کتاب هزاره | سازندگی


پاتریک مک‌کی، تهیه‌کننده سریال «ارباب حلقه‌ها» در پیش‌نمایش آن از «يک حماسه عظيم و شگفتی‌سازِ تالکينی» سخن گفت؛ «حلقه‌های قدرت» با مبلغ یک ميلیارد دلار برای پنج فصل پرخرج‌ترین مجموعه‌ای است که تاکنون ساخته شده است.‌ «حلقه‌های قدرت» به‌عنوان سری چهارمِ «ارباب حلقه‌ها»، هرچند اقتباسی کامل از سه‌گانه «ارباب‌ حلقه‌ها»ی جی. آر. آر. تالکین نیست، اما اقتباسی از ضمائم و شخصیت‌های سه‌گانه آن است، و همین امر کافی است تا بار دیگر ذهن‌های میلیون‌ها خواننده و ببینده را به‌سوی این شاهکار ادبیات جهان سوق بدهد. ماجراهای سری چهارم «ارباب حلقه‌ها» به چهارهزار سال پیش از سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» یعنی پیش از اینکه فرودو و سام هابیت راهی سفر سرزمين ميانه شوند، برمی‌گردد.‌ هرچند «حلقه‌های قدرت» قلمروهای تازه‌ای را فتح می‌کند، ولی به افسانه جاافتاده تالکين، نویسنده سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» هم احترام می‌گذارد.

ارباب‌ حلقه‌ها

«حلقه‌های قدرت» تماشاگران را به دورانی برمی‌گرداند که در آن قدرت‌های بزرگ شکل گرفتند، پادشاهی‌ها به شکوه رسیدند و نابود شدند، قهرمانان بزرگ آزمایش شدند، امید به بهترین سرنخ‌ها آویزان شد و بزرگ‌ترین شروری که تا‌به‌حال از قلم تالکین جاری شده بود، تهدید می‌کند که تمام جهان را در تاریکی فرومی‌برد. این سریال که در زمان صلح نسبی آغاز می‌شود، مجموعه‌ای از شخصیت‌های آشنا و جدید را دنبال می‌کند، زیرا آنها با ظهور مجدد شر به سرزمین میانه مواجه می‌شوند: از تاریک‌ترین اعماق کوه‌های مه‌آلود، تا جنگل‌های باشکوه پایتخت الف‌های لیندون، تا پادشاهی جزیره‌ای خیره‌کننده نومنور، تا دورترین نقاط نقشه...

تا به امروز صدوپنجاه میلیون نسخه از «ارباب حلقه‌ها» فروش رفته است و تقریبا به همه زبان‌ها ترجمه شده است. ترجمه فارسی این رمان که توسط رضا علیزاده در نشر روزنه منتشر شده نیز به چاپ دهم رسیده است. سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» (یاران حلقه، دو برج، بازگشت شاه) که از آن به‌عنوان یکی از بهترین رمان‌های تمام دوران یاد می‌شود از زمان انتشارش تا به امروز موفقیت‌های چشمگیری کسب کرده است: رمان در سال 1957 برنده جایزه بهترین رمان بین‌المللی فانتزی شد، در سال 1999 در نظرسنجی آمازون، به‌عنوان «کتاب هزاره» انتخاب شد، در سال 2003 براساس نظرسنجی بی‌بی‌سی به‌عنوان «دوست‌داشتنی‌ترین کتاب ملت‌ها» انتخاب شد؛ در نظرسنجی‌های مشابه در 2004 در آلمان و استرالیا، «ارباب حلقه‌ها» عنوان محبوب‌ترین کتاب را به خود اختصاص داد و مجدد در سال 2009، توسط بی‌بی‌سی‌ در فهرست صد رمان تاثیرگذار جهان یا رمان‌هایی که جهان را شکل دادند، قرار داده شد. این رمان در فهرست صد رمان برتر همه دورانِ مجله تایم نیز آمده است.

از تالکین به‌عنوان پدر ادبیات فانتزی مدرن یاد می‌کنند. او متولد 1892 در آفریقای جنوبی است و پدر و مادرش هردو انگلیسی بودند. او در زمینه ادبیات قرون وسطی و آنگلوساکسون تحصیل کرد و پس از آن تا سال 1959 یعنی تا زمان بازنشستگی استاد زبان و ادبیات انگیسی در کالج مرتون بود. تالکین در سال 1937 رمان «هابیت» را منتشر کرد. پس از موفقیت این رمان، به سراغ نوشتن سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» رفت. این مجموعه پس از دوازده سال کار، طی سال‌های 1954 تا 1956، منتشر شد و برای او شهرتی عالمگیر به ارمغان آورد. تالکین در 1973 در انگلستان درگذشت. 28 سال پس از مرگش، پیتر جکسون یکی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما را از روی سه‌گانه «ارباب حلقه‌ها» ساخت که به فروش کتاب کمک بیشتری کرد، و از همین جا بود که رمان به زبان فارسی و زبان‌های دیگر هم ترجمه شد.

رمان «ارباب حلقه‌ها» این‌گونه آغاز می‌شود: «وقتی آقای بیل‌بو بگینز اهل بگ‌اند اعلام کرد که به زودی یکصدویازدهمین سالگرد تولدش را با یک مهمانی باشکوه از نوعی خاص جشن خواهد گرفت، این موضوع حرف و حدیث‌ها و هیجان زیادی را در هابیتون برانگیخت. بیل‌بو آدمی ثروتمند بود با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد و از زمان ناپدیدشدن استثنایی و بازگشت دور از انتظارش، در آن شصت سال مایه تعجب شایرها شده بود. ثروت‌هایی که از سفر به همراه آورده بود، اکنون به افسانه‌های اهالی محل تبدیل شده، و اعتقاد عمومی به رغم آنچه مرد پیر می‌گفت، این بود که تپه بگ‌اند پر از نقب‌هایی است که آکنده از گنجینه‌هایی فراوان است. و اگر این موضوع دلیل کافی برای شهرت نباشد، بنیه قوی او نیز جای تعجب بسیار داشت. زمان می‌گذشت، اما چنان می‌نمود که گذشت زمان تاثیر اندکی به‌روی آقای بگینز دارد. در نودسالگی درست مثل پنجاه‌سالگی بود. در نودونه‌سالگی می‌گفتند که خوب مانده، ولی درست‌تر این بود که می‌گفتند هیچ تغییری نکرده است. کسانی بودند که سر می‌جنباندند و با خود می‌اندیشیدند این نشانه خوبی نیست؛ خوبی نیست که کسی (ظاهرا) صاحب جوانی جاودانه و همین‌طور (چنان‌که می‌گفتند) ثروت تمام‌ناشدنی باشد. می‌گفتند: «باید بهای آن را پرداخت، این موضوعی طبیعی نیست، دردسر درست خواهد کرد!»

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...
لمپن نقشی در تولید ندارد، در حاشیه اجتماع و به شیوه‌های مشکوکی همچون زورگیری، دلالی، پادویی، چماق‌کشی و کلاهبرداری امرار معاش می‌کند... لمپن امروزی می‌تواند فرزند یک سرمایه‌دار یا یک مقام سیاسی و نظامی و حتی یک زن! باشد، با ظاهری مدرن... لنین و استالین تا جایی که توانستند از این قشر استفاده کردند... مائو تسه تونگ تا آنجا پیش رفت که «لمپن‌ها را ذخایر انقلاب» نامید ...
نقدی است بی‌پرده در ایدئولوژیکی شدن اسلامِ شیعی و قربانی شدن علم در پای ایدئولوژی... یکسره بر فارسی ندانی و بی‌معنا نویسی، علم نمایی و توهّم نویسنده‌ی کتاب می‌تازد و او را کاملاً بی‌اطلاع از تاریخ اندیشه در ایران توصیف می‌کند... او در این کتاب بی‌اعتنا به روایت‌های رقیب، خود را درجایگاه دانایِ کل قرار داده و با زبانی آکنده از نیش و کنایه قلم زده است ...
به‌عنوان پیشخدمت، خدمتکار هتل، نظافتچی خانه، دستیار خانه سالمندان و فروشنده وال‌مارت کار کرد. او به‌زودی متوجه شد که حتی «پست‌ترین» مشاغل نیز نیازمند تلاش‌های ذهنی و جسمی طاقت‌فرسا هستند و اگر قصد دارید در داخل یک خانه زندگی کنید، حداقل به دو شغل نیاز دارید... آنها از فرزندان خود غافل می‌شوند تا از فرزندان دیگران مراقبت کنند. آنها در خانه‌های نامرغوب زندگی می‌کنند تا خانه‌های دیگران بی‌نظیر باشند ...
تصمیم گرفتم داستان خیالی زنی از روستای طنطوره را بنویسم. روستایی ساحلی در جنوب شهر حیفا. این روستا بعد از اشغال دیگر وجود نداشت و اهالی‌اش اخراج و خانه‌هایشان ویران شد. رمان مسیر رقیه و خانواده‌اش را طی نیم قرن بعد از نکبت 1948 تا سال 2000 روایت می‌کند و همراه او از روستایش به جنوب لبنان و سپس بیروت و سپس سایر شهرهای عربی می‌رود... شخصیت کوچ‌داده‌شده یکی از ویژگی‌های بارز جهان ما به شمار می‌آید ...