رمان «شب‌های طاعون» [veba geceleri] جدیدترین اثر منتشر شده به قلم اورهان پاموک نویسنده برنده جایزه ادبی نوبل به فارسی ترجمه و منتشر شد. پاموک در این رمان داستان همه‌گیر شدن یک بیماری مهلک را روایت می‌کند و جهانی را خلق می‌کند که به گفته خودش از جهان امروز هم ترسناک‌تر است.

شب‌های طاعون» [veba geceleri]  اورهان پاموک

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، انتشار این رمان در زمان همه‌گیری ویروس کرونا و خلق دنیایی مشابه آنچه مردم جهان در دو سال اخیر تجربه کرده‌اند این شائبه را به وجود آورد که پاموک رمانش را در مدت همه‌گیری این ویروس نوشته اما او در مصاحبه‌ای گفته بود به مدت ۴۰ سال در مورد این رمان فکر می‌کرده و نوشتن آن را چهار سال قبل از شیوع ویروس کرونا آغاز کرده است. پاموک همچنین در مورد شباهت‌ها و تفاوت‌های داستان رمانش با دنیای این روزها گفته جهان رمان او از جهان امروز ترسناک‌تر است.

آنطور که در توضیح این رمان آمده داستان «شب‌های طاعون» در سال ۱۹۰۱ میلادی و در بیست و نهمین ولایت امپراتوری رو به زوال عثمانی، در جزیره مینگر، می‌گذرد؛ جزیره‌ای که ناگهان طاعون در آن شایع می‌شود. پادشاه عبدالحمید برای جلوگیری از شیوع طاعون از مینگر به اروپا، سربازرس بهداشت و سلامت، بونکوفسکی پاشا، و پس از او دکتر نوری جوان ولی با تجربه را که به تازگی با برادرزاده پادشاه، پاکیزه سلطان، ازدواج کرده، به جزیره می‌فرستد.

پاکیزه سلطان دختر پادشاه قبلی، مراد پنجم، است و کل زندگی‌اش را در کاخ زندانی بوده؛ او به همراه پدر و خواهران و برادر و زنان حرمسرا، برای اولین بار از کاخ بیرون می‌آید و به همراه همسرش به مینگر می‌رود. در جزیره، سرگرد جوان و میهن‌پرستی به نام کامیل که عاشق دختری به نام زینب است، با والی جزیره، سامی پاشا، و دکتر نوری برای مبارزه با طاعون، سنت‌های غلط، خانقاه‌های عصیانگر، تندروهای مذهبی و آنانی که قدرت علم و ضرورت قرنطینه را باور ندارند، هم‌پیمان می‌شود. شب‌های طاعون حکایت عشق و دلدادگی، کوشش و مبارزه، امیدواری و ناامیدی، میهن‌پرستی و تلاش برای زنده ماندن در تاریک‌ترین روزهای مینگر است.

پاموک نخستین نویسنده از کشور ترکیه است که موفق شده جایزه ادبی نوبل را از آنِ خود کند؛ نویسنده‌ای که در سال ۱۹۵۲، در شهر استانبول به دنیا آمد، در جوانی به اصرار خانواده‌اش در رشته معماری تحصیل کرد؛ اما در ۲۲ سالگی به سمت علاقه واقعی خود یعنی نوشتن رفت و در دانشگاه استانبول روزنامه‌نگاری خواند، هر چند در این حوزه فعالیت حرفه‌ای نداشت.

نخستین رمان او که با عنوان «آقای جودت و پسران» زمانی به چاپ رسید که پاموک ۳۰ ساله بود. یک سال بعد از این اتفاق، یعنی در سال ۱۹۸۳، پاموک با نخستین رمانش توانست برنده جایزه ادبی اورهان کمال شود و نام خود را در میان نویسندگان ترکیه مطرح سازد.

«خانه خاموش» ۱۹۸۳، «قلعه سفید» ۱۹۸۵، «کتاب سیاه» ۱۹۹۰، «چهره پنهان» ۱۹۹۲، «زندگی نو» ۱۹۹۴، «نام من سرخ» ۱۹۹۸، «رنگ‌های دیگر» ۱۹۹۹، «برف» ۲۰۰۲، «استانبول: شهر و خاطره‌ها» ۲۰۰۳، «چمدان پدرم» ۲۰۰۷، «موزه معصومیت» ۲۰۰۸، «چشم‌اندازها» ۲۰۱۰، «با و بی‌تکلف» ۲۰۱۱، «داستان افتادن من از داستانم» ۲۰۱۳، «چیز غریبی در سرم» ۲۰۱۴ و «مو قرمز» ۲۰۱۶ آثاری هستند که بعد از «آقای جودت» به قلم پاموک منتشر شده‌اند.

در بخشی از رمان «شب‌های طاعون» آمده است:
«بونکوفسکی‌پاشا در عرض شش هفته جلوی همه‌گیری ویروس طاعون را در ازمیر گرفت که بزرگ‌ترین بندر مدیترانه شرقی بود. این کار با در خانه ماندن مردم، گوش دادن به مقررات و پذیرفتن ممنوعیت‌ها و همکاری شهرداری و پلیس در کشتن موش‌ها عملی شده بود. تمام شهر را گندزدایی کرده بودند. نه‌تنها روزنامه‌های آهنگ و آمالتیا در ازمیر یا ترجمان حقیقت و اقدام در استانبول، بلکه روزنامه‌های فرانسوی و انگلیسی که سرایت کردن طاعون را از بندری به بندر دیگر دنبال می‌کردند ستون‌های خود را به مطالبی دربارۀ موفقیت دولت عثمانی در اجرای قرنطینه اختصاص داده بودند. بونکوفسکی‌پاشای زادۀ استانبول با اصالتی لهستانی در جوامع اروپایی چهره‌ای شناخته‌شده و معتبر بود. پس از مرگ هفده نفر در ازمیر توانسته بود طاعون را ریشه‎کن کند و بندرها، اسکله‌ها، گمرک‌ها، دکان‌ها، بازارها و مدارس بازگشایی شده بودند.»

«شب‌های طاعون» اثر اورهان پاموک با ترجمه ایلناز حقوقی در ۶۶۴ صفحه و به قیمت ۱۷۵ هزار تومان از سوی انتشارات نگاه راهی بازار کتاب شده است.
 

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...