کتاب «پایان یک آغاز» گروه ژیگا - ورتوف: 1976 - 1967؛ با گزینش و ویرایش اردوان تراکمه و کیانوش اخباری منتشر شد.

«پایان یک آغاز» گروه ژیگا - ورتوف: 1976 - 1967 اردوان تراکمه و کیانوش اخباری

به گزارش کتاب نیوز به نقل از هنرآنلاین، در معرفی این کتاب آمده است: «لحظه‌ها و دوره‌های بی‌شماری در تاریخ‌نگاری سینما بوده که فراموش گشته و زیر آوار تاریخ خطی و رسمی سینما دفن شده است. فیلم‌ها، فیلمسازان و گروه‌های زیادی که جایی در تاریخ‌نگاری «رسمی» ندارند و برای «بازشناسی» آن‌ها همواره نیاز به «آواربرداری» و کنار زدن رسوبات است. اما همزمان در زیر همین آوارها و رسوبات، یک تاریخ زیرزمینی سینما شکل می‌گیرد (و نه صرفا تاریخ سینمای زیرزمینی) که در حد فاصلی بین سینما، سیاست، هنر و نظریه می‌ایستد. این تاریخ به شدت «گسسته» است و تنها رد پاها و صاعقه‌هایی ایجاد کرده، نوری تابانده و مسیر را روشن‌تر کرده است.

«گروه ژیگا_ورتوف» که ژان لوک گدار و ژان پی‌یر گورَن و گروهی از مبارزان فرانسوی در سال پر آشوب 1968 شکل دادند، یکی از این لحظه‌های مهجورمانده‌ تاریخ سینما است؛ از آن لحظه‌ها تکین پیوند با تاریخ، مدرنیته و انقلاب در سینما که از سوی تاریخ‌نگاری رسمی نادیده گرفته شد. «گروه ژیگا_ورتوف» از این جهت و به ویژه در فضای کتاب‌های سینمایی فارسی در طول تمام دهه‌های گذشته کاملا «غایب» بوده است و جز اشاراتی تاریخی در هنگام بررسی سینمای ژان لوک گدار در کتاب‌ها و پژوهش‌ها مطلبی درباره‌ آن یافت نمی‌شود. تنها ردپایی که دیده می‌شود ترجمه‌ها، جزوه‌ها و کتاب‌های زنده یاد پرویز شفا بود که جرقه اولیه را زد و این تاریخ‌نگاری سینمای انقلابی و جمعی را شروع کرد.

این کتاب از این جهت قصد دارد که بر شانه‌های جزوه‌هایی چون «سینما سلاح تئوریک» پرویز شفا بایستد و آن را گامی فراتر برده و به اکنون پیوند دهد. کتاب «پایان یک آغاز» شاید به این شکل بتواند صدایی ناکوک در فضای نقد فارسی سینما ایجاد کرده و «بازشناسی» نوعی از سینمای سیاسی و انقلابی را پیشنهاد دهد تا از این رهگذر در این دوران پر آشوب و پر «تصویر» دوباره به «بحث» دامن زند: «سینمای انقلابی چگونه سینمایی است؟». مسئله‌ای که بازشناسی آن به میانجی تجربه‌هایی که گروه‌ها و کلکتیوهای سینمای دیجیتال در سراسر جهان به ثبت رسانده‌اند، امری ضروری است.

روند تحقیق و پژوهش پیرامون گروه ژیگا_ورتف از سال 1393 به همت اردوان تراکمه و کیانوش اخباری که گزینش و ویرایش این کتاب را بر عهده دارند آغاز گشت و مترجمانی چون صالح نجفی، فرزام امین صالحی، سارا دهقان، تایماز افسری، مهدیس محمدی، فرید دبیرمقدم، آلما بهمن‌پور و مرحوم آرش طالبی در شکل‌گیری آن مشارکت و همکاری داشته‌اند.

این کتاب مشتمل بر 15 مقاله‌ی انتخابی از زبان‌های انگلیسی و فرانسوی است که متفکران و سینه‌فیل‌هایی مثل سرژ دَنه، پیتر وولِن، آلن بدیو، ژاک رانسیر، جولیا لوساژ، جیمز روی مک‌بین، آلبرتو توسکانو، اِرمگارد اِمِل‌هاینتس و راین بابولا را کنار هم قرار می‌دهد تا بتواند تضارب و تصادم آراء در باب این جریان مهم تاریخ سینما را ثبت و ضبط کند. یکی از مزایای این کتاب وجود مقالاتی است که به یکدیگر ارجاع می‌دهند و این امکان را فراهم می‌کنند که بررسی جامع‌تری نسبت به بحث مورد نظر وجود داشته باشد.

علاوه بر مقالات ترجمه‌ شده، مصاحبه با ژان پی‌یر گورن، مانیفست گروه ژیگا_ورتف و مقالات تالیفی نیز در کتاب وجود دارد که سبب جامع‌‎تر شدن کتاب گردیده و آن را به صورت یک «شناخت‌نامه» درمی‌آورد.

کتاب «پایان یک آغاز» گروه ژیگا - ورتوف: 1976 - 1967 از سوی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...