گم‌شدن در جنگل | سازندگی


استیون کینگ یکی از پرکارترین نویسنده‌های جهان است که بیش از دویست‌وپنجاه میلیون نسخه از آثارش در سراسر جهان فروش رفته است. رمان کوتاه «دختری که تام گوردن را دوست داشت» [The girl who loved Tom Gordon] از آثار شاخص کینگ به‌شمار می‌رود که در سال 1999 چاپ شد و در سال 2004 بازنشر شد و در سال 2019 اقتباسی از روی آن ساخته شد. ترجمه فارسی این رمان توسط عاطفه ابراهیم‌نژاد از سوی نشر نون منتشر شده است.

استیون کینگ خلاصه کتاب معرفی دختری که تام گوردن را دوست داشت» [The girl who loved Tom Gordon]

تریشا دختر نه‌ساله در یک صبح ماه ژوئن در مسیر شش‌مایلی درحال پیاده‌روی است که احساس می‌کند نیاز به قضای حاجت دارد. مسیر پیاده‌روی در محله‌ای در غرب مین به سمت شمال کانوی است. او دیگر نمی‌تواند مادر و برادر خود که جلوتر می‌روند و مشغول بحث با همدیگر هستند را پیدا کند. آنها سخت مشغول «مساله مسخره توجیه‌کردن همدیگر» هستند. دختر برای قضای حاجت نیاز دارد تنها باشد پس بر سر یک دوراهی از مادر و برادرش جدا می‌شود و کم‌کم وارد جنگل می‌شود. پس از اتمام کار گمان می‌کند با برگشتن به مسیر اصلی به‌راحتی می‌تواند به آن دو بپیوندد.

در این قسمت شما توقع دارید که کینگ حداقل یک پدوفیل آدم‌کُش که از زندان فرار کرده یا یک گرگینه وحشی را در مقابل تریشای بیچاره قرار دهد تا او را بترساند؛ با اینکه نسبت به سنش قدبلند است و بسیار شجاع اما حتی از تاریکی هم هراس دارد. تنها مهارتی که اینجا برایش سودمند است همین اطلاعات کمی است که از راه‌های جنگل دارد، به‌علاوه یک کوله‌پشتی که داخل آن غذا و یک رادیوی کوچک است که می‌تواند به بازی تیم موردعلاقه‌اش بوستون ردساکس گوش دهد. و البته که قهرمان زندگی‌اش تام گوردن پرتاپ‌کننده توپ در همین تیم بیسبال است کسی که او را به‌خاطر حفظ آرامش در «شرایط سخت» و به‌دلیل اینکه جذاب‌ترین مرد دنیاست تحسین می‌کند.

اما به‌طرز شگفت‌آوری در این داستان که به‌نظر می‌رسد به خودی خود پیش می‌رود کینگ هیولاهای وحشتناک را وارد روایت نکرده و بیشتر روی مسائل ساده مربوط به گم‌شدن در جنگل که ممکن است اکثر ما را نگران کند تمرکز کرده مانندِ حشرات، مار، گرسنگی، تشنگی، صخره‌ها، باتلاق، شاخ‌وبرگ قطور و پر از خار، بیماری، آب‌وهوای نامساعد، صداهای مخوف در تاریکی و تخیلات بی‌حدومرز انسان‌ها و البته چیزی که به‌نظر می‌رسد تریشا را تعقیب می‌کند: چیزی بسیار بزرگ. موجودی که خرخر می‌کند. چیزی که قادر است سر آهو را از بدنش جدا کند. موجودی که ما می‌دانیم تریشا قرار است مستقیما با آن دست و پنجه نرم کند قبل از آنکه از جنگل خارج شود.

سوال اینجاست: آیا تریشا جون سالم به در می‌برد؟ به موازات جهان طبیعی که تهدید کننده است مسئله ای که خواننده را نگران می‌کند دانستن این موضوع است که کینگ بعنوان خدای دنیای ساختگی اش قادر است یک کودک را از بین ببرد؛ در داستان قبلی این نویسنده کودکان اغلب در شرایط‌ پیش‌آمده زنده نمی‌ماندند. حتی بدتر از آن در این رمان اتفاق می‌افتد، چراکه دنیایی که تریشا تلاش می‌کند تا به آن بازگردد خیلی هم بهتر از دنیایی نیست که هم‌اکنون در آن گم شده است. والدین او طلاق گرفته‌اند و بر سر سرپرستی او و برادرش مدام اختلاف و بحث دارند. پدرش دائم‌الخمر است. برادرش از مدرسه راضی نیست؛ درحالی‌که او از راه اصلی جاده خارج می‌شود آخرین جملاتی که از برادرش می‌شنود این است: «سردرنمی‌آورم چرا ما باید تاوان کار اشتباه شما دوتا را بدهیم؟!»

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...