کتاب «تجزیه و تحلیل بحران در بورس اوراق بهادار»  [Market panic : wild gyrations, risks, and opportunities in stock markets] به قلم استفن واینز [Stephen Vines] به خوبی تحلیلی جامع از پدیده وحشت و هراس در بورس اوراق بهادار را فراهم کرده است.



به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، بازارهای سهام تحت تاثیر شرایط رکورد اقتصادی و حوادث و اتفاقات غیر منتظره دچار آشفتگی و سراسیمگی می‌شوند. درک رفتار سرمایه‌گذاران در شرایط آشفتگی و هراس از موضوعات جالب و مورد علاقه فعالان و مشارکت‌کنندگان بازار سرمایه است.

این کتاب درباره آشفتگی‌های بازار سرمایه در کشورهای صنعتی است، اما در ایران هم چنین وضعی به دفعات مشاهده شده است و اگرچه تفاوت‌های زیادی در زیرساختارهای ایران و کشورهای صنعتی وجود دارد ولی رفتار و واکنش افراد از الگوهای نسبتا مشابهی پیروی می‌کند. در این کتاب تمامی تحلیل‌ها با توجه به رخدادهای تمامی بورس‌های جهانی اعم از آمریکا، اروپا و آسیا است. به اعتقاد نویسنده بحران و آشفتگی‌های بازار سهام همواره در جریان است و هر دوره آرامش، توفانی جدید را نوید می‌دهد.

این کتاب با این تلاش نوشته شده که معنای این آشفتگی‌ها را در زمان وقوعشان، قابل فهم کند. همواره بازارهای سهام تحت‌تاثیر شرایط رکود اقتصادی و حوادث و اتفاقات غیر منتظره همانند حملات ۱۱ سپتامبر دچار آشفتگی و سراسیمگی می‌شوند. این رویدادها و حوادث در طول زمان بیشتر شده و دفعات آشفتگی و هراس در بازارها افزایش یافته است. لذا درک رفتار سرمایه‌گذاران در شرایط آشفتگی و هراس از موضوعات جالب و مورد علاقه فعالان و مشارکت‌کنندگان بازار سرمایه است. ما در ایران شرایط مشابهی را به دفعات تجربه کرده‌ایم و اگرچه تفاوت‌های زیادی در ریز ساختارهای ما و دنیای پیشرفته وجود دارد، ولی رفتار و واکنش افراد از الگوهای نسبتا مشابهی پیروی می‌کند.

چرا بازار ژاپن از آمریکا فراتر رفت؟
در قسمت‌هایی از کتاب به ژاپن به عنوان یک اقتصاد نوظهور پرداخته و عنوان می‌کند: «در دهه پایانی قرن بیستم، وقتی بازارها در ایالت متحده و اروپا در رونق بودند، سقوط به جدیدترین بازارها نقل مکان کرد. ذات نوسان و سقوط‌پذیری بازارهای قرن 19 در کشورهای به سرعت در حال صنعتی شدن غرب و شمال، اکنون یک مشخصه از کشورهای در حال صنعتی شدن شرق و جنوب است که در گروه عمومی بازارهای نوظهور می‌گنجد. با این حال، بازار ژاپن خیلی بزرگ‌تر از آن است که به عنوان بازار نوظهور توصیف شود. در واقع در طی دوران اوج رونق ژاپن در دهه 1980، ارزش بازار توکیو از بازار نیویورک فراتر رفت. با وجود این، بازار سهام ژاپن (مثل بازارهای توکیو و اُزاکا) نسبت به اروپا و آمریکا جدیدتر هستند.

صحبت‌های زیادی شده است که چطور ژاپن خیلی زود بر دنیا حاکم شد. این نظر توسط کتاب مشهور ازرا وگل به نام ژاپن به عنوان شماره یک به طور فشرده بیان شد. این کتاب در سال 1979 چاپ شد که با استقبال زیاد در ژاپن و بی‌میلی در نقاط دیگر روبه‌رو شد.

کشورهای صنعتی از خودمتشکر
به اعتقاد نویسنده نگاه دقیق به وضعیت بازارها در سرمایه‌گذاری عموم مردم در نظر گرفته نمی‌شود. رشد سریع بازارهای سهام در همه جای دنیا به عنوان عنصر مهمی از مدرنیته و توسعه دیده شده است. کشورهای در حال صنعتی شدن از خودمتشکر نمی‌خواهند از بازار سهام بی‌نصیب باشند. این مورد بیشتر مربوط به کشورهای مدعی کمونیست مثل چین و کشورهایی است که دولت نقش مهمی در اقتصاد بازی می‌کند مثل هند، در کنار حکومت‌هایی که بیشتر اعتراف می‌کنند سرمایه‌داری هستند که در آسیا و در دیگر مناطق را شامل می‌شود.

دولت‌ها علاقه دارند بر تعهدشان به سرمایه‌داری به وسیله ایجاد بازارهای سهام و نیز دنبال کردن سیاست‌های آزادسازی بازار مالی که تمجید و تحسین سخاوتمندانه‌ای را از سازمان‌های توسعه‌یافته نظیر بانک جهانی دریافت می‌کنند، تاکید کنند. مطالعه بانک جهانی که در سال 1995 منتشر شد مثالی برای توسعه بازارهای سهام را نشان می‌دهد. این تحقیق می‌گوید: تشویق و حمایت یک بورس اوراق بهادار از آوردن سرمایه جدید برای یک اقتصاد ملی موثرتر است.

بازارهای جدید، نوسان جدید
به اعتقاد نویسنده کتاب، مشخصه اصلی این بازارهای جدید یا نوظهور در رفتار افراطی‌شان است. رابرت شیلر نگاهی به بزرگ‌ترین ریزش‌ها و صعودهای یک ساله در بازارهای سهام در سراسر دنیا داشته و دریافته است که تماشایی‌ترین صعود در بازار سهام فیلیپین بین دسامبر 1985 و دسامبر 1986 اتفاق افتاده وقتی سود عجیب 683 درصدی را ثبت کرده است.

آمادگی برای وحشت بازار و فرصت سود بردن از آن، انواع وحشت‌ها، چرخه وحشت، دوران وحشت‌های جدید، معامله‌گر و مدیر صندوق، روان‌شناسی هراس، آیا تنوع باعث محافظت از نوسانات بازار می‌شود؟، آیا بازار همیشه درست می‌گوید؟ و فرصت عناوین فصل‌های این کتاب است.

کتاب «تجزیه و تحلیل بحران در بورس اوراق بهادار» نوشته استفن واینز ترجمه مجتبی شهبازی و مریم کشمیری با مقدمه علی رحمانی در 291 صفحه به بهای 50 هزار تومان از سوی نشر دنیای اقتصاد منتشر شده است.