شماره چهارم مجله نقد کتابِ «کتاب امروز» ویژه زمستان ۱۴۰۰ منتشر و راهی بازار کتاب و مطبوعات شد.

شماره چهارم کتاب امروز

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، داستان جلد این شماره به آنتونیو گرامشی متفکر ایتالیایی اختصاص دارد. مناسبتِ پرداختن به او در شماره چهارم انتشار کتاب «دفترهای زندان» با ترجمه حسن مرتضوی است.

به جز مقاله‌ای مفصل درباره زندگی فکری گرامشی به قلم سردبیر، در این شماره گفت‌وگویی با کمال اطهاری هم درباره نسبت ایران و گرامشی منتشر شده است.

کتاب امروز در هر شماره خود پرونده‌ای درباره یکی از شخصیت‌های مهم انتشارات فرانکلین یا علمی و فرهنگی منتشر می‌کند و در این شماره نیز نوبت به نجف دریابندری رسیده است. دریابندری به مدت ۱۵ سال سردبیر ارشد انتشارات فرانکلین بود. در این شماره به جز گزارشی زندگینامه‌ای به قلم سیاوش طالبیان، آرزو شهبازی هم گفت‌وگویی خواندنی با رضا رضایی کرده است؛ مترجمی شناخته‌شده و کسی که سال‌هاست در زمینه ترجمه صاحب‌نظری متخصص و دقیق است.

همچنین بخش عمده‌ای از کتاب امروز شماره‌ زمستان ۱۴۰۰ به مرور کتاب‌های تازه منتشر شده اختصاص دارد. مهم‌ترین کتاب‌هایی که در این شماره بررسی شده‌اند عبارت‌اند از «خداپرستان سوسیالیست» نوشته محمدحسین خسروپناه، «سفر شهرزاد» نوشته فاطمه مرنیسی و «پاپشاه» نوشته دیوید ای. کرتز.

بخش ادبیات این شماره کتاب امروز هم پُروپیمان‌تر از شماره‌های قبل است و سه رمان مهم تازه منتشر شده در آن بررسی شده است: «خواب‌گردها»ی هرمان بروخ، «اصلاحات» نوشته‌ جاناتان فرنزن و «روز ملخ» اثر ناتانیل وست.

در بخش کتاب‌های انگلیسی، علی قلی‌پور کتاب «سینمای عامه‌پسند ایران پیش از انقلاب: خانواده و ملت در فیلمفارسی» نگارشِ پدرام پرتوی را بررسی کرده است. همچنین کتاب تازه‌ی توماس پیکتی به نام «سرمایه و ایدئولوژی» و کتاب «توماس پیکتی: نقد واهی سرمایه» نوشته آلن بِر و میشل اوسن در نقد کارهای پیکتی، معرفی شده‌اند.

در بخش درگذشتگان این مجله، سید محمدمهدی خویی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در سالگرد درگذشت هاله لاجوردی، پروژه‌ی فکری این استاد درگذشته و پروژه مطالعات فرهنگی در ایران را بررسی کرده است. امیر آزاد هم به مناسبت درگذشت حبیب لاجوردی، مدیر پروژه تاریخ شفاهی هاروارد، کلیت این پروژه را مرور و پیشنهادهایی برای ارتقا و تمرکز فعالیت‌های موجود در زمینه تاریخ شفاهی عرضه کرده است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...