کتاب «من و آزادی»؛ خاطرات میرزا حسین خیاط (از دوستان عارف قزوینی و میرزا کوچک خان جنگلی) به کوشش مهدی نورمحمدی توسط انتشارات نامک به چاپ رسید.

من و آزادی»؛ خاطرات میرزا حسین خیاط

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، میرزا حسین خیاط (فرنیا) مشهور به پدر، در سال 1292 قمری مطابق با 1254 خورشیدی در قزوین به دنیا آمد. وی از سال 1324 قمری به صف آزادی‌خواهان و مشروطه‌طلبان پیوست و در ترویج مشروطیت در قزوین کوشش فراوانی کرد. کتاب حاضر، دست نوشته‌های منتشر نشده میرزا حسین، از مبارزان انقلاب مشروطیت، عضو حزب دموکرات، حزب سوسیالیست و از یاران نزدیک میرزا کوچک‌خان جنگلی است.

در این کتاب نکات جدید و جالبی درباره تاریخ مشروطه و نهضت جنگل برای اولین‌بار مطرح می‌‌شود. او هم‌چنین از یاران نزدیک عارف قزوینی بوده و در فصلی از این کتاب، پس از نگارش شرح حال عارف، نمونه‌ای از شعر و نثر او هم‌چنین اشعاری که خودش در سوگ عارف سروده را به رشته تحریر در آورده است.

مؤلف که از مبارزين انقلاب مشروطيت، عضو حزب دموكرات و حزب اجتماعیون عامیون بوده و خود در متن بسيارى از حوادث صدر مشروطیت حضوری فعال داشته، آگاهی‌های ارزشمندی در این خصوص ارائه داده و با توجه به دست اول بودن اطلاعاتش، احمد كسروى در كتاب «تاريخ هجده‏ ساله آذربايجان»، در هنگام شرح چگونگی فتح قزوین توسط مشروطه‌خواهان، قسمتی از يادداشت‌‏هایش را نقل کرده است.

با توجه به این که مؤلف از دوستان و ياران نزديک ميرزا كوچك خان جنگلى بوده و چند مرتبه به عنوان نماينده او با وثوق‌‏الدوله رئيس‌‏الوزرای وقت و صاحب‏‌منصبان قواى انگليس، آلمان و عثمانى مذاكره کرده، اطلاعات و نکات بسیار مهم و ارزشمندی درباره وقايع نهضت جنگل به دست می‌دهد که در منبع دیگری نمی‌توان به چنین آگاهی‌های منحصر به فرد و دست اولی دست یافت.

برخی از این نکات عبارتند از: «اشاره به عضویت و انتصاب خود به ریاست مجلس مشاوره عالی جنگل»، «اشاره به تبعید میرزا کوچک خان به قم به همراه سران حزب دموکرات در هنگام اولتیماتوم روس‌ها در سال 1290 خورشیدی»، «اشاره به ملاقات مصطفی‌خان قزوینی به عنوان نماینده جنگل با نمایندگان قوای آلمان و ارسال هدیه از سوی ویلهلم برای میرزا کوچک‌خان»، «اشاره به نقش خود در تدوین مرامنامه جنگل بر طبق مرامنامه حزب دموکرات»، «اشاره به حضور سید جلیل اردبیلی از سران حزب دموکرات در جنگل و دستگیری وی توسط قوای قزاق به فرماندهی استاروسلسکی»، «اشاره به تبار رشوندی میرزا کوچک خان.» «اشاره به عزیمت میرزا کوچک‌خان از راه مازندران به رشت در رجب سال 1333 قمری».

کتاب «من و آزادی» خاطرات میرزا حسین خیاط قبلا در انتشارات سخن منتشر شده بود.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...