پنجاه سال با دختران مدرسه مارسیا بلین | آرمان امروز


موریل اسپارک [Muriel Spark] با نخستین رمانش «تسلی‌دهندگان» به یک نویسنده جهانی تبدیل شد. رمان در سال 1957 منتشر شد و مورد تحسین دو نویسنده بزرگ آن زمان یعنی گراهام گرین و اِولین وو قرار گرفت و در سال 2009 برای بازنشر نسخه جدید به‌مناسبت پنجاه‌سالگی آن الی اسمیت نویسنده برجسته اسکاتلندی و برنده جایزه زنان، مقدمه‌ای بر آن نوشت و آن را یک «شاهکار» نامید. اسپارک پس از این رمان، آثار درخشان دیگری هم نوشت که مهم‌ترینش رمان «بهار زندگی دوشیزه جین برودی» [The Prime of Miss Jean Brodie] است.

موریل اسپارک [Muriel Spark] میوریل بهار زندگی دوشیزه جین برودی» [The Prime of Miss Jean Brodie]

«بهار زندگی دوشیزه جین برودی» ابتدا در مجله نیویورکر منتشر شد و سپس در 1961 به صورت کتاب. موفقیت این رمان از زمان انتشار تا به امروز ادامه دارد. کتاب در ۱۹۹۸ از سوی کتابخانه مدرن آمریکا رتبه هفتادوششم در فهرست صد کتاب برتر انگلیسی‌زبان قرن بیستم را به خود اختصاص داد، در سال ۲۰۰۵ از سوی مجله تایم به‌عنوان یکی از صد رمان برتر انگلیسی‌زبان قرن بیستم انتخاب شد و در سال 2019 سرویس جهانی بی‌بی‌سی آن را پنجاه‌وهشتمین کتاب «الهام‌بخش جهان» از فهرست صدتایی «کتاب‌هایی که جهان را شکل داده‌اند»، برگزید. از زمان انتشار «بهار زندگی دوشیزه جین برودی» تا امروز، این رمان کوتاه بارها به مدیاهای مختلف راه یافته است. نسخه سینمایی آن در 1969 ساخته شد که به جایزه کن راه یافت و مگی اسمیت در نقش جین برودی جایزه بهترین زن اسکار شد. در سال 1978 نیز تلویزیون اسکاتلند یک سریال هفت قسمتی از روی آن ساخت.

رمان سرگذشت تراژیک و پوچ شش شاگرد مدرسه‌ای در ایدنبورو تحت سرپرستی دوشیزه جین برودی را روایت می‌کند. رمان با طنزی قابل توجه پیش می‌رود و همین خوانش رمان را راحت و البته دلچسب کرده است. اسپارک، با رگه‌هایی از شاعرانگی، داستانش را روایت می‌کند، و در جاهایی پیش از اینکه وارد زندگی کاراکترها بشویم، سرنوشت تراژیک آنها را که مرگ است از همان ابتدا به ما می‌گوید. ما داستان زندگی کسی را می‌خوانیم که می‌دانیم مُرده. و این خوانش رمان را زیباتر می‌کند. دخترهای جین برودی عبارت‌اند از: رز استنلی، سندی استرینجر، مری مک‌گرگور، یونیس گاردینر، مونیکا داگلاس، و دوشیزه جین برودی.

به‌جز دخترها که کاراکترهای اصلی رمان هستند، دخترها و پسرهای دیگری هم در رمان هستند که هر کدام به فراخور نقشی را ایفا می‌کنند. اما بیش از همه، نقش اصلی رمان بر عهده جین برودی است که دراصل برگرفته از کریستیانا کی معلم موریل اسپارک در مدرسه دخترانه جیمز گلیسپی بوده است؛ معلمی که به تعبیر اسپارک، از یک سو عاشق شعر و نقاشی‌های رنسانس بود و از سوی دیگر عاشق موسیلینیِ دیکتاتور فاشیست ایتالیایی؛ همین تضاد موجب خلق شخصیت به‌یادماندنی جین برودی شده است؛ شخصیتی که از 1961 وارد ادبیات شد و به یکی از مهم‌ترین و فراموش‌نشدنی‌ترین کاراکترهای ادبیات جهان تبدیل شد؛ معلمی مستبد و دیوانه که موریل اسپارک در هر بخش داستان، ویژگی‌های او را برای خواننده روایت می‌کند.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...