کتاب «چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲) نوشته حسن صادقیان توسط انتشارات رشد فرهنگ منتشر و راهی بازار نشر شد.

چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲)  حسن صادقیان

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نویسنده کتاب پیش‌رو، دموکراسی‌سازی و تحکیم دموکراسی را دغدغه اصلی بشریت به‌ویژه روشنفکران و فیلسوفان تاریخ می‌داند و می‌گوید در ترکیه، تقریبا طی قرن اخیر، حکومت‌های متعددی با عناوین مختلف ازجمله مشروطه‌خواه، تک‌حزبی، چندحزبی، قیمومتی، لیبرال مشارکتی، لیبرال محافظه‌کار، تفویضی، شبه اقتدارگرا به قدرت رسیدند که در هر دوره، تنها برخی از شروط دموکراسی در این‌کشور محقق نشده است. همین موضوع ابهامات و سوالاتی به وجود می‌آورد که نویسنده این‌کتاب در پی پاسخ به آن‌هاست.

صادقیان معتقد است بررسی و تحلیل فرایند دموکراسی‌سازی و موانع تحکیم دموکراسی ترکیه، می‌تواند نکات مهم بازآموزی داشته باشد و از همه مهم‌تر الگو و چارچوب تحلیلی برای بررسی فرایند دموکراسی از جمله متغیر ظرفیت دولت،‌ قانونی اساسی، اپوزیسیون، احزاب و جریان‌های سیاسی، گروه‌ها و طریقت‌های مذهبی، روشنفکران سیاسی و دینی، الگوی ترکیه می‌تواند چراغ راهنمای پژوهشگران این‌حوزه باشد.

«چالش‌های دموکراسی در ترکیه» ۵ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «کلیات»،‌«چارچوب مفهومی»، «پیشینه تاریخی فرایند دموکراسی‌سازی در ترکیه»، «موانع اصلی تحکیم دموکراسی» و «موانع فرعی عدم تحکیم دموکراسی ترکیه».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

نتیجه حاصله از انتخابات ۲۰ اکتبر ۱۹۹۱، ایجاد ائتلاف برای تشکیل کابینه را اجتناب‌ناپذیر می‌ساخت. لذا یک دوره بی‌ثباتی و حزب بازیِ ۱۰ ساله از این نقطه شروع می‌شد. سلیمان دمیرل پس از تعامل با حزب سوسیال دموکرات ملی‌گرا تشکیل دولت داد و اردال اینونو را به سمت معاون نخست‌وزیر منصوب کرد. بدین‌ترتیب حزب سرزمین مادری از کابینه خارج ماند و جبهه سیاسی طبقه متوسط که از دهه ۱۹۵۰ بر صحنه سیاست ترکیه حاکم شده بود و به دو جریان منشعب گردید.

این تحول تدریجا زمینه‌ساز ورود دیندارهای ملی‌گرا و محافظه‌کار واقعی به صحنه شد که از سال ۱۹۶۹ در پی رسانیدن صدای خود به جامعه و ورود به عرصه سیاسی بودند. دولت ائتلافی فوق‌الذکر به استثنای تهیه قانونی برای برقراری مجدد احزاب منحل شده، توفیق دیگری در تهیه لوایح قانونی نداشت. پیروزی حزب رفاه به رهبری نجم‌الدین رابکان در انتخابات محلی نوامبر ۱۹۹۲ نشانگر ناموفق‌ بودن ائتلاف و قدرت‌گیری جبهه محافظه‌کار بود. در این میان، تنش‌های موجود بین اوزال و دمیرل به عنوان مانعی در برابر اتخاذ تصمیمات مورد توقع و تقویت دموکراسی از طریق لغو تضییقات اعمال شده در جریان کودتای ۱۹۸۰ عمل می‌کرد. دوران تورگوت اوزال با درگذشت وی در روز ۱۷ آوریل ۱۹۹۳ و انتخاب دمیرل به جای او به انتها رسید. اندکی بعد، دمیرل در جریان کنگره برگزار شده در تاریخ ۱۳ ژوئن ۱۹۹۳ صدارت حزب و در نتیجه نخست‌وزیری را به خانم تانسو چیللر نخستین وزیر زن تاریخ ترکیه سپرد.

این‌کتاب ۲۵۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...