدایت اقتصاد در یک مسیر اجتماعی مبتنی بر توسعه انسانی و عادلانه همراه با توسعه ساز و کارهای نظارت گسترده دموکراتیک می‌توان به غلبه بر ویرانی‌های ناشی از لیبرالیسم امیدوار بود.»

بخش دوم کتاب با یک پرسش آغاز می‌شود، آیا کارایی در بخش خصوصی بیشتر از بخش دولتی است؟ این بخش در واقع ترجمه یک فراپژوهش بین‌الملی مبتنی بر یکصد پژوهش معتبر در زمینه ارزیابی پیامدهای خصوصی‌سازی و ارزیابی علمی ادعاهای مدافعان نئولیبرالیسم درباره افزایش کارایی در نتیجه خصوصی‌سازی است. در بخشی از این فصل می‌خوانیم: «این بررسی نشان داد که ادعاهای لفاظانه در مورد کارایی بیشتر بخش خصوصی توسط هیچ مدرکی پشتیبانی نمی‌شود. آنچه که از اهمیت اساسی برخوردار است، این است که خدمات دولتی به گونه‌ای سازمان‌دهی شوند که اهداف عمومی خود را به صورت اثر بخش تحقق بخشند. بر خلاف بخش خصوصی، سیستم‌های خدمات دولتی نمی‌توانند کورکورانه در جهت عملکرد مالی سازمان‌های فردی(خصوصی) هدایت شوند. این اهداف عمومی همچنین باید تا حد امکان به صورت کارا حاصل شوند و بنابراین کارایی قنی سازمان‌های دولتی از اهمیت زیادی برخوردار است.»

بخش سوم و پایانی کتاب با عنوان «نئولیبرالیسم و نابودی دستاوردهای طبقه کارگر در ایران» تلاش می‌کند تا پیامدهای نئولیبرالیسم بر دستاوردهای اجتماعی، قانونی، معیشت و زندگی طبقه کارگر و فرودستان جامعه ایران به ویژه در حوزه روابط کار در قالب مقالات پژوهشی که در این حوزه نوشته شده است را مورد بررسی قرار دهد.

«کارنامه نئولیبرالیسم در ایران؛ خصوصی‌سازی در آیینه پژوهش» به قلم مسعود امیدی در 248 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 55 هزار تومان به همت انتشارات گل آذین در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...
موران با تیزبینی، نقش سرمایه‌داری مصرف‌گرا را در تولید و تثبیت هویت‌های فردی و جمعی برجسته می‌سازد. از نگاه او، در جهان امروز، افراد بیش از آن‌که «هویت» خود را از طریق تجربه، ارتباطات یا تاریخ شخصی بسازند، آن را از راه مصرف کالا، سبک زندگی، و انتخاب‌های نمایشی شکل می‌دهند. این فرایند، به گفته او، نوعی «کالایی‌سازی هویت» است که انسان‌ها را به مصرف‌کنندگان نقش‌ها، ویژگی‌ها و برچسب‌های از پیش تعریف‌شده بدل می‌کند ...
فعالان مالی مستعد خطاهای خاص و تکرارپذیر هستند. این خطاها ناشی از توهمات ادراکی، اعتماد بیش‌ازحد، تکیه بر قواعد سرانگشتی و نوسان احساسات است. با درک این الگوها، فعالان مالی می‌توانند از آسیب‌پذیری‌های خود و دیگران در سرمایه‌گذاری‌های مالی آگاه‌تر شوند... سرمایه‌گذاران انفرادی اغلب دیدی کوتاه‌مدت دارند و بر سودهای کوتاه‌مدت تمرکز می‌کنند و اهداف بلندمدت مانند بازنشستگی را نادیده می‌گیرند ...
هنر مدرن برای او نه تزئینی یا سرگرم‌کننده، بلکه تلاشی برای بیان حقیقتی تاریخی و مقاومت در برابر ایدئولوژی‌های سرکوبگر بود... وسیقی شوئنبرگ در نگاه او، مقاومت در برابر تجاری‌شدن و یکدست‌شدن فرهنگ است... استراوینسکی بیشتر به سمت آیین‌گرایی و نوعی بازنمایی «کودکانه» یا «بدوی» گرایش دارد که می‌تواند به‌طور ناخواسته هم‌سویی با ساختارهای اقتدارگرایانه پیدا کند ...