کتاب گویای «تاریخ بیهقی»، اثر ارزشمند ابوالفضل بیهقی، از سوی انتشارات نیستان منتشر شد.

تاریخ بیهقی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از تسنیم،‌ تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی نام کتابی نوشته ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی است که موضوع اصلی آن تاریخ حکومت مسعود غزنوی و دودمان غزنوی است. این کتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمت‌هایی درباره صفاریان، سامانیان و دوره پیش از برآمدن و پادشاهی محمود غزنوی دارد. نسخه اصلی کتاب حدود 30 جلد بوده و از این کتاب امروزه تنها شش مجلد بر جای مانده‌ است و یکی از متون مهم در معرفی تاریخ ادبیات ایران و نیز تاریخ زبان فارسی و نیز از متون مهم و تأثیرگذار در زمینه روایت از سبک ادبی و بیانی زبان فارسی است.

بیهقی نام کتاب خویش را فقط تاریخ نوشته ‌است؛ ولی در دوره‌های بعدی، این کتاب را با نام‌های متعددی ذکر کرده‌اند که مشهورترینِ آنها تاریخ بیهقی است. نامیدنِ تاریخ بیهقی تحت عنوان تاریخ مسعودی نیز از آن جهت است که امروزه، قسمت‌های بازمانده این کتاب بیشتر به دوره پادشاهی مسعود غزنوی مربوط است.

از ویژگی‌های سبک روایی در تاریخ بیهقی که تا قبل از آن سابقه نداشته ‌است، مستند بودن وقایع ‌است و این کتاب در شرح جزئیات وقایع، اثری بی‌نظیر است و حتی خود نویسنده نیز در کتابش این تعبیر را به کار برده که اثری نمی‌نویسد تا خوانندگان بگویند شرم بر نویسنده‌اش؛ بلکه متنی خواهم نوشت تاریخی و پایه‌ای که تا روزگارانی دور و دراز باقی بماند.

اهمیت دیگر این کتاب در این موضوع نهفته است که تا پیش از نگارش آن کتاب‌های تاریخ، محدود بودند به یادداشت‌های روزانه و پراکنده مورخانی که معمولاً دبیران پادشاه بودند و مسلماً در نوشتن آنها، جانبداری زیادی صورت می‌دادند. اما بیهقی با پیش‌گرفتن شیوه‌ای علمی و مستند در تاریخ‌نویسی، تحول مهمی را در این زمینه به وجود آورد.

سبک ادبی و نگارش سبک بیهقی در نثر را تقلیدی از سبک استادش بونصر مُشکان، سبکی در بین زبان ساده و مرسل که تا قرن چهارم در خراسان رایج بود می‌پندارند. این سبک آکنده است از سجع و بیانی متکلف و سرشار از استشهاد و تمثیل که در آن دوران در عراق رایج بوده و از سوی دیگر بیهقی ناگزیر به ایهام و ابهام در نگارش کتابش نیز بوده است.

بشنوید:

انتشارات کتاب نیستان کتاب صوتی تاریخ بیهقی را با صدای احسان چریکی، در 34 ساعت و با قیمت 84 هزار تومان روانه بازار نشر کرده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...