کتاب «تخیل خلاق در عرفان ابن عربی» [L'imagination créatrice dans le soufisme d'Ibn ʻArabi] اثر هانری کربن [Henry Corbin] با ترجمه ان‌شاءالله رحمتی به همراه ویرایش جدید و افزوده هایی به همت انتشارات سوفیا منتشر شد.

تخیل خلاق در عرفان ابن عربی» [L'imagination créatrice dans le soufisme d'Ibn ʻArabi]  هانری کربن [Henry Corbin]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از  مهر، کتاب تخیل خلاق در عرفان ابن عربی یکی از جدی ترین آثار درباره اندیشه‌های ابن عربی با تأکید بر موضوع مهم خیال است.

هانری کربن آن را به منزله یکی از مقدمات تحقیقات ژرف خویش درباره اسلام ایرانی موضوع بحث قرار می‌دهد و جایگاه عرفان ابن عربی هم در عرفان و تصوف ایرانی و هم در فلسفه شیعی را تبیین می‌کند.

کتاب تخیل خلاق در مقام معرفی ابن عربی هم به مشرق زمین و هم به مغرب زمین بسیار تأثیرگذار بوده است. ژیلبر دوران از اندیشمندان و فیلسوفان فرانسوی درباره تأثیر تعیین کننده این کتاب در اندیشه خویش می‌نویسد که من که با خواندن کتاب تخیل خلاق دریافتم که تحقیقات فروید، یونگ و خود من درباره ارباب انواع در قیاس با عرفان ابن عربی، زبان الکن کودکانه ای بیش نیست.

هارولد بلوم از بزرگترین منتقدان ادبی در زبان انگلیسی در مقدمه اش بر کتاب تخیل خلاق می‌نویسد همه آنچه را توانستم از نوشته‌های کربن به دست بیاورم بارها بازخوانی کردم و خودم را بسیار تحت تأثیر او می دانم تا آنجا که در اثر اخیرم با عنوان همه کس یا همه چیز هزاره از اول تا به آخر تأثیر او مشهود است و این تأثیر را عمدتاً مرهون دیدگاه کربن درباره عالم مثال و ارض غیبی هورقلیا می‌داند ویکی از متون مبنایی کربن در این خصوص همین کتاب تخیل خلاق است.

کتاب تخیل خلاق علاوه بر شش فصل مبنایی که به شیوه عمیق و بدیعی نظریه ابن عربی درباره عالم خیال را تبیین می‌کنند حاوی مقدمه مبسوطی تحت عنوان درآمدی بر عرفان ابن عربی است و در این مقدمه می کوشد جریان‌های مختلف فلسفه عرفان و معنویت اسلامی را معرفی و نسبت میان آنها و احیاناً نسبت‌های میان آنها و همتایان شأن در ادیان دیگر به ویژه مسیحیت را به شیوه جذاب و ادیبانه ای که می‌توان آن را چیزی در میانه تاریخ و تمثیل دانست تبیین کند.

افزون بر این تخیل خلاق حاوی پی نوشت‌های مبسوطی است که خود کربن درباره آنها می‌نویسد این پی نوشت‌ها را از باب اظهار فضل به کتاب نیفزودم بلکه فقط چون آوردن آنها در ضمن متن کتاب موجب از دست رفتن انسجام در ساختار کلی آن می‌شد در ذیل پی نوشت‌ها آمده اند.

این پی‌نوشت‌ها در حقیقت شرحی بر مطالب متن اصلی است که متن کتاب را ژرفا و اعتبار مضاعفی می‌بخشند ترجمه تخیل خلاق قبلاً به همت انتشارات جامی چندین بار منتشر شده و همواره با استقبال شایان مخاطبان همراه بوده است.

در چاپ جدید تمامی متن ویرایش شده است و مترجم کوشیده است که از تجربه‌ای که طی این سالیان در مقام ترجمه و شرح آثار کربن آموخته و اندوخته است برای تنقیح و تصحیح هر چه بیشتر آن یاری بگیرد.

بنابراین می‌توان گفت در همه اثر به طور کامل تجدید نظر به عمل آمده است. افزون بر این پانوشت‌های فراوانی نیز به آن افزوده شده است که می‌توانند هم مقاصد کتاب را توضیح دهند و هم به خواننده کمک کنند تا بتواند مطالعات خویش را در دیگر نوشته‌های کربن و منابع عرفان اسلامی دنبال کند.

در چاپ جدید مقدمه مترجم بر چاپ‌های قبلی آن کاملاً اصلاح شده، و علاوه بر آن مقدمه‌ای خواندنی از هارولد بلوم بر ترجمه انگلیسی این کتاب و همچنین مقدمه فرانسوی کر بن بر چاپ‌های بعدی آن افزوده شده است.

انتشارات سوفیا این کتاب را در قطع رقعی و با جلد نفیس به قیمت ۱۳۰ هزار تومان راهی بازار نشر کرده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...