پول، وسیله‌ای برای آزادی انتخاب | مرور


کتاب «هُل اول» یک راهنمای کاربردی و مرحله‌وار برای ساختن یک زندگی مالی موفق است. صادق الحسینی در این کتاب با بهره‌گیری از یک استعاره ساده و عمیق- نحوه یادگیری دوچرخه‌سواری- توضیح می‌دهد که چطور هر کسی در مسیر مالی خود نیازمند یک هُل اول است.

خلاصه هل اول صادق الحسینی

این همان نیرویی است که به فرد نحوه شروع را می‌آموزد و به اون این جسارت را می‌دهد تا بدون زمین خوردن‌های پی‌درپی، وارد مسیر مالی درست در زندگی خود شود. همه ما در زندگی خود به یک هُل اول احتیاج داریم تا مسیر درست را آغاز کنیم و در نهایت اوج بگیریم.

محور اصلی و بنیادین این کتاب این است که پول هیچ‌گاه هدف نهایی برای زندگی نیست؛ بلکه تنها وسیله‌ای برای دست‌یابی به آزادی انتخاب است و این آزادی به ما اجازه می‌دهد که در زندگی به‌جای اسارت در محدودیت‌های مالی به روابط انسانی، جامعه، خانواده و … بپردازیم.

نویسنده در این کتاب بیان می‌کند که اگر بُعد مالی در زندگی ما انسان‌ها به‌درستی ساخته نشود بر ابعاد دیگر زندگی نیز تاثیر می‌گذارد و گاها می‌تواند آن‌ها را دچار بحران کند.

این کتاب با بیان شش گام طلایی آغاز می‌شود: پذیرش ضعف‌های مالی، مسؤولیت‌پذیری فردی، شناسایی نقاط ضعف و رفع این ضعف‌ها، بهره‌گیری از مشاوران مالی و در نهایت ارزیابی مدام مسیر. این گام‌ها همگی ورودی برای رسیدن به مدلی است که نویسنده آن را «خانه‌های مالی» می‌نماید. او رشد و بلوغ مالی انسان را در شش خانه ترسیم می‌کند.

از خانه اول که به بی‌خانمانی و شروع است و فرد باید به هر شکل ممکن کار و مهارت‌آموزی را آغاز کند، تا خانه دوم که استقلال مالی از خانواده شکل می‌گیرد، و خانه سوم که سرزندگی مالی و امکان تجربه تفریح به زندگی وارد زندگی انسان می‌شود.

سپس فرد به خانه چهارم یعنی امنیت و آرامش مالی می‌رسد؛ جایی‌که حتی برای حوادث غیرمترقبه نیز پشتوانه‌ای دارد. عبور از این مراحل سرانجام به آزادی مالی ختم می‌شود، جایی‌که درآمد ناشی از سرمایه‌گذاری، هزینه‌های زندگی انسان را پوشش می‌دهد و شغل دیگر اجبار نیست، بلکه انتخابی آزادانه است. و مقصد نهایی رستگاری مالی است؛ جایی‌که فرد علاوه‌بر تامین نیازهای خود، می‌تواند آرزوهای بزرگش را نیز محقق می‌کند و حتی می‌تواند به کارهای خیر و عام‌المنفعه بپردازد.

در این مسیر چهارچرخ اصلی حرکت یعنی سرمایه‌گذاری درست، پس‌انداز اصولی، افزایش درآمد از طریق شغلی که با علاقه همراه است و کنترل هزینه‌ها نقش حیاتی دارند. نویسنده در این کتاب همچنین بر اهمیت مهارت‌های نرم و توانایی‌های فردی نیز تأکید ویژه دارد.

مهارت‌هایی مانند نوشتن، استدلال، درست صحبت کردن، کار تیمی، مدیریت زمان و آشنایی با فناوری و دانش پایه مالی اقتصادی از نگاه او ابزارهایی هستند که هر فرد برای پیشرفت در دنیای پیچیده و پرسرعت امروز به آن نیازمند است. در کنار این مورد شبکه‌سازی و ارتباط مؤثر با افراد نیز از کلیدهای موفقیت‌های مالی محسوب می‌شود.

کتاب همچنین با تکیه بر یافته‌های اقتصاد رفتاری، به دام و تله‌های رایج نیز می‌پردازد. درگیر شدن در اثر ارابه‌ای، عادت در مصرف و دشواری کاهش آن‌که به «اثر چرخ دنده‌ای» مشهور است، نبود خودکنترلی در هنگام خرید وتوهم اعتماد به نفس ناشی از آموزش‌های سطحی به‌عنوان نمونه‌هایی از این تله‌ها هستند.

نویسنده برای مقابله به این چالش‌ها راهکارهایی از جمله: محدود کردن ابزار خرید، پرهیز از موقعیت‌ها پرخطر و بازنگری مداوم باورها و عادت را پیشنهاد می‌کند که می‌توان از این موارد برای کنترل و مقابله با این چالش‌ها بهره برد.

یکی از نقاط قوت این کتاب توجه ویژه به واقعیت‌های اقتصاد ایران است. نویسنده در این کتاب توضیح می‌دهد که چرا اقتصاد ایران گرفتار تورم مزمن و دو رقمی است و نقش کسری بودجه دولت و ناترازی بانک‌ها را در رشد بی‌رویه نقدینگی و در نتیجه افزایش دائمی قیمت‌ها را تحلیل می‌کند. او یادآور می‌شود که در چنین شرایطی تنها کسانی می‌توانند از فشارهای اقتصادی جان سالم به در ببرند که هوشیار، آگاه و در سرمایه‌گذاری منعطف باشند.

در نهایت، پیام اصلی کتاب این است که برای داشتن یک زندگی مالی سالم باید از همان ابتدا مسیر را درست انتخاب کرد و اثر هُل اول را جدی گرفت. پول باید به حدی در زندگی ما انسان‌ها حضور داشته باشد که دیگر دغدغه آن مانع لذت بردن از ابعاد دیگر زندگی نشود. آزادی مالی مقصد واقعی است؛ جایی‌که افراد می‌توانند بدون محدودیت مالی، آزادانه انتخاب کنند و زندگی‌شان را به عمق بیشتری برسانند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...