به گزارش ایبنا، یک ویروس ذهنی با عطسه کردن یا تماس جنسی سرایت نمی‌کند، مانند آنفولانزا یا بیماری ایدز نیست، اصلا یک چیز فیزیکی هم نیست. ویروس‌های ذهنی به‌وسیله برقراری ارتباط به‌راحتی سرایت می‌کنند. ما توسط ویروس‌های ذهنی برنامه‌نویسی می‌شویم. بعضی از ویروس‌های ذهنی، خود به خود و بعضی از آن‌ها عمدا و از روی قصد پدیدار می‌شوند، اما همه آن‌ها در یک چیز مشترک هستند: یک ویروس ذهنی هنگامی که پدید می‌آید، مستقل از پدیدآوردنده‌اش حیات یافته و به سرعت تکامل می‌یابد تا آنجا که امکان دارد افراد بیشتری را آلوده کند.
 
کتاب «ویروس‌های ذهنی» [Virus of the mind : the new science of the meme] نوشته ریچارد برودی [Richard Brodie] به‌تازگی با ترجمه مشترک محمود پورآزاد و کورش گران، چاپ و منتشر شده است. این کتاب در 11 فصل با عنوان‌های «میم‌ها»، «ذهن و رفتار»، «ویروس‌ها»، «تکامل»، «تکامل میم‌ها»، «ارتباط جنسی ریشه کل تکامل»، «بقا و ترس»، «ما چگونه برنامه‌نویسی می‌شویم؟»، «ویروس‌های فرهنگی»، «ویروس‌های طراح» و «عفونت‌زدایی» به ما نشان می‌دهد که ویروس ذهنی چیست، چگونه انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و چگونه می‌توان آن‌ها را از ذهن پاک و به اصطلاح عفونت‌زدایی کرد.


«ویروس‌های ذهنی» [Virus of the mind : the new science of the meme] نوشته ریچارد برودی [Richard Brodie]


ویروس‌های آلوده‌کننده فرهنگ
برودی در مقدمه کتابش می‌نویسد: «در طول تاریخ ویروس‌های ذهنی همواره با ما بوده‌اند و پیوسته در حال تغییر و تکامل هستند. آن‌ها بخش‌های مسری و آلوده‌کننده فرهنگ هستند که به سرعت در میان جوامع گسترش یافته، افکار و زندگی‌ها را تغییر می‌دهند. ویروس‌های ذهنی دربرگیرنده همه‌چیز هستند. از نمونه‌های نسبتا بی‌زیان مانند عبارت‌های عامیانه و سطح پایین تا مواردی که زندگی انسان‌ها را به‌طور کامل از مسیر خارج می‌سازد. ویروس‌های ذهنی درست مانند ویروس کامپیوتری میکل‌آنژ که کامپیوترها را دارای دستورالعمل‌های خودویرانگری می‌کرد که داده‌های خود را از بین ببرند و خود را ویران کنند، می‌توانند ذهن ما را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که طوری بیندیشیم و رفتار کنیم تا زندگی خود را نابود سازیم... نکته اینجاست که انسان‌ها عقایدی را که مطلوب و دلخواه آن‌ها نیست، به سختی کسب می‌کنند. بخش پیچیده‌تر مسأله اینجاست که شما نمی‌توانید فورا متوجه شوید که آیا برنامه‌ریزی را که از یک ویروس ذهنی فرضی دریافت کردید، مضر است یا مفید. هنگامی که بیل گیتس، گرفتار ویروس بازی پوکر در هاروارد شد، آیا این ویروس مضر بود چون او را از درس می‌انداخت یا مفید بود چون او را وادار کرد از دانشگاه بیرون رود و نهایتا یک مولتی‌میلیاردر شود؟»

ما چگونه برنامه‌نویسی می‌شویم؟
چگونه افراد را با استفاده از «میم‌ها» و «اهرم‌های ژنتیکی» برنامه‌نویسی کنیم تا دقیقا همان کاری را که ما می‌خواهیم، انجام دهند. این جملات خلاصه‌ای از موضوع محوری فصل هشتم کتاب است. در بخشی از این فصل می‌خوانیم: «میم‌ها بدون اجازه وارد ذهن می‌شوند. آن‌ها بخشی از برنامه‌نویسی ذهنی ما شده و بدون اینکه حتی آگاه شویم، روی زندگی‌مان تأثیر می‌گذارند... ما به سه روش به میم‌های جدید آلوده می‌شویم: از طریق شایسته‌سازی یا تکرار، از طریق مکانیزمی که ما آن‌را ناسازگاری شناختی می‌نامیم، بهره گرفتن از اهرم‌های ژنتیکی به حالت «اسب تروی». برنامه‌ریزی شدن با میم‌های جدید، مانند گرفتن یک ویروس ذهنی کامل و بارور نیست، اما ویروس‌های ذهن از یک یا چند روش استفاده می‌کنند تا به ذهن ما هجوم بیاورند.»
 
نخستین چاپ کتاب «ویروس‌های ذهنی» در 350 صفحه با شمارگان چهار هزار نسخه به بهای 38 هزار تومان از سوی انتشارات ذهن زیبا به بازار نشر عرضه شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...