بیتا ناصر | ایبنا


مریم نفیسی راد که پیش از این سابقه ترجمه عناوین مختلفی را در کارنامه دارد، اخیرا کتابی را با نام «جرئت رویاپردازی» [من یجرؤ علی‌الحلم: کیف حول محمدبن راشد حلمه الی حقیقه] ترجمه و از سوی نشر نسل نواندیش روانه بازار کتاب کرده است. این کتاب در سه فصل با نام‌های «راز در شگفتی است»، «مردی که تقدیرش رهبری است» و «باغ خیال‌پردازی» به روند شکل‌گیری دُبی [دوبی] در امارات متحده عربی و تبدیل شدن این منطقه کویری به یکی از مهمترین مراکز تجاری و توریستی جهان اشاره دارد که به زعم نگارنده کتاب، «جرئت» و «رویاپردازی» شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، نخست‌وزیر و نایب رئیس امارات متحده عربی، در تحقق آن، نقشی اساسی داشته است. آنچه در ادامه می‌خوانید، مشروح مصاحبه با مترجم این کتاب است.

کتاب «جرئت رویاپردازی» با عنوان تکمیلی «چگونه محمد بن راشد رویایش را تحقق بخشید؟» نوشته رائد برقاوی، با ترجمه شما و از سوی انتشارات نسل نواندیش به چاپ رسیده است. ابتدا درباره محمد بن راشد و ویژگی‌های شخصیتی «معمار دبی نوین» بگویید.
شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، نخست‌وزیر (رئیس مجلس وزیران) و نایب رئیس امارات متحده عربی و همچنین حاکم دبی است. از او به عنوان «معمار دبی نوین» یاد می‌شود. خاندان آل مکتوم از نظر تبار به قبیله البوفلاسه که به نوبه خود یکی از شاخه‌های بنی‌یاس به شمار می‌رود، برمی‌گردد. سرنوست دبی کنونی با آغاز حکوت شیخ مکتوم بن بطی (۱۸۳۳) رقم خورد. شیخ مکتوم بن بطی در سال ۱۸۵۲ درگذشت، او در منطقه از احترام زیادی برخوردار بود و نقش فعالی در آنچه در آن زمان به عنوان ساحل المتصالح شناخته می‌شد، ایفا کرد. برادرش شیخ سعید بن بطی، پس از او زمامدار شد که در تاسیس اتحادیه دبی، ابوظبی و ام‌القیوین برای مقابله با خطرات احتمالی مشارکت داشت، و شیخ حشر بن مکتوم که در سال ۱۸۵۹ حکم‌رانی را به دست گرفت به قدرت، عدالت و پایبندی به معاهداتی که با انگلیس‌ها امضا کرد مشهور بود. سپس شیخ مکتوم بن حشر ۱۸۹۴ قدرت را در بی به دست گرفت، دوران او شاهد گرایش به سوی گشایش اقتصادی و لغو مالیات‌ها بود. و در این دوران دبی شاهد مهاجرت افراد و صاحبان پول بود و آنگاه دبی شروع به تثبیت موقعیت خود به عنوان یک مرکز تجاری قابل توجه در منطقه کرد.

در سال ۱۹۱۲ شیخ سعید بن مکتوم حکومت دبی را به مدت تقریبا نیم‌قرن به دست گرفت که در این دوران سلطنت وی، دبی در بازارها و زیرساخت‌های خود وارد دوران مدرن شد. دوران سلطنت او شاهد بحران جهانی مروارید بود، از این رو او روی تنوع بخشیدن به منابع اقتصادی کار کرد و بنابراین بازارهای دبی رونق گرفتند و جمعیت آن سه برابر شد. از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۹۰، شیخ راشد بن سعید حکومت را به دست گرفت که در این‌سال‌ها، ویژگی‌های دبی فعلی شروع به شکل‌گیری کرد؛ مانند بیمارستان آل مکتوم اولین بیمارستان مدرن و نوین در دبی، پل آل مکتوم و فرودگاه دبی و بندر جبل علی. در سال‌های ۱۹۹۰ الی ۲۰۰۶ با حکومت شیخ مکتوم بن راشد شاهد تقویت زیرساخت‌های دبی از جمله احداث شبکه‌ای از جاده‌ها، پارک‌ها، باغ‌ها و کتابخانه‌های عمومی و پروژه‌های خیریه هستیم. و همچنین احداث مدارس در کشورهای فقیر. در این سال‌ها شاهد اهتمام مضاعفِ شیخ به آموزش و پرورش و قانون هستیم. شیخ محمد بن راشد بر میراثی دویست ساله، سرمایه‌گذاری کرد و چیزهای زیادی به آن افزود. این اقدامات که ما را به یکی از کلیدهای شخصیت او نزدیک می‌کند که مربوط به تاثیرپذیری از اعضای خانواده است. شیخ محمد در کودکی پدربزرگش، شیخ سعید بن مکتوم را دید و با پدر حوادث سرنوشت‌ساز بسیاری را در تاریخ امارات و منطقه زیست که بارزترین آن‌ها تاسیس اتحادیه بود و به عنوان حامی و پشتیبان برادرش، شیخ مکتوم بن راشد، کنارش ایستاد.

در زندگی‌نامه شیخ محمد، سایه‌ای از همه این‌ها، علاوه‌بر ویژگی‌های دیگری که به شخصیتش افزوده شده است دیده می‌شود و به واسطه قدرت و عزمش برای دستیابی به دستاوردها و موفقیت، باعث امیدوارشدن جوانان می‌شوند. او در دوران جوانی با سیاست عجین شد و در خارج از کشور تحصیل کرد.

درباره رویکرد نویسنده و آنچه مخاطب در خوانش اثر با آن مواجه خواهد بود، توضیح دهید.
نویسنده در خلال یک مقدمه که در آن به پرتاب کاوشگر امید می‌پردازد و توضیحاتی درباره شخصیت رویاپرداز و پرجرئت شیخ محمد می‌دهد و در سه فصل و ۲۰ بخش به بررسی تجربه خود از همراهی و مطالعه شیوه زمام‌داری محمد بن راشد، حاکم دبی، می‌پردازد وی همچنین کوشیده شخصیت پرجرئت و رویاپرداز محمد بن راشد را از منظر روانشناسی و جامعه‌شناسی تحلیل کند و در خلال بررسی این واقعیت که دبی تنها در چند دهه به یکی از شهرهای تراز اول جهان تبدیل شده است، پاسخ کاملی با رویکردهای اقتصادی، تاریخی، علمی، فلسفی و... به این پرسش بدهد که چگونه محمد بن راشد از مدت‌ها پیش، تحقق یافتن رویاها را در یک محیط عربی ممکن کرد.

محمد بن راشد علاوه بر سیاست در زمینه‌های ورزشی و فرهنگی نیز فعال است، به‌طوری که از او به عنوان یکی از شاعران شناخته شده عرب یاد می‌شود. از این منظر جایگاه او را در فرهنگ و ادبیات عرب چطور ارزیابی می‌کنید؟ به نظر شما علایق شخصی‌ و شخصیت فردی او چه نقشی در تحقق رویاهایش ایفا می‌کند؟
همان‌طور که رائد برقاوی در کتاب به علاقه شیخ محمد به سوارکاری و کسب مقام اول اشاره کرد، این‌گونه برداشت می‌شود که این روحیه سالم ورزشکاری و رقابت سالم، باعث شده وی در حکومت هم روحیه خود را حفظ کند و روز‌به‌روز سبقت بیشتری از کشورهای منطقه بگیرد و به طور سالم رقابت کند؛ زیرا وی معتقد است موفقیت از آن بهترین می‌شود؛ کما اینکه در کتاب به پروژه احداث شهررسانه‌ای در دو کشور اردن و مصر می‌شود اما در نهایت هر رسانه‌ای دبی بهترین انتخاب می‌شود، زیرا از دهه‌ها پیش شیخ محمد پیش‌بینی کرده بود که رسانه و اینترنت باهم ادغام شده‌اند. شیخ محمد پیش‌تر سه کتاب چشم‌انداز من، داستان من و شعله‌هایی از فکر را منتشر کرده و در شعر هم قلم‌فرسایی کرده و اشعار زیبایی با مضمون وطن، خانواده و عشق و... سروده.

رائد برقاوی از روزنامه‌نگاران تاثیرگذار عرب‌زبان به شمار می‌آید و از سال ۲۰۱۴ به عنوان سردبیر اجرایی روزنامه الخلیج فعالیت دارد. او همچنین یکی از ۱۰۰ چهره تاثیرگذار مجله عربی بیزینس به شمار می‌آید. با توجه به پیشینه و سابقه فعالیت‌های برقاوی چه تاثیری بر مسائلی که در کتاب به آنها پرداخته شده است، دارد؟
همان‌طور که اشاره کردید رائد برقاوی شخصیت برجسته‌ای به شمار می‌رود. وی در خانواده‌ای فلسطینی دیده به جهان گشود و سپس به کشور همسایه، سوریه مهاجرت کردند در سوریه او شاهد بود که بین مهاجران و شهروندان تفاوتی نمی‌گذارند و همگی از فرصت‌های برابر برخوردارند. سپس تحصیلات خود‌ در رشته اقتصاد و روزنامه‌نگاری را در رومانی به پایان رساند و دعوت به همکاری به امارات شد. او در کتابش به تفصیل اشاره می‌کند که امارات هم مانند سوریه هرگز به افراد تفاوتی قائل نمی‌شود و بلکه قدردان تنوع است. برقاوی ۳۶ سال در امارات زندگی می‌کرده و از نزدیک شاهد اهتمام‌ورزیدن شیخ محمد به امور است. او به قضیه ودیمه اشاره کرده که چقدر شیخ محمد را رنجانده و از آن پس دیگر شاهد چنین اتفاق دهشتناکی نبوده‌اند. شیخ محمد به مقام و منزلت زن بسیار اهمیت داده و یتیمان را گرامی داشته. در صبح روز هشتم نوامبر ۱۹۹۹رائد برقاوی تماس تلفنی‌ای دریافت کرد که به مهمانی ناهار در مجلس شیخ محمد در کاخ زعبیل دعوت شد. این اولین دیدار چهره به چهره رائد برقاوی با شیخ محمد بود. پس از این دیدار، شیخ محمد درباره دیدگاه خود پیرامون رسانه با رائد برقاوی صحبت می‌کند. رائد برقاوی همیشه سوالات خود را از دیدگاه اقتصادی با شیخ محمد مطرح کرده و همیشه از هوش و ذکاوت شیخ در پاسخ‌های علمی و به دور از کلیشه شیخ شگفت‌زده ‌شده است.

چه شد که این کتاب را برای ترجمه انتخاب کرده‌اید؟ از مراحل ترجمه و انتشار آن بگوئید؟
کتاب «جرئت رویاپردازی» اواخر اسفند ۱۴۰۰ در امارات منتشر شد. در همان‌زمان دکتر علی‌پور گرامی، ریاست انتشارات نسل نواندیش با من تماس گرفته و پیشنهاد ترجمه این کتاب را داد. سپس تشویق‌های دکتر رئوف گرامی هم مزید بر علت شد تا کتاب هرچه سریع‌تر ترجمه بشود. من خودم با خواندن کتاب و ترجمه آن بسیار آموختم و از آن وقت می‌کوشم آموخته‌هایم را زندگی‌ام پیاده کنم به این امید که قطره‌قطره جمع گردد وانگهی دریا شود و روزی ما هم بتوانیم در کشور خودمان با آرامش و آسایش و پیشرفت روزافزون زندگی کنیم.

به نظر شما مخاطبان «جرئت رویاپردازی» چه اقشاری را شامل می‌شود؟
در مقدمه کتاب جرئت رویاپردازی، کمال رئوف؛ وکیل پایه یک دادگستری، مدرس دانشگاه پیام نور، رئیس و مدرس مدرسه عالی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی و دادستان انتظامی سابق وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه اذعان می‌کند که خواندن این کتاب برای تمام دانش‌آموزان، دانشجویان، استادان دانشگاه، معلمان، کسبه و تجار، مدیران و مربیان، صاحب‌منصبان و وزرا، وکلا و قضات دادگستری و حتی نمایندگان مجلس و مشاوران دلسوز کشور، بسیار ضروری است تا بدانند چگونه می‌توان با نگرشی مثب به حوادث سخت و دشواری‌های زندگی در منطقه‌ای حساس و خطرناک و دارای موقعیت ناملایم و خشن جغرافیایی نگریست و سوار بر بال فرشته رویا شد و بااتکا به قدرت لایزال الهی و تاسی از شعائر پرمغز اسلامی، ناممکن‌ها را ممکن کرد و در دل کویری لم‌یزرع، بهشتی زیبا به وجود آورد تا سالانه میلیون‌ها انسان به آن جذب شوند و موجبات رشد اقتصادی و توسعه پایدار کشور را فراهم سازند.

ترجمه در حوزه سیاست و مدیریت چه چالش‌هایی به همراه دارد و اینکه خبری در حوزه تالیف و ترجمه برای مخاطبانتان دارید؟
ترجمه در این حوزه، در کنار ترجمه معنایی و روان و قابل فهم برای عموم، تسلط بر لغات تخصصی و مطالعه بسیاری می‌طلبد. به لطف خداوند، به زودی کتاب باورش کنید، چگونه می‌توان از فردی که او را دست‌کم می‌گیرند به فردی توقف‌ناپذیر اثر جیمی کرن لیما، یکی از ثروتمندترین زنان خودساخته آمریکا که موسس شرکت آرایشی ایت‌کازمتیک بوده و در سال ۲۰۱۷ شرکت خود را با قیمت یک میلیارد و دویست میلیون دلار به لورئال فروخت، و در لیست فوربز قرار گرفت، منتشر می‌شود. در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ من بیشتر بر روی ترجمه آثار تمرکز کردم که این امر موجب شد تا رمانی بسیار درخشان از برنده بوکر عربی در سال ۲۰۱۵، شکری المبخوت از زبان عربی ترجمه کنم و همچنین کتاب حقوقتان را بدانید و آنها را مطالبه کنید از آنجلینا جولی و سازمان عفو بین‌الملل از زبان انگلیسی و کتاب سرزمین پرتقال‌های غمگین از غسان کنفانی از زبان عربی و کتاب تیزذهن بمانید از دکتر سانجی گوپتا از زبان انگلیسی و کتابی از هکتور گارسیا و فرانچسک میرالس از زبان انگلیسی ترجمه کردم که در حال گذراندن مراحل مجوز و انتشار هستند.

درباره تالیف هم در حال تحقیق برای یک رمان علمی‌تخیلی هستم درباره زنی به نام میم است که دکترای هوش مصنوعی دارد که شکست عشقی‌ای که در قبل خورده او را نسبت به زندگی دلسرد کرده، در این‌زمان او که مدیراجرایی شرکتی به نام الفارماکم تک است، محصول نهایی را به در خانه‌اش می‌فرستند و با دیدن محصول دچار بحران هویت می‌شود. در همین‌حین او با شیمی‌فیزیکدان جوانی به نام خانم نون آشنا می‌شود که او هم با مشکلاتی در زندگی‌اش درگیر است اما با روحیه بسیار قوی دارد بر پروژه‌ای کار می‌کند که می‌خواهد میم برنامه‌نویسی‌هایش را به عهده بگیرد زیرا معتقد است می‌تواند با این پروژه جایزه نوبل فیزیک و شیمی را بگیرند. در این بین زندگی این دو زن، با هم تلاقی می‌کند و ماجراهای دلهره‌آور و هیجان‌انگیزی اتفاق می‌افتد.

^{_{................}} هر روز با کتاب ^{_{...............}}