رمان ایرانی «بی‌رَد» نوشته مجتبی تجلی، پزشک و داستان‌نویس، ازسوی نشر سیب سرخ منتشر شد.
به گزارش ایبنا «بی‌رَد» رمانی است که با نگاهی جامعه‌شناسانه و فلسفی به مرور زندگی نسل جوان تحصیل کرده و دچار از هم گسیختگی و نابسامانی افکار آنان می‌پردازد‌؛ نسلی که در پی هویت واقعی و نقشی در جامعه کنونی است و از فاصله خود با پدران و مادرانشان درکی منفی دارند و ازسوی دیگر رفتار و افکارشان از سوی آنان نفی می‌شود.

شخصیت اصلی این داستان، جوانی است که فلسفه خوانده و حالا تحت فشار اطرافیان در پی کار و کسب است. اما آن را راه رهایی از بُن‌بست فکری خود نمی‌داند. پس در پی یافتن خود، خویش را مخفی می‌کند و «بی رَد» می‌شود.

کولی‌ها در دل داستان برای او مظهر بی‌نام و نشانی‌اند. به آنها می‌پیوندد و با سبک و سیاقشان محشور می‌شود. تا آنکه شخصیت دیگر از نسل پیشین او سر راهش قرار می‌گیرد تا برای یافتن راه حقیقی همراهی‌اش کند. البته نا‌آرامی روح جوان او را در این مسیر نا‌کام می‌گذارد و «فردین» رهاشده در جهان همچنان پی خود را می‌گیرد. نویسنده در داستان اهتمام ویژه‌ای (همچون سایر نوشته‌هایش) به ادبیات عامه و گویش فولکلور دارد و جا‌به‌جای داستان از لغات و اصطلاحات مهجور و در حال فراموشی استفاده می‌کند.

همچنین اقلیم خراسان و نقاط کمتر توجه شده میراث فرهنگی و تاریخی آن دیار بدون آنکه اشاره‌ای مستقیم به جا‌نمایی وقوع داستان شود، از دغدغه‌های داستان بلند «بی رَد» است. مجتبی تجلی برای عطف توجهات به زندگی کولی‌های ایران مدتی به تحقیق در زندگی این قوم و معاشرت با آنان پرداخته و در داستان، آنها را غیرمستقیم در معرض کنجکاوی مردم می‌گذارد.

این پزشک داستان‌نویس درباره رمان جدید خود به خبرنگار ایبنا گفت: «بی رَد» ابتدا قرار بود داستان کوتاهی با همان مضامین باشد‌. اما دریافتم که جستجو در پی‌یافتن خویشتنِ حقیقی هر کس، چیزی نیست که بتوان با موجز‌گویی داستان کوتاه عرضه شود. داستان به‌ناچار بسط داده شد و از آن، یک رمان در‌آمد.

وی همچنین افزود: من در زمینه گویش عامه هم چندین سال تحقیق و پیگیری کردم. واژه‌هایی از گویش عامه خراسان را مورد واکاوی و ریشه‌یابی قرار دادم. اخیرا داستان کوتاهی با مضمون حفظ گویش و فولکلور نوشته‌ام که در آن به ستایش زبان و دیرینگی آن اشاره شده و تغییر واژگان گویش و ادبیات عامه در نسل جوان مورد توجه قرار گرفت. گویش محلی جزئی از میراث ماست که متاسفانه دارد پیش چشمان ما از بین می‌رود.

یادآوری می‌شود، مجتبی تجلی پزشک و دانش‌آموخته دانشگاه علوم پزشکی مشهد است و در کنار حرفه خود، در حوزه نوشتن هم دستی بر آتش دارد. از این نویسنده قبلا مجموعه داستان کوتاه «به ترس‌هایم سلام می‌کنم» که به قنات قصبه گناباد (میراث جهانی ثبت شده در یونسکو) تقدیم شده است، و همچنین مقالات و نقدهای متعدد در نشریات مختلف منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...