کتاب «چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲) نوشته حسن صادقیان توسط انتشارات رشد فرهنگ منتشر و راهی بازار نشر شد.

چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲)  حسن صادقیان

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نویسنده کتاب پیش‌رو، دموکراسی‌سازی و تحکیم دموکراسی را دغدغه اصلی بشریت به‌ویژه روشنفکران و فیلسوفان تاریخ می‌داند و می‌گوید در ترکیه، تقریبا طی قرن اخیر، حکومت‌های متعددی با عناوین مختلف ازجمله مشروطه‌خواه، تک‌حزبی، چندحزبی، قیمومتی، لیبرال مشارکتی، لیبرال محافظه‌کار، تفویضی، شبه اقتدارگرا به قدرت رسیدند که در هر دوره، تنها برخی از شروط دموکراسی در این‌کشور محقق نشده است. همین موضوع ابهامات و سوالاتی به وجود می‌آورد که نویسنده این‌کتاب در پی پاسخ به آن‌هاست.

صادقیان معتقد است بررسی و تحلیل فرایند دموکراسی‌سازی و موانع تحکیم دموکراسی ترکیه، می‌تواند نکات مهم بازآموزی داشته باشد و از همه مهم‌تر الگو و چارچوب تحلیلی برای بررسی فرایند دموکراسی از جمله متغیر ظرفیت دولت،‌ قانونی اساسی، اپوزیسیون، احزاب و جریان‌های سیاسی، گروه‌ها و طریقت‌های مذهبی، روشنفکران سیاسی و دینی، الگوی ترکیه می‌تواند چراغ راهنمای پژوهشگران این‌حوزه باشد.

«چالش‌های دموکراسی در ترکیه» ۵ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «کلیات»،‌«چارچوب مفهومی»، «پیشینه تاریخی فرایند دموکراسی‌سازی در ترکیه»، «موانع اصلی تحکیم دموکراسی» و «موانع فرعی عدم تحکیم دموکراسی ترکیه».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

نتیجه حاصله از انتخابات ۲۰ اکتبر ۱۹۹۱، ایجاد ائتلاف برای تشکیل کابینه را اجتناب‌ناپذیر می‌ساخت. لذا یک دوره بی‌ثباتی و حزب بازیِ ۱۰ ساله از این نقطه شروع می‌شد. سلیمان دمیرل پس از تعامل با حزب سوسیال دموکرات ملی‌گرا تشکیل دولت داد و اردال اینونو را به سمت معاون نخست‌وزیر منصوب کرد. بدین‌ترتیب حزب سرزمین مادری از کابینه خارج ماند و جبهه سیاسی طبقه متوسط که از دهه ۱۹۵۰ بر صحنه سیاست ترکیه حاکم شده بود و به دو جریان منشعب گردید.

این تحول تدریجا زمینه‌ساز ورود دیندارهای ملی‌گرا و محافظه‌کار واقعی به صحنه شد که از سال ۱۹۶۹ در پی رسانیدن صدای خود به جامعه و ورود به عرصه سیاسی بودند. دولت ائتلافی فوق‌الذکر به استثنای تهیه قانونی برای برقراری مجدد احزاب منحل شده، توفیق دیگری در تهیه لوایح قانونی نداشت. پیروزی حزب رفاه به رهبری نجم‌الدین رابکان در انتخابات محلی نوامبر ۱۹۹۲ نشانگر ناموفق‌ بودن ائتلاف و قدرت‌گیری جبهه محافظه‌کار بود. در این میان، تنش‌های موجود بین اوزال و دمیرل به عنوان مانعی در برابر اتخاذ تصمیمات مورد توقع و تقویت دموکراسی از طریق لغو تضییقات اعمال شده در جریان کودتای ۱۹۸۰ عمل می‌کرد. دوران تورگوت اوزال با درگذشت وی در روز ۱۷ آوریل ۱۹۹۳ و انتخاب دمیرل به جای او به انتها رسید. اندکی بعد، دمیرل در جریان کنگره برگزار شده در تاریخ ۱۳ ژوئن ۱۹۹۳ صدارت حزب و در نتیجه نخست‌وزیری را به خانم تانسو چیللر نخستین وزیر زن تاریخ ترکیه سپرد.

این‌کتاب ۲۵۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

نگاه تاریخی به جوامع اسلامی و تجربه زیسته آنها نشان می‌دهد که آنچه رخ داد با این احکام متفاوت بود. اهل جزیه، در عمل، توانستند پرستشگاه‌های خود را بسازند و به احکام سختگیرانه در لباس توجه چندانی نکنند. همچنین، آنان مناظره‌های بسیاری با متفکران مسلمان داشتند و کتاب‌هایی درباره حقانیت و محاسن آیین خود نوشتند که گرچه تبلیغ رسمی دین نبود، از محدودیت‌های تعیین‌شده فقها فراتر می‌رفت ...
داستان خانواده شش‌نفره اورخانی‌... اورهان، فرزند محبوب پدر است‌ چون در باورهای فردی و اخلاق بیشتر از همه‌ شبیه‌ اوست‌... او نمی‌تواند عاشق‌ شود و بچه‌ داشته‌ باشد. رابطه‌ مادر با او زیاد خوب نیست‌ و از لطف‌ و محبت‌ مادر بهره‌ای ندارد. بخش‌ عمده عشق‌ مادر، از کودکی‌ وقف‌ آیدین‌ می‌شده، باقی‌مانده آن هم‌ به‌ آیدا (تنها دختر) و یوسف‌ (بزرگ‌‌ترین‌ برادر) می‌رسیده است‌. اورهان به‌ ظاهرِ آیدین‌ و اینکه‌ دخترها از او خوش‌شان می‌آید هم‌ غبطه‌ می‌خورد، بنابراین‌ سعی‌ می‌کند از قدرت پدر استفاده کند تا ند ...
پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...