کتاب «علوم انسانی _ دیجیتال» در مواجهه با دگردیسی عظیم دانش، جامعه و فرهنگ جاری در عصر دیجیتال، با ارزیابی این جهان جدید، پیشرفت‌های آتی علوم انسانی دیجیتال را پیش‌بینی می‌کند.

علوم انسانی _ دیجیتال [Digital humanities] آن بردیک [Burdick, Anne

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ‌ایبنا، گرچه علوم انسانی دیجیتال در این دو دهه اخیر، محبوبیت فراوانی در سراسر جهان پیدا کرده، اما پیشینه آن به دهه 1950 برمی‌گردد و در حال حاضر در «اتحادیه سازمان‌های علوم انسانی دیجیتال» مدیریت هفت موسسه تخصصی علوم دیجیتال را برعهده دارد. علاوه بر این، بیش از 100 مرکز دانشگاهی و غیردانشگاهی در سراسر جهان به‌طور تخصصی به فعالیت‌های علوم انسانی دیجیتال مشغول هستند و برنامه‌های دکترا و کارشناسی ارشد این رشته نیز از سال 2011 در دانشگاه‌های معتبر جهان راه‌اندازی شده‌اند. در کنار همه اینها، ژورنال‌های تخصصی ازجمله «دانشوری دیجیتال در علوم انسانی» که در نمایه‌های معتبری همچون Web of Science و Scopus نمایه شده است، همگی نشان از اهمیت روزافزون علوم انسانی دیجیتال در علوم انسانی معاصر دارد.

کتاب «علوم انسانی _ دیجیتال» [Digital humanities] نوشته مشترک آن بردیک [Burdick, Anne]، یوهانا دراکر، پیتر لوننفلد، تاد پرزنر و جفری اشناپ که به‌تازگی با ترجمه مهدی صداقت پیام در چهار فصل با عنوان‌های «از علوم انسانی به علوم انسانی دیجیتال»، «روش‌ها و ژانرهای نوظهور»، «زندگی اجتماعی علوم انسانی دیجیتال» و «پیش‌بینی‌ها» به چاپ رسیده، این پرسش را مطرح می‌کند که در عصر اطلاعات شبکه‌ای، انسان بودن یعنی چه و شرکت در اجتماعات دست‌اندرکار سیال و سوال و جواب درباره پرسش‌های پژوهشی‌ای که نمی‌توان آن‌ها را فقط به یک ژانر، رسانه، رشته یا موسسه واحد محدود کرد، چه معنایی دارد؟

این کتاب در مواجهه با دگردیسی عظیم دانش، جامعه و فرهنگ جاری در عصر دیجیتال، با ارزیابی این جهان جدید، پیشرفت‌های آتی علوم انسانی دیجیتال را پیش‌بینی می‌کند. علوم انسانی دیجیتال، با ادامه دادن راه نسل‌های قبلیِ رویکردهای رایانشی در پژوهش‌های علوم انسانی با تأکید بر خلق،‌ حفظ و تفسیر پیشینه‌های فرهنگی، توان بالقوه و دامنه فعالیت رشته‌های علوم انسانی را چه در داخل دانشگاه‌ها و چه خارج از دانشگاه‌ها که دست کمی از داخل آن‌ها ندارد، گسترش داده است.

تغییر کاربری محتوا و فرهنگ بازآمیزی
«سهولت تغییر کاربری محتوا در رسانه‌های دیجیتال، ظرفیت رسانه را برای عملکرد به‌عنوان یک فرارسانه گسترش می‌دهد. عکاسی این ویژگی را دارد، چون می‌تواند طراحی، نقاشی، چاپ دستی و سایر قالب‌های تصویری را ضبط و بازتولید کند. امروزه، محیط دیجیتال نقش دستگاه شبیه‌سازی را دارد که می‌تواند به بازآفرینی و تقلید سایر قالب‌ها بپردازد. اما همچنین این امکان را نیز فراهم می‌‌کند که محتوا از سکویی به سکوی دیگر مهاجرت کند و در هیئت برون‌دادهای متنوعی برای حیطه گسترده‌ای از خوانندگان و تالارها استفاده شود.»

حرکت از تولید فرهنگی متن بسته به متن باز
«این واقعیت که علوم انسانی دیجیتال در ذات خود دارای زندگی اجتماعی و نیز دانشگاهی است، بحث را به حوزه‌ای فراتر از مسائل فناورانه سوق می‌دهد. محور تحولات قرن بیست‌ویکم، حرکت از تولید فرهنگی متن بسته به تولید فرهنگی متن باز است. فرهنگ متن باز، جنبه‌ها و تعاریف متعددی دارد و بسیاری از ویژگی‌هایی که تاکنون در موردشان صحبت کردیم در آن وجود دارند: تألیف مشترک، ساختن نسخه‌های متعدد، نگرش‌های منعطف درباره دارایی فکری، کمک‌های همتایان، دسترسی به جوامع متعدد و رو به گسترش و الگوهای کلی برای تولید و بررسی دانش توزیعی و استفاده از آن.

مفاهیم فرهنگی متن باز، ریشه در جامعه سازنده نرم‌افزار در دهه‌های گذشته دارند، یعنی به زمانی برمی‌گردد که برنامه‌نویسان مستقل و متعهد در برابر تصمیم تولیدکنندگان رایانه برای فروش نرم‌افزارهایی با کد منبع «بسته» طغیان کردند. جنبش‌های آزاد و متن باز، شروع به خلق سیستم‌های عامل و برنامه‌های موازی‌ای کردند که کاربران می‌توانستند به بهبود آن‌ها کمک کنند و آن‌ها را به سازنده اصلی و جوامع کاربر پس بفرستند.»

نخستین چاپ کتاب «علوم انسانی _ دیجیتال» در 258 صفحه با شمارگان 500 نسخه به بهای 15 هزار تومان از سوی سازمان «سمت» راهی بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...