یعقوب آژند، پژوهشگر و مترجم گفت: کتاب «تحلیلی از تاریخ ایران مدرن» [The history of modern Iran; an interpretation] اوایل دوره قاجار تا سال 1337ه.ش را در برمی‌گیرد، کتابی که وقایع‌نگاری تاریخ نیست بلکه تحلیلی از تاریخ ایران در بازه زمانی است.

تحلیلی از تاریخ ایران مدرن» [The history of modern Iran; an interpretation]  جوزف ام. پتن [Joseph M Upton]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، یعقوب آژند گفت: کتاب «تحلیلی از تاریخ ایران مدرن» نوشته جوزف ام. آپتن [Joseph M Upton] است که سال 59 یا 61 با عنوان «نگرشی در تاریخ ایران مدرن» از سوی نشر نیلوفر منتشر شده بود و حالا پس از سال‌ها با ویرایش جدید از سوی نشر جدید بایگان به شکل زیبایی به چاپ رسیده که مطالب آن علیرغم گذشت سال‌ها هنوز قابل طرح و مطالعه است.

او افزود: وقتی بعد از سال‌ها کتاب «تحلیلی از تاریخ ایران مدرن» را ویراستاری دوباره کردم و عنوان نویسنده را بر آن گذاشتم. درباره مطالب کتاب، اوایل دوره قاجار تا سال 1337ه.ش را در برمی‌گیرد. تقریبا دوره قاجار را پوشش می‌دهد و دوره پهلوی اول و بخشی از زمانه پهلوی دوم. کتاب وقایع‌نگاری تاریخ نیست بلکه تحلیلی از تاریخ ایران در بازه زمانی است که اشاره کردم. آپتن در این تحلیل به جامعه ایران به ویژه دگردیسی آن از دوره قاجار تا نیمی از دوره پهلوی پرداخته است.

این مترجم و پژوهشگر عنوان کرد: جوزف میسن آپتن، باستان‌شناس بود که در کنار افرادی چون والتر هاوزر و چارلز ویلکینسن به ایران می‌آید و در منطقه نیشابور به حفاری در بناهای اسلامی و تزئینات آنها پرداخته و حاصل کار را، که در بردارنده یافته‌های باستان‌شناسی آنهاست، در چندین کتاب می‌گنجاند. آپتن از این حفاری‌ها و یافته‌های باستان‌شناسی در کتاب حفاری‌های ایران در سال 34-1933 گزارشی مفصل تهیه می‌کند.

یعقوب آژند با اشاره به سخنان آپتن در مقدمه کتاب اظهار کرد: هدف در این کتاب ارائه تحلیلی از تاریخ مدرن ایران بر پایه ویژگی‌های اجتماعی آن است که کامیابی سیاست‌های داخلی و خارجی حکومت‌های متناوب را در پی داشته است. استمرار گرایش‌ها و رفتارهای مردم ایران که فشارهای مدام -گرچه با شدت متناوب- در پی داشت، از خصوصیات اصلی تاریخ مدرن ایران است.

او افزود: مولف در این کتاب سعی کرده که به موضوع وحدت مردم ایران بپردازد و مسائلی که مانع از این وحدت و چند دستگی را برشمرد. او عوامل جغرافیایی، ترکیب جمعیت، سنت‌ها، ساختاراجتماعی، مبارزه و مداخله نفوذ خارجی ار مانع از وحدت ملی ایرانیان می‌دانست.

این مترجم بیان کرد: وقتی کتاب در چهار هزار نسخه از سوی نشر نیلوفر چاپ شد بلافاصله به فروش رفت، اما اکنون در 500 نسخه چاپ شده و علی‌رغم افزایش دانشجویان، استادان و پژوهشگران گویی کتاب‌خوانی در جامعه ایران آب رفته است! در حالی‌که به نظرم امروز باید از کتاب «تحلیلی بر تاریخ ایران مدرن» 50 هزار نسخه چاپ می‌شد.

................ هر روز با کتاب ...............

عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...
گوته بعد از ترک شارلوته دگرگونی بزرگی را پشت سر می‌گذارد: از یک جوان عاشق‌پیشه به یک شخصیت بزرگ ادبی، سیاسی و فرهنگی آلمان بدل می‌شود. اما در مقابل، شارلوته تغییری نمی‌کند... توماس مان در این رمان به زبان بی‌زبانی می‌گوید که اگر ناپلئون موفق می‌شد همه اروپای غربی را بگیرد، یک‌ونیم قرن زودتر اروپای واحدی به وجود می‌آمد و آن‌وقت، شاید جنگ‌های اول و دوم جهانی هرگز رخ نمی‌داد ...