«نامه‌های عاشق و معشوق در دوره قاجار: مراسلات عاشق و معشوق ستمگر» به تصحیح و توضیح ندا مراد منتشر شد.

«نامه‌های عاشق و معشوق در دوره قاجار: مراسلات عاشق و معشوق ستمگر

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایسنا، در مقدمه مصحح می‌خوانیم: مراسلات عاشق، و معشوق ستمگر حاوی سی‌ویک نامه عاشقانه و سی‌ویک جواب این نامه‌ها در بیان احوال عاشق و معشوق و وقایع میان ایشان است که در آن عاشق اول از سوز دل خود در ابتدا به نثر و بعد به نظم سخن می‌گوید و بعد معشوق نیز به همان سبک جواب می‌دهد. در بخش «ابیات مناسب مقام» از سروده‌های بسیاری بهره برده تا به اثر عمق و تأثیر بیشتر بخشد. «مجرم» تخلص راقم سطور این تحریر است که در هیچ‌کدام از منابع و تذکره‌های این دوره مطلبی درباره او و مراسلات عاشق و معشوق نیامده‌اند. از این منظر، نام و نشان و تألیف او خالی از ابهام نیست و با اطلاعات موجود درباره احتمال ارتباط مذکور با مجرم یزدی، مجرم کشمیری و چند تن دیگر نمی‌توان اظهارنظر قطعی داد.

مراسلات عاشق، و معشوق ستمگر اثری غنایی و بیانگر حالات درونی نویسنده نامه‌ها است؛ مراسلاتی که از سوز دل عاشقش حکایت می‌کند و حتی عبارات و جملات خبری‌اش چنان لطیف، عاطفی و دل‌نشین است که هر شنونده‌ای را سر ذوق می‌آورد. در واقع، عاطفه ماده خام و اولیه این مراسلات است.

هرچند نویسنده، قالب نامه‌نگاری را برای اثر خود برگزیده است؛ اما با دیدی وسیع موضوعاتی ادبی، هنری، اخلاقی، اجتماعی و انسانی را به تصویر می‌کشد و ابعادی از روابط انسانی را بازگو می‌کند که پیوندی جدانشدنی با سرشت و طبیعت فرد و جامعه دارد و پرداخته جهان ذهنی‌اش است.
در مراسلات عاشق و معشوق، زمان، مکان، نام و نشان عاشق و معشوق مجهول و نامشخص است. نویسنده، شاید نام و نشانی از عاشق و معشوقی خاص مدنظر نداشته و قصد او از نوشتن این مراسلات شرح و وصف‌حال عشاق واقعی بوده است.
این نامه‌ها با زاویه دید اول‌شخص به رشته تحریر درآمده است.

نسخه خطی مراسلات عاشق و معشوق ستمگر، از مجموعه مراسلات ادبی - غنایی دوره قاجار است که سه نسخه‌ از آن با شماره بازیابی ۲۶۸۴/۱ در کتابخانه مجلس، ۲۳۳۲ در کتابخانه ملی و ۶۴۳ در کتابخانه طبسی موجود بود است. بنای تصحیح این کتاب بر متن حاضر از نسخه‌های موجود در ایران که در فهرستگان فنخا، ج ۲۹ ص ۴۹-۵۰ فهرست شده است و نسخه کتابخانه مجلس به شماره ۲۶۸۴/۱ که نسخه‌ای معتبر، خوش‌خوان، بدون افتادگی و کاستی در اوراق بود، با رمز «مج» [نسخه مجلس به تاریخ ۱۳۰۹ ق] اساس کار قرار گرفته است.

در تصحیح کتاب و مقابله نسخه‌ها به‌طور کلی مصحح از حدس و ذوق صرف، پرهیز و بیشتر به ضبط نسخه‌ها تکیه کرده است. ازاین‌رو اگر جایی در نسخه اساس، ضبط کلمه به ظنِ قریب‌به‌یقین نادرست تشخیص داده شد، صورت صحیح، از روی دو نسخه دیگر انتخاب، و در زمان ثبت اختلاف نُسخ، صحیح با اصحِ آن درج و ضبط نسخه مج در بخش نسخه‌بدل‌ها نقل شده است.
برای خواناتر کردن متن، رسم‌الخط مصوب فرهنگستان معیار قرار گرفته است. از این منظر بر مبنای دستورالعمل در رسم‌الخط نسخه مج تغییراتی اعمال شده است.»

«نامه‌های عاشق و معشوق در دوره قاجار» در ۳۱۵ صفحه با شمارگان ۳۳۰ نسخه و بهای ۲۴۰ هزار تومان توسط انتشارات مروارید راهی بازار کتاب شده است.

................ هر روز با کتاب ................

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...