شماره چهارم مجله نقد کتابِ «کتاب امروز» ویژه زمستان ۱۴۰۰ منتشر و راهی بازار کتاب و مطبوعات شد.

شماره چهارم کتاب امروز

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، داستان جلد این شماره به آنتونیو گرامشی متفکر ایتالیایی اختصاص دارد. مناسبتِ پرداختن به او در شماره چهارم انتشار کتاب «دفترهای زندان» با ترجمه حسن مرتضوی است.

به جز مقاله‌ای مفصل درباره زندگی فکری گرامشی به قلم سردبیر، در این شماره گفت‌وگویی با کمال اطهاری هم درباره نسبت ایران و گرامشی منتشر شده است.

کتاب امروز در هر شماره خود پرونده‌ای درباره یکی از شخصیت‌های مهم انتشارات فرانکلین یا علمی و فرهنگی منتشر می‌کند و در این شماره نیز نوبت به نجف دریابندری رسیده است. دریابندری به مدت ۱۵ سال سردبیر ارشد انتشارات فرانکلین بود. در این شماره به جز گزارشی زندگینامه‌ای به قلم سیاوش طالبیان، آرزو شهبازی هم گفت‌وگویی خواندنی با رضا رضایی کرده است؛ مترجمی شناخته‌شده و کسی که سال‌هاست در زمینه ترجمه صاحب‌نظری متخصص و دقیق است.

همچنین بخش عمده‌ای از کتاب امروز شماره‌ زمستان ۱۴۰۰ به مرور کتاب‌های تازه منتشر شده اختصاص دارد. مهم‌ترین کتاب‌هایی که در این شماره بررسی شده‌اند عبارت‌اند از «خداپرستان سوسیالیست» نوشته محمدحسین خسروپناه، «سفر شهرزاد» نوشته فاطمه مرنیسی و «پاپشاه» نوشته دیوید ای. کرتز.

بخش ادبیات این شماره کتاب امروز هم پُروپیمان‌تر از شماره‌های قبل است و سه رمان مهم تازه منتشر شده در آن بررسی شده است: «خواب‌گردها»ی هرمان بروخ، «اصلاحات» نوشته‌ جاناتان فرنزن و «روز ملخ» اثر ناتانیل وست.

در بخش کتاب‌های انگلیسی، علی قلی‌پور کتاب «سینمای عامه‌پسند ایران پیش از انقلاب: خانواده و ملت در فیلمفارسی» نگارشِ پدرام پرتوی را بررسی کرده است. همچنین کتاب تازه‌ی توماس پیکتی به نام «سرمایه و ایدئولوژی» و کتاب «توماس پیکتی: نقد واهی سرمایه» نوشته آلن بِر و میشل اوسن در نقد کارهای پیکتی، معرفی شده‌اند.

در بخش درگذشتگان این مجله، سید محمدمهدی خویی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در سالگرد درگذشت هاله لاجوردی، پروژه‌ی فکری این استاد درگذشته و پروژه مطالعات فرهنگی در ایران را بررسی کرده است. امیر آزاد هم به مناسبت درگذشت حبیب لاجوردی، مدیر پروژه تاریخ شفاهی هاروارد، کلیت این پروژه را مرور و پیشنهادهایی برای ارتقا و تمرکز فعالیت‌های موجود در زمینه تاریخ شفاهی عرضه کرده است.

................ هر روز با کتاب ...............

پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...