مؤلف در «معدن مس سرچشمه (1357- 1345)» علاوه بر اتکا به تاریخ شفاهی، هم از منابع آرشیوی بهره جسته است و هم با استفاده از نظریه‌پردازی اقتصادی و بررسی تاریخ صنعت مس سرچشمه در چارچوب کلان‌تر تاریخ صنعت معدن در ایران موفق به ارائه روایتی انتقادی از دوران صنعتی‌سازی در ایران در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شده است.

معدن مس سرچشمه (1357- 1345)نقش دولت، کارفرمایان و نیروی کار در شکل گیری صنعت مس ایران»[The State, entrepreneur, and labour in the establishment of the Iranian copper mining industry the sarcheshmeh copper mine]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، انتشارات شیرازه کتاب ما «معدن مس سرچشمه (1357- 1345)نقش دولت، کارفرمایان و نیروی کار در شکل گیری صنعت مس ایران»[The State, entrepreneur, and labour in the establishment of the Iranian copper mining industry the sarcheshmeh copper mine] به قلم عبدالرضا علمدار با ترجمه عطا رشیدیان را به چاپ رساند.

تاریخ‌نگاری بنگاه‌داری حوزه بالنسبه جدیدی در تاریخ‌نگاری در سطح جهانی به‌شمار می‌آید و مطرح شدن آن به عنوان حوزه‌ای مستقل یا رشته‌ای تخصصی به دهه ۱۹۳۰ بازمی‌گردد و تا سال‌ها به تاریخ شفاهی با هدف گردآوری داستان زندگی مدیران شرکت‌های موفق منحصر بود. هم آن تأخیر و هم محدود ماندن به تاریخ شفاهی به نحو اکید در مورد تاریخ‌نگاری بنگاه‌داری در ایران صادق هستند. علاوه بر این، به‌نظر می‌رسد رشد شتابان بنگا‌ه‌داری مدرن در کشور طی دو دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ و سپس وقوع انقلاب ۵۷ فرصت اندکی را برای تحقیق تاریخی در این حوزه در اختیار گذاشته‌اند و نگاه جانبدارانه همچنان نگاه غالب بر این حوزه از تاریخ‌نگاری است. نگاهی که برای مدتی طولانی تنها بر سویه استثمارگرایانه بنگاه‌داری متمرکز بود و اینک چندی است که مسیر عکس را اتخاذ کرده و به ضعف‌های بنگاهداری دولتی معطوف شده‌است.

در کتاب حاضر نویسنده علاوه بر اتکا به تاریخ شفاهی، هم از منابع آرشیوی بهره جسته است و هم با استفاده از نظریه‌پردازی اقتصادی و بررسی تاریخ صنعت مس سرچشمه در چارچوب کلان‌تر تاریخ صنعت معدن در ایران موفق به ارائهٔ روایتی انتقادی شده است از دوران صنعتی‌سازی در ایران در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰.

تاریخچه معدن مس سرچشمه
منطقه مس سرچشمه از قدیم به ‌دلیل جاری بودن آبهای زنگاری‌ رنگ و تشکیل رسوبات آبی ‌رنگ در کف دره‌ ها و جویبارها مورد توجه بوده‌ است. رسوبات نمک که سولفات مس هستند، هم ‌اکنون نیز در کف آبراهه‌ های اطراف معدن قابل مشاهده‌اند. این کانسار برای اولین ‌بار توسط برادران رضایی در سال ۱۹۲۸ کشف شد.

اولین کارهای اکتشافی و پی ‌جویی در سال ۱۹۶۶ توسط سازمان زمین‌‌شناسی کشور در این منطقه انجام شد. کارهای دقیق‌‌تر اکتشافی با حفاری‌ هایی به ‌طول ۱۲۰۰۰ متر ادامه یافت. عملیات معدن ‌کاری در این معدن از سال ۱۳۴۵ با صدور پروانه اکتشاف به نام «شرکت سهامی معادن کرمان» آغاز شد.

در سال ۱۳۴۶ این شرکت به همراه یک شرکت مهندسی مشاور انگلیسی به تهیه نقشه‌‌های زمین‌‌شناسی منطقه پرداخت.

با انحلال مشارکت شرکت‌‌های‌ ایرانی - انگلیسی در سال ۱۳۴۹ ادامه عملیات اکتشافی به «شرکت سهامی معادن مس سرچشمه» سپرده شد و این شرکت توانست تا سال ۱۳۵۴ عملیات حفاری عمیقی در شبکه‌‌های ۱۰۰ متری قائم و ۵۰ متری زاویه ‌دار را به انجام رساند. در سال ۱۳۵۵، به دنبال تحولات پدید آمده در شیلی، شرکت آناکاندا از کمپانی‌های اصلی بهره‌برداری مس شیلی، طی مشارکت با «شرکت ملی صنایع مس ایران» که جایگزین شرکت سهامی معادن مس سرچشمه شده بود، طرح ۲۰ ساله بهره‌برداری از معدن و طراحی کارخانه را آغاز کرد که این برنامه‌‌ها با وقوع انقلاب اسلامی متوقف شد.

انتشارات شیرازه کتاب ما «معدن مس سرچشمه (1357- 1345) نقش دولت، کارفرمایان و نیروی کار در شکل گیری صنعت مس ایران» به قلم عبدالرضا علمدار با ترجمه عطا رشیدیان را در 250 صفحه به بهای صد و چهل هزار تومان به چاپ رساند.

................ هر روز با کتاب ................

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...