کتاب «کلانشهر و فرهنگ: جستارهای انسان‌شناختی درباره پژوهش شهری، فرهنگ و سیاست شهری» نوشته نعمت‌الله فاضلی توسط انتشارات فرهامه منتشر و راهی بازار نشر شد.

کلانشهر و فرهنگ: جستارهای انسان‌شناختی درباره پژوهش شهری، فرهنگ و سیاست شهری نعمت‌الله فاضلی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نویسنده این‌کتاب تلاش کرده مساله شهر و کلانشهر در ایران امروز را بررسی کرده و روایت‌هایی از ابعاد این‌مساله به‌صورت مردم‌نگاری ارائه کند. شهر و کلانشهر بزرگ‏ترین دستاورد عینی تجربه تجدد ایرانی است. این تجربه بزرگ، مجموعه وسیعی از دستاوردهای سازنده برای جامعه ایران داشته و بدون تردید شهرها و کلانشهرهای امروز ایران برای انسان ایرانی زمینه و فضایی برای زیستن و شکوفاشدن، برای آزادی و فردیت بیشتر، و فضایی برای اشکال پرشماری از برخورداری‌‏ها، لذت‌‏ها، سرخوشی‏‌ها، کسب‏‌وکار و زندگی است.

نعمت‌الله فاضلی در این‌کتاب روایت‌هایی آورده که نشان می‌دهند ایرانیان معاصر، چگونه مسائل را شکل داده، با آن‌ها زندگی کرده و این‌زندگی در کلانشهر را تجربه می‌کنند. از این‌طریق، نویسنده کتاب پیش‌رو نشان داده ایرانیان چگونه از این‌طریق، یک‌فرهنگ را به وجود می‌آورند.

مساله فرهنگ برای نویسنده این‌کتاب، ساختار از پیش‌تعیین‏‌شده یا شکل‏‌گرفته نیست. بلکه تفسیرها، عملکردها و اجراهای ما در موقعیت کنونی است. فرهنگ در این چشم‏‌انداز، شیوه‌‏ای از کلیت زندگی است که به‌صورت جمعی دائماً ساخته و پرداخته می‌‏شود و درعین‏‌حال تغییر می‌‏کند و از شکل و شمایلش می‌‏افتد. فرهنگ در اینجا نه شکل آرمانی زندگی است و نه آرمان‏ زندگی، بلکه مجموعه تقلاهایی است که انسان ایرانی کلانشهرنشین برای برآوردن نیازها و در واکنش به ضرورت‏‌ها و اقتضائات روز انجام می‏‌دهد؛ به تعبیری «فرهنگ همچون عمل» است.

نکته دیگر درباره کتاب «کلانشهر و فرهنگ» این است که نویسنده‌اش تلاش کرده دور از نظریه‌های کلیشه‌ای و مرسوم غربی، با دیدگاه‌های بومی و از چشم‌انداز محلی شهر تهران، وضعیت پیچیده، فرهنگ و مردم‌شناسی این‌منطقه را بررسی کند.

بحران فرسایش سرمایه اجتماعی، بحران اعتیاد، بحران ناکارآمدی نظام دیوان‏سالار، بحران نابرابری‏‌های اقتصادی و اجتماعی، بحران گسست نسل‏ها، بحران فروپاشی خانواده، بحران فقر و بیکاری، بحران انزوا و تنهایی فرد، بحران مصرف و مصرف‏گرایی، بحران عقب‌‏ماندگی بین‏‌المللی و سایر بحران‌‏های شهری، ازجمله مسائلی هستند که ذهن نویسنده این‌کتاب را به خود مشغول داشته‌اند.

این‌کتاب با 270 صفحه و قیمت 55 هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

پس از ۲۰ سال به موطن­‌شان بر می­‌گردند... خود را از همه چیز بیگانه احساس می‌­کنند. گذشت روزگار در بستر مهاجرت دیار آشنا را هم برای آنها بیگانه ساخته است. ایرنا که که با دل آکنده از غم و غصه برگشته، از دوستانش انتظار دارد که از درد و رنج مهاجرت از او بپرسند، تا او ناگفته‌­هایش را بگوید که در عالم مهاجرت از فرط تنهایی نتوانسته است به کسی بگوید. اما دوستانش دلزده از یک چنین پرسش­‌هایی هستند ...
ما نباید از سوژه مدرن یک اسطوره بسازیم. سوژه مدرن یک آدم معمولی است، مثل همه ما. نه فیلسوف است، نه فرشته، و نه حتی بی‌خرده شیشه و «نایس». دقیقه‌به‌دقیقه می‌شود مچش را گرفت که تو به‌عنوان سوژه با خودت همگن نیستی تا چه رسد به اینکه یکی باشی. مسیرش را هم با آزمون‌وخطا پیدا می‌کند. دانش و جهل دارد، بلدی و نابلدی دارد... سوژه مدرن دنبال «درخورترسازی جهان» است، و نه «درخورسازی» یک‌بار و برای همیشه ...
همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...