مجموعه دو جلدی «حافظ نامه» اثر بهاءالدین خرمشاهی توسط انتشارات سروش به چاپ چهارم رسید.

حافظ نامه  بهاءالدین خرمشاهی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی انتشارات سروش، مجموعه دو جلدی «حافظ نامه» تالیف بهاءالدین خرمشاهی به تازگی توسط انتشارات سروش به چاپ چهارم رسیده است.

این مجموعه، شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ را موضوع بحث خود قرار داده و سعی داشته با زبانی ساده آن را برای مخاطب خود بازگشایی کند.

«حافظ نامه»مرجعی معتبر و شناخته شده برای معرفی شعر و جهان فکری حافظ به شمار می رود. نویسنده در این اثر با رعایت ایجاز، در حدود یک هزار مطلب مقاله گونه را، از یک- دو سطری تا ۱۰ الی ۱۵ صفحه ای، در معرفی الفاظ کلید، مفاهیم کلیدی و اعلام بر مبنای کهن ترین و اصیل ترین منابع دربردارد. خرمشاهی این الفاظ، اعلام و مفاهیم کلیدی را، نه از روی لغت نامه ها، بلکه آن گونه که در دیوان حافظ آمده شرح داده است، و از به نثر درآوردن اشعار، به دلیل کمال فصاحت و شیوایی و شفافیتی که سخن او دارد، (مگر در موارد استثنا) پرهیز کرده است.

مبدا فکر نگارنده کتاب این بوده که اکثر غزل ها و ابیات حافظ نیاز به شرح ندارد و سهولت بیان حافظ بسی نزدیکتر به سعدی است. هر شرحی بر شعر حافظ، مخصوصا، هر شرح کامل سراسری، باطناً گزینشی است یعنی بخش عمده آن توضیح واضحات است و به مسائلی می پردازد که مشکلی دربر ندارد. بنابراین یک راه چاره از نظر نگارنده این بود که فقط بر مشکلات حافظ شرح بنویسد. به این ترتیب طریقه بینابینی را در پیش گرفت و بر غزل های بهتر و دشوارتر حافظ شرح نوشت.

خرمشاهی در این کتاب، ۲۵۰ غزل بهتر حافظ را به سائقه انس خویش انتخاب کرده و سپس ذیل غزل ها به شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار هر یک پرداخته است. در پایان کتاب هم فهرست کاملی از همه الفاظ و اعلام و مفاهیم کلیدی و حتی اختلاف قرائت است که به شماره صفحه ارجاع می دهد.

روشی که این مولف در شرح مذکور در پیش گرفته، دو پایه دارد. ابتدا شرح حافظ به حافظ یعنی استفاده از ابیات و تعابیر خود حافظ برای شرح مشکلات هر مورد که این روش در فرهنگ اسلامی سابقه ای کهن دارد. روش دوم هم به دست دادن پیشینه و پشتوانه برای هر لفظ و لغت و تعبیر از ادبیات فارسی پیش از حافظ یا معاصر با اوست یعنی نویسنده هر جا که لازم بوده به شعر و ادب پیش از حافظ استناد کرده است.

استادان و ضاحب نظران ادبیات فارسی هم نقد و نظرهایی بر این اثر نوشته اند که نویسنده ۲۰ یادداشت از آن ها را پس از حذف تعریف و تعارف ها، در ۲۰۰ صفحه پایان جلد دوم کتاب درج کرده است.

چاپ چهارم مجموعه دو جلدی «حافظ نامه» مجموعاً در ۱۵۴۰ صفحه و با قیمت ۸۰۰ هزار ریال منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...
کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...