مرگ شبانه | شرق
 

استیون کینگ (استفن کینگ) [Stephen King] برای علاقه‌مندان ادبیات و سینما نامی آشنا است خاصه برای کسانی که ادبیات جنایی و ژانر وحشت را دنبال می‌کنند. استیون کینگ از نویسندگان معاصر آمریکایی است که در ژانرهای مختلفی داستان نوشته و آثارش بارها برنده یا نامزد جوایز مختلف بوده‌اند. او به‌جز نویسندگی، به‌عنوان بازیگر، تهیه‌کننده تلویزیونی و حتی موزیسین شناخته می‌شود. آثار سینمایی متعددی نیز بر اساس داستان‌های او ساخته شده که «درخشش» [The Shining] استنلی کوبریک [Stanley Kubrick] و «کری» [Carrie] برایان دی‌پالما[Brian De Palma] از مشهورترین آنها به شمار می‌رود. کینگ در فرم‌های مختلف نوشتاری، از رمان و داستان کوتاه گرفته تا فیلم‌نامه و کتاب‌های غیرداستانی، آثاری منتشر کرده است و پیش‌تر برخی از آثار او به فارسی هم ترجمه شده بود.
«سوار بر گلوله»[Riding the bullet] تازه‌ترین ترجمه‌ای است که از آثار او به فارسی منتشر شده است. این داستان با ترجمه امیرمحمد جوادی در نشر کتاب‌ پارسه منتشر شده و آن‌طور که مترجم در مقدمه کوتاهش توضیح داده، از روی این داستان فیلم ترسناک و تریلری هم در سال 2004 ساخته شد که البته با استقبال منتقدان روبه‌رو نشد چرا‌که این فیلم برخلاف اغلب فیلم‌ها و سریال‌هایی که بر اساس داستان‌های استیون کینگ ساخته شده‌اند، وفاداری خود را به داستان اصلی حفظ نکرده بود و به همین دلیل فیلم با شکست روبه‌رو شد. این در حالی است که خود داستان دو جایزه برده و با اقبال خوانندگان و منتقدان روبه‌رو شده است.

«سوار بر گلوله»[Riding the bullet] استیون کینگ (استفن کینگ) [Stephen King]
«سوار بر گلوله» این‌طور شروع می‌شود: «هیچ‌وقت این داستان را برای کسی تعریف نکرده‌ام و فکر هم نمی‌کردم روزی تعریف کنم –دقیقا نه به دلیل آنکه می‌ترسیدم باورم نکنند، بلکه چون شرمسار بودم... و چون این، داستان من بود. همیشه حس می‌کردم تعریف آن، من و خود داستان را تحقیر می‌کند، آن را کوچک‌تر و معمولی‌تر می‌سازد، در حد داستان ترسناکی که سرپرست اردوگاه‌های تابستانی پیش از ساعت خاموشی تعریف می‌کند. فکر کنم از این هم می‌ترسیدم که اگر تعریفش می‌کردم، آن را با گوش‌های خودم می‌شنیدم و شاید خودم هم کم‌کم باورم را به آن از دست می‌دادم. اما از زمانی که مادرم مرد، نتوانستم درست و حسابی بخوابم. خوابم می‌برد و دوباره از خواب می‌پرم؛ کاملا هوشیار و لرزان. روشن‌گذاشتن چراغ کنار تخت کمک می‌کند، اما نه به اندازه‌ای که فکر می‌کنید. سایه‌ها در شب خیلی بیشتر هستند، تا به حال به این دقت کرده‌ بودید؟ حتی با چراغی روشن، سایه‌های زیادی وجود دارند. با خودتان فکر می‌کنید آن درازهایشان می‌توانند سایه هر چیزی باشند». راوی این داستان، آلن، می‌گوید که وقتی دانشجوی سال سوم دانشگاه مین بوده، خانم مک‌کردی با او تماس می‌گیرد و می‌گوید مادرش سکته مغزی کرده است. آلن پدرش را در کودکی از دست داده و تک‌فرزند هم بوده است و به این خاطر او تنها کسی است که می‌تواند به دیدار مادرش برود که دویست کیلومتر دورتر از او زندگی می‌کند. آلن در آپارتمانی دانشجویی با دو پسر دیگر زندگی می‌کند. مادرش از سر کار با آمبولانس به بیمارستان برده شده و البته خانم مک‌کردی در تلفن می‌گوید که او حالش خوب است و عجله‌ای برای آمدن آلن وجود ندارد. آلن اما تصمیم می‌گیرد هرچه زودتر حرکت کند و به دیدار مادرش برود اما جعبه دنده ماشین قدیمی‌اش خراب شده و نمی‌تواند با ماشین خودش رانندگی کند. او با خودش فکر می‌کند که با ماشین‌هایی که مسافران را مجانی سوار می‌کنند، مسیری را می‌رود و بعد خودش را به خانه‌شان می‌رساند. آلن قبلا هم با همین شیوه به خانه رفته بود. اما این‌بار ماجرا جور دیگری پیش می‌رود.

در طول مسیر طولانی،‌ شبانه افرادی او را سوار می‌کنند تا اینکه با جورج استوب روبه‌رو می‌شود؛ یعنی کسی که دو گزینه پیش‌روی آلن می‌گذارد:‌ مرگ خودش یا مادرش. در بخشی دیگر از این داستان می‌خوانیم:‌ «این هم از داستان من، خیلی مرتب و کادوپیچ‌شده: ‌برای استراحت بالای این تپه ایستاده و داخل قبرستان شده بودم تا نگاهی به اطراف بیندازم، و در حال عقب‌عقب‌رفتن از مقابل قبر جورج استوب، پاهای بزرگ و لعنتی‌ام پیچ خورده بودند. افتادم، سرم به سنگ قبری خورده بود. چقدر بیهوش بودم؟ آن‌قدر زرنگ نبودم که زمان را با تغییر موقعیت ماه در حد دقیقه درست بگویم، اما حداقل یک ساعتی گذشته بود. آن‌قدری بود که خواب ببینم سوار ماشین مردی مرده شدم. کدام مرد مرده؟ جورج استوب، همان اسمی که درست پیش از بیهوش‌شدن روی سنگ قبری خوانده بودم. پایان کلاسیکی بود، نه؟ خدایا عجب خواب مزخرفی دیدم و وقتی به لویستون رسیدم و فهمیدم مادرم مرده چطور؟ این‌طور می‌گویم که این فقط یک پیش‌بینی شبانه بوده. از آن داستان‌هایی که ممکن است سال‌ها بعد وقتی آخر یک مهمانی تعریفش کنید و مردم متفکرانه سرشان را تکان دهند و جدی به نظر برسند...».

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

شور جوانی در این اثر بیشتر از سایر آثارش وجود دارد و شاید بتوان گفت، آسیب‌شناسی دوران جوانی به معنای کلی کلمه را نیز در آن بشود دید... ابوالمشاغلی حیران از کار جهان، قهرمانی بی‌سروپا و حیف‌نانی لاف‌زن با شهوت بی‌پایانِ سخن‌پردازی... کتابِ زیستن در لحظه و تن‌زدن از آینده‌هایی است که فلاسفه اخلاق و خوشبختی، نسخه‌اش را برای مخاطبان می‌پیچند... مدام از کارگران حرف می‌زنند و استثمارشان از سوی کارفرما، ولی خودشان در طول عمر، کاری جدی نکرده‌اند یا وقتی کارفرما می‌شوند، به کل این اندرزها یادشان می‌رود ...
هرگاه عدالت بر کشوری حکمفرما نشود و عدل و داد جایگزین جور و بیداد نگردد، مردم آن سرزمین دچار حمله و هجوم دشمنان خویش می‌گردند و آنچه نپسندند بر آنان فرو می‌ریزد... توانمندی جز با بزرگمردان صورت نبندد، و بزرگمردان جز به مال فراهم نشوند، و مال جز به آبادانی به دست نیاید، و آبادانی جز با دادگری و تدبیر نیکو پدید نگردد... اگر این پادشاه هست و ظلم او، تا یک سال دیگر هزار خرابه توانم داد... ای پدر گویی که این ملک در خاندان ما تا کی ماند؟ گفت: ای پسر تا بساط عدل گسترده باشیم ...
دغدغه‌ی اصلی پژوهش این است: آیا حکومت می‎تواند هم دینی باشد و هم مشروطه‎گرا؟... مراد از مشروطیت در این پژوهش، اصطلاحی‌ست در حوزه‌ی فلسفه‌ی حقوق عمومی و نه دقیقاً آن اصطلاح رایج در مشروطه... حقوق بشر ناموس اندیشه‌ی مشروطه‎گرایی و حد فاصلِ دیکتاتوری‎های قانونی با حکومت‎های حق‎بنیاد است... حتی مرتضی مطهری هم با وجود تمام رواداری‎ نسبی‎اش در برابر جمهوریت و دفاعش از مراتبی از حقوق اقلیت‎ها و حق ابراز رأی و نظر مخالفان و نیز مخالفتش با ولایت باطنی و اجتماعی فقها، ذیل گروهِ مشروعه‎خواهان قرار دارد ...
خودارتباطی جمعی در ایران در حال شکل‌گیری ست و این از دید حاکمیت خطر محسوب می‌شود... تلگراف، نهضت تنباکو را سرعت نداد، اساسا امکان‌پذیرش کرد... رضاشاه نه ایل و تباری داشت، نه فره ایزدی لذا به نخبگان فرهنگی سیاسی پناه برد؛ رادیو ذیل این پروژه راه افتاد... اولین کارکرد همه رسانه‌های جدید برای پادشاه آن بود که خودش را مهم جلوه دهد... شما حاضرید خطراتی را بپذیرید و مبالغی را پرداخت کنید ولی به اخباری دسترسی داشته باشید که مثلا در 20:30 پخش نمی‌شود ...
از طریق زیبایی چهره‌ی او، با گناه آشنا می‌شود: گناهی که با زیبایی ظاهر عجین است... در معبد شاهد صحنه‌های عجیب نفسانی است و گاهی نیز در آن شرکت می‌جوید؛ بازدیدکنندگان در آنجا مخفی می‌شوند و به نگاه او واقف‌اند... درباره‌ی لزوم ریاکاربودن و زندگی را بازی ساده‌ی بی‌رحمانه‌ای شمردن سخنرانی‌های بی‌شرمانه‌ای ایراد می‌کند... ادعا کرد که این عمل جنایتکارانه را به سبب «تنفر از زیبایی» انجام داده است... ...