کتاب «پژوهش در زبان و رسانه‌های اجتماعی» راهنمای ساده‌ای است که به دانشجویان و دیگر علاقه‌مندان کمک می‌کند که زبانی را مطالعه کنند که افراد در هنگام برقراری ارتباط در رسانه‌های اجتماعی به کار می‌برند.



به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «پژوهش در زبان و رسانه‌های اجتماعی» که چند پژوهشگر مطرح بین‌المللی در زمینه رسانه‌های اجتماعی با نام‌های روث پیج، دیوید بارتون، یوهان دابلیو آنگر، میشل زاپاویگنا آن را پدید آورده‌اند و انتشارات نویسه پارسی با ترجمه آذین شهریاری‌فرد و ویراستاری محمدحسن ترابی به تازگی منتشرش کرده است، راهنمای ساده‌ای است که به دانشجویان و دیگر علاقه‌مندان کمک می‌کند که زبانی را مطالعه کنند که افراد در هنگام برقراری ارتباط در رسانه‌های اجتماعی به کار می‌برند.

رسانه‌های اجتماعی به‌ سرعت در حال تبدیل شدن به حوزه‌ای کلیدی در تحقیقات زبانی هستند. این کتاب درباره چگونگی مطالعه زبان در بافت رسانه‌های اجتماعی به رشته تحریر درآمده است. پلتفرم‌هایی که مادر رسانه‌های اجتماعی شناخته می‌شوند، سایت‌ها و سرویس‌هایی هستند که امروزه کاملا شناخته شده‌اند و در مقیاس بین‌المللی به کار می‌روند. سایت شبکه اجتماعی فیس‌بوک، سایت خرده‌وبلاگ‌نویسی توییتر، سایت اشتراک‌گذاری ویدیو در یوتیوب و سایت مشارکتی ویکی‌پدیا نمونه‌هایی از این پلتفرم‌ها هستند.

همچنین ژانرهای رسانه‌های اجتماعی مانند وبلاگ‌ها، تالارهای گفتگو و چت که در بسیاری از سایت‌های مختلف در حال رشد هستند از دیگر رسانه‌های اجتماعی تولیدکننده محتوا در سطح فضای مجازی محسوب می‌شوند. این‌ها و دیگر اشکال رسانه‌های اجتماعی بافت‌هایی را فراهم می‌کنند که مردم از طریق آنها با ارسال پیام، به اشتراک‌گذاری اطلاعات و بارگذاری تصاویر و ویدئو با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. نویسندگان این کتاب، تمرکز خود را بر بررسی زبان مورد استفاده کاربران شبکه‌های اجتماعی بر تعامل و برقراری ارتباط با یکدیگر در سطح فضای مجازی گذاشته‌اند و بر یکی از رسانه‌های اجتماعی‌ای که نام برخی از آن‌ها در بالا ذکر شد به طور مشخص تکیه نکرده‌اند.

دو فصل اول کتاب با نام‌های «رسانه اجتماعی چیست؟» و «یک زبان‌شناس ممکن است درباره رسانه‌های اجتماعی چه بگوید؟»، فصول مقدماتی این اثر محسوب می‌شوند و بر دو حوزه‌ای که قرار است موضوعات محوری این پژوهش باشند تکیه دارند: رسانه‌های اجتماعی و زبان. گرچه هر دو اصطلاح رسانه‌های اجتماعی و زبان آشنا هستند؛ اما این دو حوزه، پدیده‌های متنوعی را پوشش می‌دهند و پژوهشگران این واژگان را به صورت‌های مختلف و با تعریف‌های مختلفی به کار می‌برند. در این دو فصل هردوی این اصطلاحات تعریف شده و برخی از رویکردهای معروف‌تر مورد استفاده برای تحلیل انواع رسانه‌های اجتماعی و ژانرهای مختلف زبان و کاربرد زبان بیان شده است.

فصل سوم با عنوان «پژوهش به چه معناست» به بیان مفهوم پژوهش می‌پردازد و برخی گزینه‌های بنیادی را معرفی می‌کند که پژوهشگر باید در ابتدای پژوهش به آن‌ها فکر کند. شناسایی کانون و پرسش‌های پژوهش و طرح روش‌ها و رویکردهای مختلفی که برای گردآوری و تحلیل داده‌ها به کار می‌روند در این فصل مورد توجه قرار گرفته است.

فصل چهارم که «اخلاق پژوهش اینترنتی چیست؟» نام گرفته است به ابعاد اخلاقی پروژه‌های پژوهشی می‌پردازد. مسئولیت‌هایی که پژوهشگر در قبال افراد درگیر در پژوهش دارد، عامل مهمی است که از ابتدا تا انتهای فرایند پژوهش باید در نظر گرفته شود؛ اما در بافت رسانه‌های اجتماعی، اعمال برخی از توصیه‌های اخلاق پژوهش مورد استفاده در زبان‌شناسی می‌تواند دشوار باشد یا به تغییراتی نیاز داشته باشد.

اغلب بین روش‌های پژوهش کیفی و کمّی تمایز گذاشته می‌شود؛ گرچه نویسندگان در این کتاب بر ترکیب رویکردهای مختلف تاکید کرده‌اند، برای سهولت ارجاع‌دهی، رویکردهایی را که اغلب با پژوهش های کیفی و کمّی مرتبط هستند، از هم تفکیک کرده‌اند. در سه فصل بعدی کتاب بر انواع مختلف پژوهش‌های کیفی تمرکز شده است. فصل پنجم با عنوان «تحلیل گفتمان- رویکردهای کیفی» چارچوب‌های مختلفی را معرفی می‌کند که به تحلیل «سخن» در بافت‌های رسانه‌های اجتماعی می‌پردازند (تحلیل گفتمان، تحلیل مکالمه، تحلیل گفتمان انتقادی، تحلیل گفتمان چند وجهی).

فصل ششم که «رویکردهای مردم‌نگاشتی کدامند؟» نام گرفته مقدمه‌ای بر اصول پژوهش مردم‌نگاشتی و نحوه اعمال آنها بر تعاملات رسانه‌های اجتماعی ارائه می‌دهد و فصل هفتم با عنوان «انجام پژوهش روی فعالیت‌های زبانی در رسانه‌های اجتماعی» تمرکز بیشتری بر نحوه استفاده از زندگی‌نگاری‌های فناورانه به عنوان ابزاری برای کاوش چگونگی تعامل تکامل فعالیت‌های زبانی در بافت‌های رسانه‌های اجتماعی دارد.

در دو فصل آخر کتاب که «گردآوری داده‌های رسانه‌های اجتماعی برای پروژه‌های کمی» و «کار با داده‌های رسانه‌های اجتماعی _ دیدگاه‌های کمی» نام دارند، نویسندگان به چارچوب‌های مرتبط با پژوهش‌های کمّی پرداخته‌اند. در فصل هشتم بر اصول، ابزارها و نرم‌افزارهایی تمرکز شده که خواننده ممکن است از آن‌ها برای گردآوری اطلاعات برای پروژه کمّی، چه در پروژه‌های کوچک‌مقیاس و چه در راهبردهای گسترده‌تر گردآوری مورد نیاز برای ساخت پیکره استفاده کند. فصل نهم نیز به چگونگی تحلیل اطلاعات رسانه‌های اجتماعی از دیدگاه کمّی با استفاده از نرم‌افزارهای بسامدگیری برای پروژه‌های زبان‌شناسی پیکره‌ای می‌پردازد.

این کتاب با معرفی ابزارهای مصورسازی به پایان رسیده که می‌توانند برای ارائه تحلیل کمّی زبان مورد استفاده در بافت‌های رسانه‌های اجتماعی مفید باشند در برخی از این فصل‌ها بر ارائه اطلاعات درباره اصول و روش‌های مورد استفاده در پژوهش تأکید بیشتری شده است.

هدف نویسندگان در این کتاب آن است که به هر دو گروه پژوهشگران مبتدی و باتجربه، موضوع‌ها روش‌ها و چارچوب‌هایی را معرفی کنند که توانایی طراحی و اجرای پروژه‌ای درباره زبان و رسانه‌های اجتماعی را به آنها بدهد؛ دانشجویانی که در گروه‌های آموزشی مختلف و مقاطع متفاوت در کشورهای مختلف تحصیل می‌کنند؛ پژوهشگرانی که انجام یک پروژه کوچک یا بزرگ را برنامه‌ریزی می‌کنند؛ خوانندگانی که درباره پژوهشی که می‌خواهند انجام دهند ایده‌ای روشن دارند و این کتاب را انتخاب می‌کنند؛ نیز خوانندگانی که فقط می‌خواهند درباره چگونگی پژوهش درباره زبان در بافت رسانه‌های اجتماعی بیشتر بدانند، اما هنوز پروژه‌ای در ذهن دارند.

انتشارات نویسه پارسی کتاب «پژوهش در زبان و رسانه‌های اجتماعی» نوشته روث پیج، دیوید بارتون، یوهان دابلیو آنگر، میشل زاپاویگنا را با ترجمه آذین شهریاری‌فرد در 342 صفحه با شمارگان 300 نسخه و قیمت در سال 1399 به بازار نشر فرستاده است.